DNNN chưa nghiêm túc công bố thông tin

(BĐT) - Nghị định số 81/2015/NĐ-CP về nội dung, trình tự, thủ tục, trách nhiệm công bố thông tin của doanh nghiệp nhà nước (DNNN) tuy đã có hiệu lực từ ngày 5/11/2015, nhưng đến nay, việc thực hiện Nghị định này vẫn khá “tùy hứng”.
Ảnh Internet
Ảnh Internet

Nhiều loại thông tin phải công bố

Theo Nghị định, DNNN phải định kỳ công bố các thông tin: Chiến lược phát triển; Kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm; Kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển hàng năm; Báo cáo đánh giá về kết quả thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh hàng năm và 3 năm gần nhất tính đến năm báo cáo; Báo cáo kết quả thực hiện các nhiệm vụ công ích và trách nhiệm xã hội khác (nếu có); Báo cáo tình hình thực hiện sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp hàng năm; Báo cáo thực trạng quản trị và cơ cấu tổ chức; Báo cáo tài chính 6 tháng và báo cáo tài chính năm; Báo cáo chế độ tiền lương, tiền thưởng.

Nghị định số 81/2015/NĐ-CP cũng quy định cụ thể, rõ ràng các mốc về thời gian đối với từng loại thông tin doanh nghiệp cần phải công bố.

Đơn cử như việc công bố báo cáo tài chính của doanh nghiệp, DN phải xây dựng báo cáo tài chính 6 tháng và báo cáo tài chính năm theo các nội dung quy định tại Nghị định. DN thực hiện công bố trên website chính thức của DN báo cáo tài chính 6 tháng và báo cáo tài chính năm (đã được kiểm toán), đồng thời gửi báo cáo này đến cơ quan đại diện chủ sở hữu nhà nước và Bộ KH&ĐT để thực hiện công bố theo quy định. Thời hạn đối với việc công bố và gửi báo cáo này không muộn hơn ngày 15/8 của năm báo cáo đối với báo cáo tài chính 6 tháng và không muộn hơn ngày 31/5 của năm liền sau năm báo cáo đối với báo cáo tài chính năm.

Đối với việc công bố kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển hàng năm, tình hình thực hiện sắp xếp, đổi mới DN hàng năm, thời hạn công bố 2 nội dung này được quy định là không muộn hơn ngày 31/3 của năm thực hiện kế hoạch.

Thực hiện chưa nghiêm túc

Đã sang tháng 6/2016, lẽ ra một số loại thông tin đã được công bố trên website chính thức của các DNNN, song không phải thông tin nào cũng có thể được tìm thấy tại đây.

Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản (TKV) có lẽ là một trong số ít DN công bố các thông tin về báo cáo tài chính trên cổng thông tin điện tử của DN đều đặn và có “độ trễ” ít nhất. Tính trong năm 2015, TKV đã công bố: Công bố tiền lương lãnh đạo Tập đoàn 2014 (ngày 20/5/2015); Bảng cân đối kế toán hợp nhất 2014 (vào ngày 10/6/2015); Bảng cân đối kế toán công ty mẹ 2014 (ngày 10/6/2015); Báo cáo tài chính hợp nhất toàn Tập đoàn 6 tháng năm 2015 (ngày 7/9/2015);  Báo cáo tài chính Công ty mẹ Tập đoàn 6 tháng năm 2015 (vào ngày 7/9/2015); Phân phối tiền thưởng viên chức quản lý năm 2014 (ngày 21/10/2015) ...

Để thực hiện nghiêm túc hoạt động công bố thông tin, theo một số chuyên gia, nên mạnh tay xử phạt DNNN chậm công bố thông tin như trường hợp áp dụng với các công ty đại chúng, công ty niêm yết chậm công bố.
Tập đoàn Dệt may (Vinatex) trong năm 2015 đã công bố tổng cộng 11 thông tin (báo cáo tài chính, báo cáo quản trị, thông tin danh sách cổ đông, nghị quyết hội đồng quản trị…). Tập đoàn Hóa chất (Vinachem) cũng “chăm chỉ” công bố 5 loại thông tin (báo cáo tài chính 6 tháng, bảng cân đối kế toán hợp nhất, báo cáo tài chính hợp nhất…) cho năm tài chính 2014.

Song, ở chiều ngược lại, nhiều DN công bố thông tin vẫn rất hạn chế về số lượng.

Tại cổng thông tin của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), phần công bố Báo cáo tài chính của năm 2015 chỉ vỏn vẹn 2 báo cáo tài chính (báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm 2015 Công ty mẹ - PVN và Báo cáo tài chính hợp nhất 6 tháng đầu năm 2015 - PVN). Trên trang thông tin của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), năm 2015, đơn vị này cũng chỉ công bố 2 loại thông tin (Báo cáo thường niên EVN 2015 và Thông tin EVN 2014 - 2015).

Thậm chí, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) đã xây dựng hẳn mục Thông tin định kỳ để công bố thông tin DN với đầy đủ các đầu mục thông tin phải công bố, nhưng tại nhiều đầu mục lại không chứa nội dung thông tin.

Chế tài đã rõ nhưng xử lý chưa nghiêm

Cần phải nói rõ rằng, không phải việc công bố thông tin của DNNN mới chỉ được quy định từ năm 2015. Trước Nghị định số 81/2015/NĐ-CP, hàng loạt quy định có liên quan đến việc công bố thông tin của DNNN ở những mức độ khác nhau đã được ban hành, như: Quyết định số 36/2014/QĐ-TTg về Quy chế công bố thông tin hoạt động của công ty TNHH MTV do Nhà nước làm chủ sở hữu; Nghị định số 61/2013/NĐ-CP về việc ban hành Quy chế giám sát tài chính và đánh giá hiệu quả hoạt động và công khai thông tin tài chính đối với DN do Nhà nước làm chủ sở hữu và DN có vốn nhà nước. Song, việc thực hiện ở các DNNN vẫn mang tính “tùy hứng”.

Theo Nghị định số 81/2015/NĐ-CP, DN vi phạm về công bố thông tin sẽ bị xử lý với nhiều hình thức từ phạt hành chính cho đến khiển trách, kỷ luật đến buộc thôi việc đối với người quản lý DN. Mặc dù đã có những quy định, chế tài rất rõ ràng, nhưng trên thực tế, vẫn còn một tỷ lệ không nhỏ DNNN thiếu minh bạch. Tình trạng này đang cản trở những nỗ lực của Chính phủ tạo dựng một sân chơi bình đẳng cho tất cả các loại hình DN. Đặc biệt, cũng vì thiếu minh bạch thông tin mà nhiều DNNN không thể tiến hành cổ phần hóa bởi không tìm nhà đầu tư.

Để thực hiện nghiêm túc hoạt động công bố thông tin, theo một số chuyên gia, nên mạnh tay xử phạt DNNN chậm công bố thông tin như trường hợp áp dụng với các công ty đại chúng, công ty niêm yết chậm công bố.

Chuyên đề