|
| Các giao dịch mua bán trên cơ sở các chứng thư bảo lãnh của Agribank Chi nhánh Hồng Hà có yếu tố gian dối ngay từ đầu. Ảnh: Nhã Chi |
Truy tố 5 bị cáo nguyên là cán bộ ngân hàng
Vụ án có 11 bị cáo, trong đó có 6 bị cáo nguyên là lãnh đạo các doanh nghiệp và 5 bị cáo nguyên là cán bộ ngân hàng bị truy tố theo 3 tội danh: lừa đảo, chiếm đoạt tài sản; lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản; vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Cụ thể, năm 2009, Công ty CP Xuất nhập khẩu Tân Hồng do Trịnh Khánh Hồng làm Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt quy hoạch chi tiết trồng rừng nguyên liệu với tổng diện tích hơn 47.000 ha ở một huyện của Nghệ An. Để có vốn thực hiện dự án, Trịnh Khánh Hồng đã liên hệ với Chi nhánh Hồng Hà xin vay vốn. Hồ sơ vay vốn có các báo cáo tài chính sai sự thật, làm giả số liệu để chuyển lỗ thành lãi. Trên cơ sở hồ sơ này, Công ty Tân Hồng được phê duyệt khoản vay hơn 20,7 triệu USD, tài sản bảo đảm là toàn bộ tài sản hình thành từ vốn vay và vốn tự có của Công ty Tân Hồng.
Nhưng thực tế, Công ty Tân Hồng không có vốn tự có để tham gia vào dự án, không có tài sản bảo đảm, không ký hợp đồng thế chấp tài sản. Sau khi ngân hàng giải ngân, Công ty Tân Hồng bán ngoại tệ thu được hơn 380 tỷ đồng và sử dụng số tiền này vào các mục đích khác. Để hợp thức hồ sơ nộp cho ngân hàng, Trịnh Khánh Hồng chỉ đạo bộ phận kế toán lập 965 phiếu chi tiền cho các hộ dân để nộp cho ngân hàng. Sau đó, Công ty Tân Hồng mất khả năng thanh toán.
Quá trình hoạt động, Công ty Tân Hồng rơi vào tình trạng mất thanh khoản, không thể trả nợ cho ngân hàng. Công ty Tân Hồng cũng hết hạn mức tín dụng nên không thể vay vốn tiếp để trả nợ cho các khoản vay cũ. Vì thế, Trịnh Khánh Hồng đã sử dụng pháp nhân Công ty Đức Hùng (do Hồng lập) để vay vốn ngân hàng lấy tiền cho Công ty Tân Hồng đảo nợ. Số tiền được vay là 80 tỷ đồng. Toàn bộ giấy tờ trong hồ sơ đều là hồ sơ khống.
Đầu năm 2011, dư nợ của Công ty Tân Hồng lên đến trên 700 tỷ đồng. Do không hoạt động sản xuất kinh doanh, không sử dụng vốn vay đúng mục đích, Công ty không thể trả nợ gốc và lãi. Để giải quyết, Trịnh Khánh Hồng đã ký các hợp đồng mua bán trả chậm, huy động vốn và đề nghị ngân hàng cấp bảo lãnh để các doanh nghiệp tin tưởng, sau khi bán hàng, nhận tiền, Công ty Tân Hồng sẽ sử dụng để trả nợ ngân hàng. Tổng cộng có 14 hợp đồng được ký với 9 doanh nghiệp với tổng số tiền, hàng đã chuyển tương đương 540 tỷ đồng.
Cố tình ký bảo lãnh vượt quyền
Bản án sơ thẩm nhận định các bị cáo trong vụ án đều không có mục đích vụ lợi, chỉ trừ Trịnh Khánh Hồng. Sau xem xét, phân hóa trách nhiệm của các bị cáo, Hội đồng xét xử (HĐXX) đã tuyên phạt Trịnh Khánh Hồng mức án chung thân tổng hợp cho cả 2 hành vi phạm tội, các bị cáo khác nhận mức án từ 3 năm án treo đến 23 năm tù giam.
Về trách nhiệm dân sự, bản án buộc bị cáo Trịnh Khánh Hồng bồi thường 581 tỷ đồng cho ngân hàng và bồi thường cho các doanh nghiệp đã ký hợp đồng bán hàng cho Công ty Tân Hồng. Theo HĐXX, đối với 14 hợp đồng mua bán hàng hóa trên cơ sở các chứng thư bảo lãnh của ngân hàng, các giao dịch này ngay từ đầu có yếu tố gian dối với mục đích để làm hồ sơ vay vốn ngân hàng lấy tiền đảo nợ.
Giám đốc Chi nhánh Hồng Hà đã cố tình ký các bảo lãnh vượt quyền. Các giao dịch dân sự xác lập với người không có thẩm quyền, không đúng quy trình, quy định, không thu phí, không hạch toán và có mục đích gian dối ngay từ đầu.
Một số doanh nghiệp đã ký hợp đồng với Công ty Tân Hồng đã từng khởi kiện dân sự yêu cầu ngân hàng thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh nhưng các bản án, quyết định xác định đây là các giao dịch vô hiệu do yếu tố giả tạo, việc xác lập giao dịch không được pháp luật thừa nhận.
Đối với các bất động sản thế chấp cho các khoản vay, HĐXX đề nghị tiếp tục kê biên, phát mại tài sản bao gồm thửa đất 801m2, 173m2 ở Hương Sơn, Hòa Bình; thửa đất 283m2 ở Xuân Sơn, Sơn Tây; thửa đất 3.400m2, 2.600m2 ở Đồng Xuân, Lương Sơn, Hòa Bình... Ngoài ra còn có 4,9 ha đất của Công ty Đức Hùng là đất trồng cây lâu năm.
Riêng thửa đất khoảng 1.800m2 ở Quang Minh, Ba Vì, do một cá nhân cho mượn làm tài sản đảm bảo, giữa ngân hàng và cá nhân này có sai sót trong quá trình xây dựng hồ sơ, chưa ký hợp đồng thế chấp, chưa đăng ký tài sản đảm bảo nên trả lại cho cá nhân.
