Xây lắp trong cảng hàng không: Đề xuất gỡ vướng cho các gói thầu dưới 5 tỷ đồng

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Một vướng mắc đáng chú ý được Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) chỉ ra trong Báo cáo hoạt động đấu thầu năm 2023 là các nhà thầu vừa và nhỏ rất khó tham gia các gói thầu xây lắp, sửa chữa quy mô nhỏ tại cảng hàng không do một số bất cập của quy định pháp luật. Điều này dẫn tới tính cạnh tranh thấp, khó lựa chọn nhà thầu thực hiện các gói thầu trên.
Phần lớn các gói thầu xây lắp, sửa chữa quy mô nhỏ tại cảng hàng không chỉ có 1 nhà thầu tham dự. Ảnh minh họa: Tiên Giang
Phần lớn các gói thầu xây lắp, sửa chữa quy mô nhỏ tại cảng hàng không chỉ có 1 nhà thầu tham dự. Ảnh minh họa: Tiên Giang

Báo cáo nêu trên phân tích, việc phân cấp công trình hàng không trên khu bay tại cảng hàng không chỉ có cấp đặc biệt và cấp I dựa vào cấp sân bay như Phụ lục I, Bảng 1.4 Thông tư số 06/2021/TT-BXD do Bộ Xây dựng ban hành. Theo đó, các loại công trình hàng không như nhà ga hàng không, công trình khu bay, các công trình bảo đảm hoạt động bay (đài kiểm soát không lưu, trung tâm kiểm soát đường dài, trung tâm kiểm soát tiếp cận, trạm radar sơ cấp/thứ cấp…) được phân thành 2 loại đặc biệt và cấp I tùy theo tiêu chí; công trình hăng ga máy bay là công trình cấp I ở mọi quy mô. Tuy nhiên, trong thực tiễn, những gói thầu sửa chữa, sơn đường cất, hạ cánh, sân đỗ hiện rất khó lựa chọn nhà thầu thực hiện do quy mô gói thầu dưới 5 tỷ đồng chỉ cho phép nhà thầu là doanh nghiệp cấp nhỏ, siêu nhỏ theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp tham gia đấu thầu. Trong khi đó, các doanh nghiệp này thường không đáp ứng yêu cầu về chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng hạng I theo quy định của Thông tư số 06/2021/TT-BXD.

Ông Trần Anh Vũ, Phó Tổng giám đốc ACV cho biết, theo quy định tại Điều 2 Thông tư số 06/2021/TT-BXD, cấp công trình xây dựng của công trình chính, không phân biệt tính chất công trình, quy mô công trình, được áp dụng cho tất cả các dự án xây dựng hạng mục nhỏ lẻ mới hoặc sửa chữa nhỏ của công trình trong quá trình vận hành, khai thác. Do đó, khi thực hiện công tác sửa chữa nhỏ vẫn phải áp dụng những quy định theo công trình chính với cấp công trình là cấp I hoặc đặc biệt, kéo theo khó khăn khi triển khai lựa chọn nhà thầu.

Trong năm 2023, ACV lựa chọn nhà thầu thực hiện 254 gói thầu với tổng trị giá hơn 58.963 tỷ đồng. Trong đó có 158 dự án xây lắp nhóm C với tổng giá trị khoảng 406,404 tỷ đồng. Theo dữ liệu của Báo Đầu thầu, từ năm 2022 tới nay, ACV và các cảng hàng không thành viên trực thuộc lựa chọn nhà thầu thực hiện 761 gói thầu có giá trị dưới 5 tỷ đồng, rất nhiều trong số này là các gói thầu xây lắp nhỏ hoặc sửa chữa nhỏ.

Trong 761 gói thầu nêu trên, nhiều gói thầu dù được đấu thầu rộng rãi nhưng chỉ có 1 nhà thầu tham dự. Có thể kể đến Gói thầu số 3 Thi công xây dựng công trình thuộc Dự án Sửa chữa, gia cố hàng rào an ninh khu bay do Cảng hàng không quốc tế Phú Bài mới thầu vào tháng 2/2024 (Công ty TNHH MTV Trương Tuấn Dũng trúng thầu với giá 2,94 tỷ đồng); Gói thầu số 2 Thi công xây dựng thuộc Dự án Xây dựng mới tuyến cáp trung thế 22 kV cấp điện nguồn Cảng hàng không Buôn Ma Thuột vừa được ACV mời thầu đầu năm nay (Công ty TNHH Thương mại dịch vụ kỹ thuật điện Minh Cường Thịnh trúng thầu với giá 2,086 tỷ đồng); Gói thầu số 3 Thi công xây dựng thuộc Dự án Mở rộng làn đường ra Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh (Công ty TNHH Xây dựng công trình Tiến Thành trúng thầu với giá 3,89 tỷ đồng); Gói thầu số 3 Thi công xây dựng thuộc Dự án Sửa chữa, gia cố hàng rào an ninh tại Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh (Công ty CP Xây dựng và Thương mại Tấn Sang trúng thầu với giá 3,19 tỷ đồng)…

Một nhà thầu tại TP.HCM từng tham gia thi công các gói thầu xây lắp nhỏ tại các cảng hàng không cho biết, các gói thầu này dù có giá trị nhỏ, song theo quy định pháp luật về xây dựng, hồ sơ mời thầu đều đòi hỏi các tiêu chí cao như doanh nghiệp phải có chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng hạng I. Do vậy, các gói thầu này vừa không hấp dẫn doanh nghiệp lớn vì giá trị thấp, vừa khó “chen chân” đối với các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ do không đủ năng lực tham dự thầu.

Trước khó khăn trong việc lựa chọn nhà thầu thực hiện các gói thầu xây lắp, sửa chữa nhỏ trong cảng hàng không, ACV kiến nghị đối với gói thầu quy mô nhỏ, nên quy định ưu đãi đối với doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, không quy định bắt buộc chỉ cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ thực hiện đấu thầu.

Chuyên đề