|
| Mục tiêu CPI năm 2022 tăng không quá 4% là có thể thực hiện được song không dễ dàng. Ảnh: Tường Lâm |
Sức ép từ cả phía cung và cầu
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân chỉ tăng 1,84% (mức tăng bình quân thấp nhất kể từ năm 2016) được coi là một trong những thành công nổi bật trong công tác điều hành vĩ mô của năm 2021. Tuy nhiên, theo cơ quan thống kê, áp lực lạm phát sẽ khá lớn trong năm 2022. Bà Nguyễn Thu Oanh, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá thuộc Tổng cục Thống kê cho rằng, áp lực lạm phát trong năm 2022 phụ thuộc vào sự hồi phục của kinh tế thế giới và kinh tế Việt Nam.
Theo đó, nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, hội nhập sâu, rộng với các nền kinh tế trên thế giới thì áp lực lạm phát sẽ đến ở cả phía cung và phía cầu. Vì nguồn nguyên liệu phần lớn đến từ nhập khẩu nên khi giá nguyên vật liệu trên thế giới tăng cao sẽ tác động đến chi phí sản xuất của doanh nghiệp (DN), tác động vào giá thành sản phẩm khiến giá hàng hóa tăng theo.
Đại dịch Covid-19 đã khiến chuỗi sản xuất, lưu thông gặp nhiều khó khăn, phát sinh thêm nhiều chi phí khiến chi phí hoạt động của DN tăng lên. Khi nhu cầu phục hồi, các DN chưa thể phục hồi ngay lập tức hay trở lại như thời điểm trước dịch. Điều này làm cho nguồn cung thiếu hụt, đẩy giá hàng hóa tăng cao.
Trong năm qua, giá cả một số dịch vụ đã được điều chỉnh giảm để hỗ trợ người dân và DN như giá điện, nước, học phí. Sang năm 2022, dự kiến các mặt hàng này có khả năng tăng trở lại.
Từ khía cạnh khác, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho rằng, rủi ro lạm phát hiện hữu do nhiều yếu tố khách quan và chủ quan, trong nước và ngoài nước, tác động của chính sách thương mại, sự dịch chuyển dòng vốn đầu tư của một số nước lớn… Trong khi đó, kinh tế dự kiến phục hồi trong năm 2022 khiến nhu cầu tiêu dùng, đầu tư gia tăng, gây sức ép lên giá cả. Điều này sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ, nhất là trong điều kiện chính sách tiền tệ đã được nới lỏng kéo dài trong mấy năm qua.
Nhiều giải pháp kiềm chế lạm phát
Bà Nguyễn Thu Oanh cho biết, để kiềm chế lạm phát, Tổng cục Thống kê kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương theo dõi chặt chẽ diễn biến giá cả hàng hóa trên thế giới để kịp thời cảnh báo những nguy cơ ảnh hưởng đến giá cả, lạm phát ở Việt Nam. Bộ Công Thương cần chủ động thúc đẩy sản xuất kinh doanh; đảm bảo nguồn cung, lưu thông hàng hóa; thông tin kịp thời các giải pháp, chỉ đạo, điều hành của Chính phủ nhằm loại bỏ thông tin sai lệch về giá cả; theo dõi sát giá xăng dầu thế giới, kết hợp với các chính sách điều hành phù hợp, hạn chế việc tăng giá ở mặt hàng này.
Bên cạnh đó, việc thực hiện các gói hỗ trợ kinh tế là cần thiết song có thể gây rủi ro gia tăng lạm phát năm 2022 và các năm tiếp theo. Vì vậy, các gói hỗ trợ kinh tế cần được triển khai với công tác quản lý, giám sát chặt chẽ. Đồng thời, tín dụng phải đảm bảo đáp ứng vốn cho nền kinh tế, để vốn đi vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, tránh chảy vào các lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú, năm 2022, NHNN sẽ điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu năm 2022 bình quân khoảng 4%, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ phục hồi, tăng trưởng kinh tế. Trong đó, sẽ điều hành linh hoạt các giải pháp tín dụng nhằm kiểm soát quy mô tăng trưởng tín dụng hợp lý, hướng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh ưu tiên, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.
Từ góc độ cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo điều hành giá của Chính phủ, Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc, quyết liệt và có hiệu quả công tác quản lý, điều hành, bình ổn giá theo cơ chế thị trường để kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra.
Đồng thời, tiếp tục theo dõi sát diễn biến giá cả thị trường các mặt hàng thiết yếu, kịp thời đề xuất giải pháp bảo đảm cân đối cung cầu nhằm bình ổn giá cả thị trường, nhất là đối với các mặt hàng có nguồn cung bị thiếu hụt cục bộ do ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh và các mặt hàng có nhu cầu cao dịp trước, trong và sau Tết.
Theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, mục tiêu CPI năm 2022 tăng không quá 4% có thể thực hiện được song không dễ dàng. Một trong những giải pháp quan trọng là nâng cao hiệu quả phối hợp chính sách tài khóa và tiền tệ trong điều hành cung tiền, điều tiết giá cả. Trong điều hành chính sách tiền tệ, cần có kịch bản theo hướng thắt chặt trong điều kiện cần phải kiểm soát lạm phát. “Với vị thế chủ động, phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan, bộ, ngành, CPI bình quân năm 2022 có thể ở mức dưới 4%”, ông Ngô Trí Long nhận định.
