VIIE 2025: Lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo

Hàng loạt hoạt động trưng bày, giới thiệu sản phẩm, công nghệ mới sẽ diễn ra tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (cơ sở Hòa Lạc). Ảnh: Phú An

Lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo

Theo ông Vũ Quốc Huy, trong giai đoạn phát triển mới, ĐMST không còn là lựa chọn mà là yêu cầu tất yếu để tạo bứt phá về năng suất và năng lực cạnh tranh. Vì vậy, VIIE 2025 mang ý nghĩa đặc biệt, vừa là diễn đàn để tôn vinh các sản phẩm, thành tựu khoa học công nghệ tiêu biểu, vừa là điểm hẹn kết nối giữa các nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp (DN), viện trường, nhà đầu tư và các tổ chức quốc tế. “Sự tương tác đa chiều này sẽ góp phần định hình hệ sinh thái ĐMST ngày càng hoàn thiện, trở thành động lực cho phát triển đất nước”, ông Huy nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Mai Dương, Cục trưởng Cục ĐMST thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ - đơn vị đồng tổ chức VIIE 2025 nhận định, Việt Nam đã lựa chọn ĐMST là một trong những động lực chủ đạo trong chiến lược phát triển. ĐMST không chỉ xuất phát từ phòng nghiên cứu, từ những chuyên gia khoa học mà còn cần hiện hữu trong mỗi công dân, mỗi cá thể, góp phần vào sức mạnh chung của toàn dân tộc.

Theo công bố của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), Chỉ số ĐMST toàn cầu (GII) năm 2025 của Việt Nam xếp hạng 44/139 quốc gia, nền kinh tế, duy trì thứ hạng năm 2024. WIPO đánh giá, trong 15 năm liền, Việt Nam luôn có kết quả ĐMST cao hơn so với mức độ phát triển, cho thấy hiệu quả trong việc chuyển các nguồn lực đầu vào thành kết quả đầu ra ĐMST. Việt Nam, Trung Quốc và Ethiopia là 3 quốc gia có tốc độ tăng trưởng năng suất lao động nhanh nhất trong giai đoạn 2014 - 2024.

Ông Nguyễn Văn Khoa, Tổng giám đốc FPT cho biết, DN Việt Nam ngày càng vững vàng trên thị trường quốc tế với doanh thu xuất khẩu dịch vụ công nghệ thông tin tăng trưởng hai con số nhiều năm liền, trong đó, năm 2024 đạt 15 tỷ USD. Riêng FPT đã hiện diện tại 30 quốc gia, hợp tác với hơn 1.000 khách hàng toàn cầu, trong đó có 85 DN thuộc Fortune Global 500. Các thành viên Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam đang tham gia trực tiếp vào chuỗi giá trị toàn cầu trong AI, bán dẫn, điện toán đám mây, blockchain.

Đưa đổi mới sáng tạo trở thành sức mạnh quốc gia

Việt Nam đang hình thành một “nguồn nhân lực mới” với trình độ cao có thể hỗ trợ R&D, giám sát sản xuất thông minh… mở ra khả năng Việt Nam không chỉ xuất khẩu kỹ sư công nghệ, mà còn xuất khẩu “AI workers” - lực lượng số hóa tham gia trực tiếp vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Thực tế cho thấy, thời gian qua, Đảng và Nhà nước ta đã thực hiện nhiều giải pháp để thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ, ĐMST và chuyển đổi số quốc gia với việc ban hành nhiều chủ trương, chính sách mang tính chiến lược như: các nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển khoa học công nghệ, ĐMST, chuyển đổi số, kinh tế tư nhân, giáo dục và đào tạo; Chiến lược quốc gia về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn; Đề án đào tạo 50.000 kỹ sư ngành bán dẫn và AI…

Bên cạnh kết quả đạt được, nhiều ý kiến cho rằng, Việt Nam còn nhiều việc phải làm để tiếp tục nâng hạng GII, đưa ĐMST trở thành động lực quan trọng phát triển kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Để cải thiện vị trí của Việt Nam trên bảng xếp hạng GII, tại Hội thảo giới thiệu GII 2025 và kết quả của Việt Nam vừa tổ chức, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, phải kiên trì thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ. Đầu tiên là tiếp tục hoàn thiện thể chế và môi trường của ĐMST với việc tháo gỡ rào cản về pháp luật, cơ chế tài chính, sở hữu trí tuệ, khuyến khích mạnh mẽ DN đầu tư cho R&D và ứng dụng công nghệ mới. Đồng thời, đầu tư mạnh cho hạ tầng khoa học công nghệ, ĐMST và hạ tầng số; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; thúc đẩy ĐMST trong DN. “Dự kiến, tại kỳ họp thứ 10 sắp tới, Chính phủ sẽ trình Quốc hội thông qua đạo luật chuyên biệt về AI, tạo hành lang pháp lý phát triển lĩnh vực này cho giai đoạn phát triển mới”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng thông tin.

Lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ tin tưởng, nếu thực hiện tốt các giải pháp trên, năng lực ĐSMT sẽ trở thành sức mạnh thật sự của quốc gia, góp phần hiện thực hóa mục tiêu một Việt Nam phát triển, sáng tạo và hùng cường vào năm 2045.