Trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ “hụt hơi”

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Bộ Tài chính cho biết, khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ trong 2 tuần đầu tháng 5 tiếp tục giảm, đạt 5,2 nghìn tỷ đồng, chỉ tương đương 1/3 khối lượng phát hành cùng kỳ năm 2021.
Ảnh minh họa: Internet
Ảnh minh họa: Internet

Trước đó, trong tháng 4, sau khi có những thông tin về việc hủy các đợt phát hành trái phiếu của 3 công ty liên quan đến Tân Hoàng Minh, khối lượng phát hành TPDN riêng lẻ sụt giảm mạnh và ở mức khoảng 30 nghìn tỷ đồng, giảm 33% so với cùng kỳ năm 2021.

Theo Bộ Tài chính, sự phát triển “nóng” của thị trường TPDN thời gian qua đã làm xuất hiện những nguy cơ có thể gây bất ổn thị trường tài chính, dẫn đến việc Chính phủ, cơ quan quản lý liên tiếp có những hoạt động chấn chỉnh thị trường.

Cơ quan quản lý cho rằng, những bất cập trên thị trường tập trung vào việc: nhà đầu tư cố tình vi phạm quy định để trở thành nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp đầu tư vào TPDN riêng lẻ mặc dù pháp luật đã cấm các đối tượng nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ; phát hành ra công chúng nhưng không đăng ký chào bán TPDN với UBCKNN; không phải là công ty chứng khoán nhưng thực hiện hoạt động phân phối trái phiếu.

Sau những động thái chấn chỉnh của cơ quan nhà nước đối với hoạt động phát hành, cung cấp dịch vụ và đầu tư TPDN riêng lẻ, thị trường TPDN các tháng đầu năm 2022 đã có những thay đổi với khối lượng phát hành giảm, tuy nhiên trách nhiệm công bố thông tin, rà soát điều kiện phát hành được các doanh nghiệp, tổ chức cung cấp dịch vụ tuân thủ đầy đủ hơn.

Cụ thể, trong quý I/2022, khối lượng TPDN phát hành riêng lẻ đạt 138.809 tỷ đồng. Khối lượng phát hành TPDN tập trung chủ yếu trong tháng 1/2022, trước thời điểm Thông tư số 16/2021/TT-NHNN ngày 10/11/2021 quy định việc tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài mua, bán TPDN có hiệu lực. Đến tháng 2, tháng 3, khối lượng phát hành TPDN riêng lẻ giảm dần. Tuy nhiên, trong tháng 4, sau khi có những thông tin về việc hủy các đợt phát hành trái phiếu của 3 công ty liên quan đến Tân Hoàng Minh, khối lượng phát hành TPDN riêng lẻ sụt giảm mạnh và ở mức khoảng 30 nghìn tỷ đồng.

Doanh nghiệp bất động sản và xây dựng là 2 nhóm phát hành nhiều nhất trong quý I/2022 (chiếm lần lượt 50,98% và 18,87%), các NHTM chiếm 4,85%, các doanh nghiệp thương mại - dịch vụ chiếm 6,8%, doanh nghiệp sản xuất chiếm 9,2%. Trong tháng 4/2022, chủ yếu là trái phiếu do các TCTD phát hành (chiếm 63,4%), trái phiếu của nhóm bất động sản chiếm 11,6%.

Hoạt động mua lại trái phiếu trước hạn tiếp tục được các doanh nghiệp thực hiện với khối lượng lớn. Tính đến cuối tháng 4/2022, tổng khối lượng trái phiếu đã mua lại trước hạn là 24,7 nghìn tỷ đồng, tăng 17,9% so với cùng kỳ năm 2021. Đặc biệt khối lượng trái phiếu được mua lại trong tháng 4 là 11,9 nghìn tỷ đồng, tương đương khối lượng mua lại trong cả quý I.

Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp đã phát hành trái phiếu chủ động thực hiện công bố thông tin bất thường hoặc đính chính thông tin đã công bố về mục đích và phương án sử dụng vốn trái phiếu gửi cho Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội.

Ngày 25/4/2022, Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng đã ban hành Chỉ thị số 01/CT-BTC về tăng cường quản lý, kiểm tra, giám sát và chấn chỉnh hoạt động phát hành, đầu tư, cung cấp dịch vụ về TPDN phát hành riêng lẻ. Trong đó, yêu cầu các đơn vị trực thuộc khẩn trương rà soát, sửa đổi các quy định pháp lý có vướng mắc, tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động cung cấp dịch vụ trên thị trường, trước mắt yêu cầu các doanh nghiệp phát hành và tổ chức tư vấn chào bán rà soát kỹ các điều kiện, hồ sơ phát hành trước khi tổ chức phát hành trái phiếu.

Sau Chỉ thị số 01/CT-BTC, các doanh nghiệp phát hành và tổ chức tư vấn đã thực hiện rà soát lại điều kiện và hồ sơ phát hành trước khi triển khai chào bán mới. Theo đó, khối lượng phát hành trong 2 tuần đầu tháng 5 tiếp tục giảm, đạt 5,2 nghìn tỷ đồng, chỉ tương đương 1/3 khối lượng phát hành cùng kỳ năm 2021.

Về các giải pháp phát triển ổn định thị trường TPDN thời gian tới, một trong những giải pháp đáng chú ý của Bộ Tài chính là rà soát, đánh giá mức độ phát triển của thị trường để kiến nghị cấp có thẩm quyền quy định bắt buộc xếp hạng tín nhiệm đối với TPDN phát hành ra công chúng và phát hành riêng lẻ theo lộ trình. Đồng thời, nghiên cứu, đề xuất cơ chế khuyến khích các định chế trên thị trường tài chính ưu tiên đầu tư vào TPDN được xếp hạng cao.

Chuyên đề