 |
| Bầu Đức từng tuyên bố thẳng: “Bất động sản lời to cũng không làm, vì rủi ro quá cao”. Ảnh minh họa: Internet |
Từ đỉnh cao bất động sản đến quyết định rút lui
Trong giai đoạn 2000–2010, HAGL nổi lên như một trong những doanh nghiệp bất động sản lớn nhất Việt Nam. Xuất phát từ khai thác gỗ, sản xuất nội thất, Bầu Đức nhanh chóng chuyển hướng sang xây dựng và nhà ở, lập Công ty Cổ phần Xây dựng và Phát triển Nhà Hoàng Anh.
Thương hiệu Hoàng Anh Gia Lai gắn liền với hàng loạt dự án căn hộ cao cấp tại TP.HCM: Hoàng Anh River View (Thảo Điền, Quận 2), Phú Hoàng Anh (Quận 7), Hoàng Anh Gia Lai 3 – New Saigon (Nhà Bè) cũ. Các dự án này nhắm tới phân khúc trung – cao cấp, thu hút cả giới đầu tư lẫn người mua ở thực.
Không chỉ dừng ở căn hộ, HAGL còn phát triển khách sạn và nghỉ dưỡng: HAGL Hotel Pleiku, HAGL Plaza Đà Nẵng, HAGL Resort Quy Nhơn, HAGL Resort Đà Lạt. Đặc biệt, doanh nghiệp gây tiếng vang khi đầu tư ra nước ngoài với HAGL Myanmar Centre tại Yangon – dự án phức hợp trị giá hơn 400 triệu USD, khởi công năm 2013.
Trong giai đoạn đỉnh cao, bất động sản đóng góp hơn 50% doanh thu hợp nhất của Tập đoàn. Năm 2009, doanh thu HAGL đạt gần 4.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế trên 1.200 tỷ đồng, đưa Bầu Đức vào nhóm những người giàu nhất Việt Nam.
Tuy nhiên, sau khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, thị trường bất động sản lao dốc. Giai đoạn 2011–2012, HAGL bắt đầu bán bớt dự án để thu hồi vốn. Đỉnh điểm là năm 2013, doanh nghiệp công bố chiến lược rút khỏi bất động sản nội địa, chuyển hướng sang nông nghiệp.
Áp lực tài chính là nguyên nhân chính. Tính đến cuối 2012, tổng nợ vay HAGL hơn 15.000 tỷ đồng, trong đó dư nợ trái phiếu chiếm tỷ trọng lớn. Để trả nợ, Bầu Đức phải bán một phần dự án Myanmar Centre cho Rowsley Ltd. (Singapore), bán khách sạn Hoàng Anh Gia Lai tại Pleiku (Gia Lai), ghi nhận hơn 180 tỷ đồng từ thanh lý tài sản cho bên mua là Công ty TNHH Đầu tư Hoàn Sinh Gia Lai và nhiều tài sản giá trị khác.
Thậm chí, ông Đức từng tuyên bố thẳng: “Bất động sản lời to cũng không làm, vì rủi ro quá cao”.
Cú “tái xuất” với dự án 400 tỷ đồng ở Pleiku
Sau hơn 10 năm nói “không” với bất động sản, đầu tháng 9/2025, Bầu Đức công bố dự án Khu phức hợp Phù Đổng tại trung tâm Pleiku, Gia Lai – ngay khu đất vàng đối diện trụ sở HAGL, sát Khách sạn Mường Thanh Grand.
Dự án có diện tích khoảng 7.000 m², gồm một tòa chung cư 25 tầng và dãy shophouse 3–4 tầng, tổng vốn đầu tư dự kiến 400 tỷ đồng.
Đây được xem là bước đi thăm dò, thay vì những dự án cao cấp, quy mô nghìn tỷ ở TP.HCM, Hà Nội hay nước ngoài như trước, HAGL chọn thị trường địa phương và phân khúc trung – trung cao. Mục tiêu vừa khai thác nhu cầu ở thực tại Pleiku, vừa tận dụng hiệu quả quỹ đất sẵn có.
Động lực khác đến từ bức tranh tài chính của HAGL đã cải thiện rõ rệt. Nửa đầu năm 2025, doanh thu thuần đạt khoảng 3.709 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế khoảng 870 tỷ đồng, trong đó mảng chuối và xuất khẩu trái cây đóng góp chính. Các khoản nợ từ trái phiếu được hoán đổi, chuyển nhượng, nhất là khoản vay trái phiếu thường trong nước được giảm bớt so với cuối năm 2024, giúp HAGL giảm áp lực tài chính. Đây là cơ sở để Bầu Đức tự tin quay lại bất động sản sau thời gian dài tập trung vào nông nghiệp.
Kỳ vọng cân bằng mới giữa nông nghiệp và bất động sản
Giới quan sát đánh giá, Khu phức hợp Phù Đổng là “bước thử lửa”. Nếu thành công, dự án không chỉ mang lại nguồn thu ngoài nông nghiệp mà còn giúp HAGL mở rộng danh mục tài sản, tái khẳng định thương hiệu trên thị trường bất động sản.
Mức vốn 400 tỷ đồng tuy nhỏ so với thời hoàng kim, nhưng phù hợp với năng lực hiện tại và khẩu vị thị trường tỉnh lẻ. Điều này phản ánh triết lý thận trọng: ưu tiên dự án vừa và nhỏ, có tính thanh khoản cao, tránh lặp lại sai lầm “ôm mộng lớn” trong quá khứ.
Về dài hạn, bất động sản có thể trở thành một chân trụ song hành cùng nông nghiệp và chăn nuôi, tạo thế “kiềng ba chân” cho HAGL. Với quỹ đất tại Gia Lai và một số tỉnh Tây Nguyên, cộng thêm thương hiệu lâu năm, HAGL có lợi thế để phát triển những dự án phù hợp nhu cầu địa phương.
Tuy nhiên, rủi ro vẫn hiện hữu. Thị trường bất động sản hiện phức tạp hơn 15 năm trước: khung pháp lý siết chặt, tín dụng hạn chế, cạnh tranh ngày càng gay gắt. Thành bại của lần trở lại này phụ thuộc lớn vào khả năng kiểm soát dòng tiền và triển khai đúng tiến độ.
Câu chuyện của Bầu Đức là lát cắt tiêu biểu của một thế hệ doanh nhân Việt Nam: từng vươn lên thành “ông trùm” bất động sản, sau đó thoái lui vì áp lực nợ, rồi quay lại bằng dự án vừa phải, thận trọng hơn. Quá khứ đã cho ông bài học đắt giá, hiện tại mở ra cơ hội thăm dò, và tương lai sẽ trả lời liệu HAGL có tìm được “cân bằng mới” giữa nông nghiệp và bất động sản – hai lĩnh vực tưởng chừng trái ngược nhưng lại có thể bổ trợ nhau trong chiến lược dài hạn.
