 |
| Ông Bùi Hoàng Hải, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) |
Chia sẻ bức tranh cơ cấu nguồn vốn cung ứng cho nền kinh tế hiện tại và tương lai tại sự kiện “Tiền mới, hàng mới và Cơ hội trên thị trường mới nổi” của Câu lạc bộ Nhà báo chứng khoán Việt Nam, T.S Cấn Văn Lực cho biết, tổng tín dụng hiện cao hơn tiền gửi khoảng 2 triệu tỷ đồng tính đến hết tháng 9/2025. Sau 7 tháng đầu năm nay, tốc độ tăng trưởng tín dụng (19%) cũng cao hơn đáng kể so với tăng trưởng tiền gửi (15,5%), cho thấy ngành ngân hàng không hề dư dả vốn.
Trong khi đó, mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao của Việt Nam (trên 10%/năm đến 2030) đòi hỏi nhu cầu vốn đầu tư khổng lồ, ước tính lên tới 270 tỷ USD mỗi năm. Đặt trong bối cảnh nguồn vốn nội tại đã căng thẳng, yêu cầu này đang tạo ra gánh nặng khổng lồ, đòi hỏi phải có các giải pháp huy động vốn hiệu quả để giảm tải cho hệ thống ngân hàng và đáp ứng mục tiêu phát triển.
“Cơ cấu vốn năm 2024 cho thấy sự phụ thuộc lớn vào hệ thống ngân hàng khi kênh này cung ứng tới 50% tổng vốn. Trong khi đó, huy động qua thị trường chứng khoán (cổ phiếu và trái phiếu doanh nghiệp) còn rất khiêm tốn, chỉ đạt khoảng 14%. Sự mất cân đối này đang tạo áp lực lớn cho ngành ngân hàng. Vì vậy, tôi đã có kiến nghị trình Thủ tướng Chính phủ giải pháp nâng dần tỷ trọng của thị trường vốn lên mục tiêu 25 - 27%, nhằm giảm tải cho hệ thống tín dụng và thúc đẩy thị trường phát triển cân bằng, bền vững hơn”, ông Lực nhấn mạnh.
Việc FTSE Russell chính thức nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ "cận biên" lên "mới nổi thứ cấp" vào ngày 8/10 đã mở ra cơ hội huy động vốn to lớn. Đây không chỉ là một sự công nhận về mặt kỹ thuật, mà còn là thành quả từ những nỗ lực cải cách sâu rộng của Việt Nam trong việc hoàn thiện khung pháp lý, nâng cấp hạ tầng giao dịch và tăng cường tính minh bạch để đáp ứng các chuẩn mực quốc tế.
“Mặc dù thị trường mới được nâng hạng chưa đầy hai tuần và dòng vốn ngoại chưa có biến động rõ rệt, nhưng dưới góc độ của Ủy ban Chứng khoán, chúng tôi nhận thấy tiềm năng thu hút một nguồn vốn quốc tế khổng lồ là rất rõ nét. Để chủ động nắm bắt cơ hội này, Ủy ban đã chuẩn bị các giải pháp toàn diện, tác động đồng thời lên cả phía cung và cầu. Mục tiêu là đảm bảo thị trường có thể tận dụng tối đa mọi lợi thế mà sự kiện nâng hạng này mang lại”, ông Bùi Hoàng Hải, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), cho biết.
Ông Hải chia sẻ thêm, trong thời gian tới, Bộ Tài chính và UBCKNN sẽ tiếp tục có những giải pháp để đa dạng hóa và nâng cao chất lượng hàng hóa trên thị trường chứng khoán. Các giải pháp trọng tâm bao gồm việc ban hành quy định mới gắn liền IPO với niêm yết. Đặc biệt, ông Hải nhấn mạnh giải pháp thúc đẩy doanh nghiệp FDI niêm yết. “Đến thời điểm này, chủ trương đưa doanh nghiệp FDI lên sàn đã nhận được sự đồng thuận từ các bộ ngành liên quan. Chúng ta có thể mong chờ các công ty FDI sẽ sớm tiến hành IPO và niêm yết trong thời gian tới”, ông Hải cho hay.
Về phía cầu, cơ quan quản lý tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho nhà đầu tư nước ngoài như: công bố thông tin song ngữ Anh - Việt để đảm bảo tiếp cận thông tin công bằng; bỏ yêu cầu ký quỹ trước (pre-funding) giúp nhà đầu tư không phải chịu rủi ro về tỷ giá...
Ngoài thúc đẩy lượng và chất trên thị trường cổ phiếu, thị trường trái phiếu cũng đang đặt ra thách thức và cơ hội trong bối cảnh mới, không gian tăng trưởng mới. Ông Nguyễn Anh Phong - Chủ tịch Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) cho hay, trái phiếu chính phủ là mảng quan trọng trong bối cảnh Việt Nam đang phát triển, để tăng cường đẩy mạnh đầu tư công… HNX đang phối hợp với Kho bạc Nhà nước để xây dựng hạ tầng công nghệ từ đó phát triển thị trường trái phiếu nhằm giúp Chính phủ huy động thêm nguồn lực phát triển kinh tế. Bên cạnh đó, tới đây, HNX sẽ tiếp tục cải tiến về đường cong lãi suất để phản ánh sát sao với thị trường, từ đó các thành viên, các nhà đầu tư có thêm nguồn tham khảo uy tín.
Theo ông Cấn Văn Lực, để thị trường chứng khoán phát triển bền vững, cần triển khai một cách đồng bộ các giải pháp chiến lược. Đầu tiên, về chất lượng hàng hóa, cần tạo ra một cơ chế thông suốt cho doanh nghiệp chuyển sàn từ UPCoM lên HOSE, đồng thời tái cơ cấu danh mục niêm yết để ưu tiên các ngành công nghệ và công nghiệp cốt lõi thay vì quá tập trung vào ngân hàng, bất động sản.
Song song với việc cải thiện hàng hóa, các kênh huy động vốn cũng cần được phát triển mạnh mẽ thông qua việc mở rộng các quỹ đầu tư, đặc biệt là quỹ mở, và khuyến khích các sản phẩm đầu tư xanh. Việc đẩy mạnh phát hành trái phiếu xanh cho cả Chính phủ và doanh nghiệp là một bước đi quan trọng để đáp ứng xu thế bền vững.
Để củng cố nền tảng thị trường, ông Lực nhấn mạnh sự cần thiết của việc sớm áp dụng tiêu chuẩn báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) và xây dựng bộ tiêu chí xanh. Cuối cùng, yếu tố then chốt là phải đảm bảo an ninh thị trường, trong đó an ninh mạng và an ninh tài chính cần được đầu tư bảo vệ nghiêm ngặt để duy trì sự ổn định chung.
