Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể |
Với hợp đồng trọn gói, trong bối cảnh giá nguyên vật liệu, nhiên liệu tăng cao như hiện nay, nhà thầu càng thi công càng lỗ mà không có cơ chế thanh toán nào có thể thay đổi hay hỗ trợ được.
Đối với hình thức hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh, việc thanh toán cho nhà thầu cũng đang rất bất cập. Đơn giá, định mức thanh toán không theo kịp mức độ biến động giá và chi phí mà nhà thầu phải bỏ ra. Theo quy định được Bộ Xây dựng ban hành, các địa phương (UBND cấp tỉnh) trong thời gian 1 - 3 tháng phải thực hiện công bố chỉ số giá xây dựng 1 lần để làm cơ sở xây dựng dự toán, đơn giá, định mức thanh toán cho nhà thầu. Hầu hết địa phương đều công bố 3 tháng 1 lần và chỉ số giá xây dựng được công bố vẫn rất lạc hậu so với thực tế.
Để tháo gỡ khó khăn và giảm áp lực cho nhà thầu giao thông, các cơ quan chức năng, địa phương cần có sự vào cuộc quyết liệt, xây dựng phần mềm tích hợp quy định và có sự điều chỉnh kịp thời, có thể phải công bố chỉ số giá xây dựng thường xuyên, hàng ngày như giá vàng, giá USD để làm cơ sở thanh toán khối lượng thực hiện cho nhà thầu được kịp thời và đúng với diễn biến thị trường. Tuy nhiên, đây vẫn là vấn đề rất nan giải, cho nên việc tháo gỡ khó khăn, khắc phục các bất cập về cơ chế thanh toán cho nhà thầu là không dễ dàng.