 |
| Chi phí đầu tư ban đầu cho hệ thống chóp nón tương đối thấp, chỉ bao gồm khung thép, chóp nón, bảng hướng dẫn và đèn năng lượng mặt trời - một khoản đầu tư nhỏ so với giá trị an toàn mang lại ảnh ĐC |
Từ tháng 9/2025 đến nay, người tham gia giao thông trên cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận dễ dàng nhận thấy những cụm chóp nón màu cam nổi bật được bố trí đều đặn dọc hai bên tuyến, cách nhau khoảng 500 m.
Hệ thống cảnh báo này được thiết kế khoa học với khung thép chịu lực, bảng hướng dẫn kích thước 40×50 cm, đèn báo hiệu năng lượng mặt trời đặt tại đỉnh khung, cùng ít nhất hai chóp nón cảnh báo được bố trí tại chân khung. Trên bảng hướng dẫn ghi rõ: “Chóp nón dùng để báo hiệu xe gặp sự cố - Vui lòng đặt lại sau khi sử dụng xong”, kèm theo sơ đồ minh họa khoảng cách đặt cảnh báo chuẩn là 150 m và các số hotline hỗ trợ.
Đây là sáng kiến độc đáo của Công ty CP Đầu tư Hạ tầng Giao thông Đèo Cả (HHV) - đơn vị quản lý vận hành tuyến đường, nhằm hỗ trợ các tài xế khi phương tiện gặp sự cố bất ngờ, giúp các phương tiện lưu thông phía sau kịp thời quan sát tín hiệu, chủ động giảm tốc độ, chuyển làn an toàn, từ đó giảm nguy cơ va chạm thứ cấp và tai nạn liên hoàn.
Sau gần 4 tháng triển khai, kết quả cho thấy hiệu quả rõ rệt. Theo thống kê của đơn vị quản lý, trong tổng số 320 trường hợp phương tiện gặp sự cố thì có hơn 64 trường hợp đã sử dụng chóp nón đặt sẵn, chiếm khoảng 20%. Con số này cho thấy người điều khiển phương tiện đã chủ động hơn trong việc đặt cảnh báo từ xa khi gặp sự cố. Các phương tiện lưu thông trên tuyến cũng quan sát được tín hiệu cảnh báo từ sớm để chủ động giảm tốc độ và chuyển làn kịp thời, góp phần đảm bảo lưu thông thông suốt và an toàn trên tuyến.
Về mặt kinh tế, giải pháp mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Chi phí đầu tư ban đầu cho hệ thống chóp nón tương đối thấp, chỉ bao gồm khung thép, chóp nón, bảng hướng dẫn và đèn năng lượng mặt trời - một khoản đầu tư nhỏ so với giá trị an toàn mang lại. Chi phí vận hành hàng năm không đáng kể, trong khi tuổi thọ có thể kéo dài nhiều năm nhờ độ bền cao. Việc hạn chế tai nạn thứ cấp giúp tiết kiệm chi phí xử lý tai nạn, cứu hộ và quan trọng nhất là tránh được những thiệt hại không thể bù đắp về con người.
Từ góc nhìn chuyên gia, PGS.TS Trần Chủng - Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư đường bộ Việt Nam đánh giá cao giá trị của sáng kiến. “Bất kỳ vật cản nào xuất hiện đột ngột trên cao tốc đều có thể gây ra tai nạn liên hoàn. Về mặt kỹ thuật, sáng kiến này đảm bảo sự lưu thông liên tục và không bị cản trở. Nhưng giá trị lớn hơn là giá trị nhân văn - hướng tới sự an toàn cho con người và phương tiện khi tham gia giao thông”, PGS.TS Trần Chủng nhận xét.
Ông Võ Ngọc Trung - Phó Tổng Giám đốc HHV chia sẻ: “Khi vận hành tuyến, chúng tôi nhận thấy còn một số bất cập. Tuyến chỉ có một làn chính mỗi chiều, chưa có làn dừng khẩn cấp trong khi lưu lượng xe rất lớn và thường xuyên xảy ra sự cố. Với khoảng cách giữa hai điểm dừng khẩn cấp là 5 km, phần lớn xe gặp sự cố phải dừng ngay trên làn đường chính”.
Theo quan sát của đội ngũ quản lý vận hành, các xe đều không tự trang bị chóp nón hay thiết bị cảnh báo nào để báo hiệu cho xe phía sau kịp thời dừng lại hoặc chuyển làn khi xe trước gặp sự cố đang chờ lực lượng cứu hộ cứu nạn tiếp cận hiện trường.
Từ thực tế đó, HHV đã nghiên cứu và đưa ra giải pháp: “Nếu có sẵn chóp nón trên đường, lái xe có thể lấy ngay để đặt cảnh báo tại chỗ một cách kịp thời, trong khi chờ lực lượng cứu hộ đến. Nếu tài xế tự khắc phục được sự cố thì sẽ hoàn trả chóp nón lại vị trí cũ. Khi phát hiện chóp nón cảnh báo, xe phía sau sẽ kịp thời giảm tốc độ, dừng lại hoặc chuyển làn để tránh va chạm”.
Đại diện HHV cho biết sáng kiến này không chỉ nhận được phản hồi tích cực từ người điều khiển phương tiện trên tuyến, mà còn được nhiều cơ quan quản lý nhà nước đánh giá cao: Cục Đường bộ, Khu Quản lý Đường bộ 4, các sở giao thông vận tải, lực lượng CSGT…
Đối với chuyên gia Trần Chủng, sáng kiến này thể hiện rõ tính chuyên nghiệp và trách nhiệm của đơn vị quản lý vận hành. “Quản lý khai thác vận hành không chỉ là thu phí, mà còn bao gồm nhiều yếu tố như điều tiết giao thông, đảm bảo an toàn trong vận hành, công tác bảo trì. Một trong những tiêu chí đầu tiên của quản lý khai thác vận hành là đảm bảo giao thông an toàn. Đơn vị đưa ra sáng kiến này đã thể hiện rất rõ tính chuyên nghiệp và họ hiểu sâu sắc chức năng, nhiệm vụ của mình”, PGS.TS Trần Chủng cho hay.
PGS. TS Trần Chủng cũng nhấn mạnh giá trị nhân văn khi đơn vị quản lý vận hành không chỉ thực hiện đúng nghĩa vụ chuyên môn, mà còn thể hiện tình người, tinh thần trách nhiệm rất cao. Theo ông Chủng, đây là sự kết hợp giữa năng lực chuyên môn và cái tâm với nghề nghiệp, với cộng đồng.
Theo đại diện HHV, ý tưởng lắp đặt hệ thống cảnh báo sớm với các chóp nón màu cam hiện đã được doanh nghiệp tiếp tục triển khai trên tuyến Cam Lâm - Vĩnh Hảo. Công ty CP Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TPHCM (CII) đã học tập để triển khai trên tuyến Mỹ Thuận - Cần Thơ. Tập đoàn Đèo Cả (công ty mẹ của HHV) cũng đang đề xuất Cục Đường bộ xem xét bổ sung, nhân rộng giải pháp này trên toàn bộ các tuyến cao tốc hiện chỉ có 2 làn xe nhằm nâng cao an toàn giao thông cho người dân cả nước.
