Chung cư Aqua Central 44 Yên Phụ (Hà Nội): Nhiều sai phạm trong sử dụng đất

(BĐT) - Qua thanh tra một số dự án chuyển mục đích sử dụng đất có vị trí lợi thế kinh doanh, Thanh tra Chính phủ (TTCP) mới đây đã chỉ ra nhiều sai phạm của Chủ đầu tư và các cơ quan liên quan tại Dự án Tòa nhà hỗn hợp văn phòng, dịch vụ thương mại, khách sạn và căn hộ thương mại tại 44 đường Yên Phụ, phường Trúc Bạch, quận Ba Đình, Hà Nội do Công ty CP Tháp nước Hà Nội làm chủ đầu tư.
Phối cảnh Chung cư Aqua Central 44 Yên Phụ (Hà Nội). Ảnh Internet
Phối cảnh Chung cư Aqua Central 44 Yên Phụ (Hà Nội). Ảnh Internet

Vi phạm về không gian xây dựng ngầm đô thị

TTCP cho biết, Dự án có tổng diện tích sử dụng đất 6.800 m2 với tổng mức đầu tư 2.594 tỷ đồng; thời gian thực hiện Dự án từ quý I/2016 - quý II/2018; tiền sử dụng đất phải nộp hơn 462 tỷ đồng. Tại thời điểm thanh tra, Dự án đã hoàn thiện toàn bộ 3 tầng hầm và đang thi công phần thân công trình. Nguồn gốc đất trước khi chuyển mục đích do Công ty Kinh doanh nước sạch Hà Nội quản lý, sử dụng từ năm 2005. Năm 2007, Công ty Kinh doanh nước sạch Hà Nội (sau này là Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Nội) và Công ty CP Đầu tư và Thương mại Hà Nội ký hợp đồng hợp tác liên doanh, thành lập Công ty CP Tháp nước Hà Nội thực hiện Dự án. Năm 2015, UBND TP. Hà Nội cho phép chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện Dự án.

Để thực hiện Dự án, Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Nội góp vốn 30% (tương đương 59,3 tỷ đồng), Công ty CP Đầu tư và Thương mại Hà Nội góp vốn 70% và được huy động vốn từ các nhà đầu tư khác khoảng 138,4 tỷ đồng. Công ty CP Đầu tư và Thương mại Hà Nội hỗ trợ Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Nội gần 70,7 tỷ đồng. Số tiền này được UBND TP. Hà Nội cho phép Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Nội được ghi tăng vốn chủ sở hữu, trong đó vốn góp vào Công ty CP Tháp nước Hà Nội là 59,3 tỷ đồng.

Ngày 5/11/2015, Hội đồng quản trị Công ty CP Tháp nước Hà Nội đã có quyết định phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư Dự án từ 989 tỷ đồng lên 2.594 tỷ đồng (tăng 262%) và dự kiến tăng vốn điều lệ từ 197,8 tỷ đồng lên 518,8 tỷ đồng.

Ngày 12/1/2017, Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Nội có văn bản gửi UBND TP. Hà Nội về việc đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại Công ty CP Tháp nước Hà Nội. Tuy nhiên, TTCP khẳng định, tại thời điểm này, theo quy định tại Khoản 1 Điều 21 Nghị định số 91/2015/NĐ-CP thì Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Nội không được góp vốn hoặc đầu tư vào lĩnh vực bất động sản, trường hợp đã góp vốn, đầu tư phải thoái vốn.

Kết luận thanh tra của TTCP cũng cho biết, ngày 21/7/2015, Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội đã có văn bản chấp thuận quy hoạch tổng mặt bằng và phương án kiến trúc cho Chủ đầu tư với 3 tầng hầm vượt chỉ giới xây dựng 4,5 m phía đường Yên Phụ. TTCP khẳng định, điều này vi phạm Điểm b Khoản 5 Điều 3 Nghị định số 39/2010/NĐ-CP về quản lý không gian xây dựng ngầm đô thị. 

Cần kiểm tra, rà soát việc miễn tiền thuê đất

Theo Kết luận thanh tra của TTCP, tiền thuê đất và tiền chậm nộp còn nợ trước khi chuyển mục đích sử dụng đất từ hình thức thuê đất sang hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất để thực hiện Dự án trên tính đến ngày 31/1/2017 là hơn 64 tỷ đồng. Đến thời điểm thanh tra, số tiền này vẫn chưa nộp vào ngân sách nhà nước, vi phạm Khoản 3 Điều 6, Khoản 7 Điều 12, Khoản 3 Điều 170 Luật Đất đai năm 2013.

Theo giải trình của UBND TP. Hà Nội và Chủ đầu tư, ngày 5/9/2017, Cục Thuế Hà Nội có văn bản gửi Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế  về việc miễn tiền thuê đất trong thời gian tạm ngừng xây dựng, tạm ngừng hoạt động do nguyên nhân bất khả kháng đối với dự án tại 44 đường Yên Phụ của Công ty CP Tháp nước Hà Nội, trong đó kiến nghị Chủ đầu tư được miễn tiền thuê đất từ ngày 22/7/2010 đến hết ngày 11/2/2015. Ngày 16/10/2017, Tổng cục Thuế có văn bản đồng ý với kiến nghị của Cục Thuế TP. Hà Nội. Trên cơ sở đó, ngày 26/12/2017, Cục Thuế TP. Hà Nội đã có quyết định về việc miễn tiền thuê đất trong thời gian tạm ngừng xây dựng, tạm ngừng hoạt động đối với Công ty CP Tháp nước Hà Nội với số tiền 41,8 tỷ đồng. Trên cơ sở đó, Chi cục Thuế quận Ba Đình đã thực hiện quyết toán và Chủ đầu tư đã nộp số tiền thuê đất còn nợ và tiền chậm nộp vào ngân sách nhà nước.

Từ kết quả thanh tra, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Chủ tịch UBND TP. Hà Nội chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra, rà soát việc miễn tiền thuê đất trong thời gian tạm ngừng xây dựng, tạm ngừng hoạt động; đồng thời tính tiền và ký hợp đồng thuê đất mới đối với diện tích 2.168 m2 đất làm sân đường nội bộ và 466 m2 đất làm vườn hoa mở phục vụ cho dân trong khu vực sau khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất để thực hiện Dự án theo đúng quy định của pháp luật.

TTCP cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Chủ tịch UBND TP. Hà Nội chỉ đạo Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Nội rút kinh nghiệm trong việc chỉ đạo người đại diện phần vốn nhà nước khi biểu quyết tăng vốn tại Công ty CP Tháp nước Hà Nội để thực hiện Dự án.        

Chuyên đề