Ảnh Internet |
"Trung Quốc có lẽ vẫn là đối tác thương mại số một của phần lớn các quốc gia trên thế giới", Nhà kinh tế trưởng Albert Park của ADB nhận định.
Ông Park cho biết, mặc dù có một số phần trong tổng thương mại với Trung Quốc đã giảm, nhưng sự tham gia và tầm quan trọng của nước này trong chuỗi giá trị toàn cầu vẫn không giảm sút.
Thương mại của Trung Quốc với các đối tác lớn đã giảm trong năm 2023 - xuất khẩu hàng năm của nước này giảm lần đầu tiên sau 7 năm, do nhu cầu đối với hàng hóa Trung Quốc sụt giảm trong bối cảnh tăng trưởng toàn cầu chậm lại. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại hàng đầu của hơn 120 nền kinh tế và vẫn là đối tác thương mại lớn nhất của Nhật Bản, Hàn Quốc, theo tổ chức nghiên cứu Wilson Center của Mỹ.
Ông Park cho rằng, mặc dù điều này có thể đúng đối với một số hàng hóa cụ thể hoặc một số quốc gia đang "cố gắng hạn chế thương mại với Trung Quốc”, nhưng trên quy mô toàn cầu, sự tách rời này ít rõ ràng hơn nhiều. Theo ông Park, ngay cả sau cuộc xung đột thương mại Mỹ - Trung bắt đầu vào năm 2018, tầm quan trọng của Trung Quốc trong chuỗi giá trị toàn cầu vẫn không hề suy giảm.
Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã kéo dài từ năm 2018, khi cựu Tổng thống Donald Trump áp thuế và các rào cản thương mại khác đối với Trung Quốc. Mặc dù vậy, Trung Quốc vẫn tiếp tục đóng một vai trò to lớn trong nền kinh tế toàn cầu (chiếm 18% GDP toàn cầu) và vẫn được coi là nền kinh tế thương mại lớn nhất thế giới.
"Về câu chuyện Trung Quốc bị tách khỏi nền kinh tế toàn cầu, tôi nghĩ rằng, những quan điểm này có lẽ đã bị cường điệu hóa hoặc rất phiến diện", ông Park nhận xét.
Giới kinh tế nghi ngờ khả năng phục hồi mạnh mẽ của Trung Quốc trong năm 2024
Về phía Trung Quốc, việc theo đuổi khả năng tự lực đã giúp giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu, nhưng quốc gia này vẫn duy trì sự phụ thuộc vào nhu cầu nước ngoài. Tăng cường xuất khẩu vốn đã gắn liền với tăng trưởng của Trung Quốc.
Ông Park lưu ý rằng, khi các liên kết thương mại toàn cầu của Trung Quốc vẫn mở rộng, câu chuyện phục hồi tăng trưởng gặp trở ngại của nước này tiếp tục gây rủi ro cho môi trường thương mại châu Á.
"Trung Quốc vẫn là một rủi ro quan trọng ở phía cầu, bởi vẫn còn rất nhiều câu hỏi về khả năng phục hồi của quốc gia này. Chúng ta thường áp dụng một nguyên tắc chung là tăng trưởng chậm hơn 1% ở Trung Quốc sẽ làm giảm nhu cầu xuất khẩu khoảng 0,3%", ông Park cho hay.
Theo ông Park, một số yếu tố khác cũng tạo nên "gánh nặng" đối với hệ sinh thái thương mại châu Á. Trong đó, tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu suy giảm dự kiến sẽ tác động tiêu cực đối với nhu cầu xuất khẩu từ châu Á.
Tuy nhiên, ông Park kỳ vọng, chu kỳ bán dẫn sẽ phục hồi - điều này có thể mang lại một số hy vọng cho các nhà xuất khẩu công nghệ cao ở châu Á như Hàn Quốc, Đài Loan và Nhật Bản. Trong Báo cáo Hội nhập kinh tế châu Á năm 2024 công bố hôm 26/2, ADB cho biết, nhu cầu được cải thiện từ Mỹ và EU, cùng với sự tăng trưởng mạnh mẽ ở Ấn Độ cũng có khả năng mang lại lợi ích cho triển vọng thương mại của châu Á.
Thương mại toàn cầu dự kiến giảm gần 5% trong năm 2023
Thương mại châu Á trong năm 2023 được mô tả ở tình trạng "đình trệ" và thấp hơn so với năm 2022 do ảnh hưởng từ các chính sách tiền tệ toàn cầu, căng thẳng địa chính trị và sự suy thoái trong chu kỳ bán dẫn.