 |
| Thị trường chứng khoán Việt Nam đang có nhiều động lực thúc đẩy tăng trưởng nhờ câu chuyện nâng hạng và tăng trưởng GDP cao. Ảnh minh họa: Tiên Giang |
Hướng chảy của tiền
Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tính đến ngày 30/6/2025, tín dụng toàn hệ thống đạt trên 17,2 triệu tỷ đồng, tăng 9,9% so với cuối năm 2024. Trong đó, hoạt động kinh doanh BĐS chiếm khoảng 18,47%, tương ứng dư nợ khoảng 3,176 triệu tỷ đồng, gấp 2,44 lần thời điểm cuối năm 2024. Cũng theo thống kê, dư nợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh thể hiện qua ngành công nghiệp chế biến, chế tạo đi ngang, với khoảng 2,2 triệu tỷ đồng.
Trên thị trường chứng khoán Việt Nam, 6 tháng đầu năm 2025 chứng kiến sự bùng nổ thanh khoản. Từ giữa quý I/2025, dòng tiền bắt đầu trở lại kênh chứng khoán, đẩy thanh khoản bình quân lên hơn 20.000 tỷ đồng/phiên. Trong suốt quý II/2025, dòng tiền tiếp tục lan tỏa và duy trì ở mức cao, với thanh khoản chạm mốc 28.000 tỷ đồng (tương đương 1,1 tỷ USD) vào đầu tháng 7. Thanh khoản trên sàn niêm yết HOSE những phiên gần đây tiếp tục tăng mạnh, quanh mốc 35.000 tỷ đồng - tương ứng hơn 1 tỷ cổ phiếu mỗi phiên, phản ánh vòng quay của tiền và chứng khoán tăng nhanh.
Theo thống kê của phóng viên, đến cuối quý II/2025, dư nợ cho vay tại các công ty chứng khoán ước tính khoảng 304.000 tỷ đồng (tương đương 11,5 tỷ USD), tăng 22% so với đầu năm 2025. Trong đó, dư nợ margin ước tính khoảng 292.000 tỷ đồng, cao nhất từ trước đến nay, vượt cả lúc VN-Index đạt đỉnh vào năm 2022.
Động lực thúc đẩy TTCK tăng mạnh về thanh khoản và điểm số được nhiều chuyên gia lý giải đến từ kỳ vọng nâng hạng và tăng trưởng GDP cao trong năm 2025.
Chia sẻ tại cuộc Tọa đàm "Lực đẩy dòng vốn mới" do Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức tuần qua, bà Đặng Nguyệt Minh, Giám đốc khối Nghiên cứu thuộc Công ty Quản lý quỹ Dragon Capital kỳ vọng, TTCK Việt Nam sẽ được nâng hạng theo tiêu chuẩn của FTSE Russell vào tháng 9 và sau đó có thể được nâng hạng theo tiêu chuẩn của MSCI trong vòng 18 - 24 tháng tiếp theo. Cũng theo bà Minh, TTCK có thêm “chất xúc tác” quan trọng từ kỳ vọng nhiều doanh nghiệp tư nhân lớn có thể sẽ niêm yết cổ phiếu lần đầu (IPO) trong giai đoạn 2026 - 2027.
Diễn biến đáng chú ý khác là cuối tuần qua, Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập Ban chỉ đạo xây dựng Đề án phát triển kinh tế Nhà nước, nhằm xem xét hiệu quả thực tế và thúc đẩy các động thái tái cấu trúc khối doanh nghiệp này. Một số ý kiến cho rằng, TTCK sôi động sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động thoái vốn Nhà nước tại nhiều tập đoàn, tổng công ty lớn. Đây là điểm nhà đầu tư nước ngoài rất chờ đợi và sẵn sàng rót vốn nếu có cơ hội.
Hướng dòng tiền chảy vào sản xuất, kinh doanh
Chứng khoán sôi động và tín dụng BĐS tăng mạnh thể hiện kỳ vọng tích cực của nhiều chủ thể vào tương lai thị trường, nhưng một số chuyên gia khuyến nghị, cần thận trọng trước tình trạng tăng giá không tương đồng với hiệu quả thực tế của các doanh nghiệp.
Ông Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng nêu quan điểm, tín dụng BĐS tăng cao phù hợp với định hướng tăng trưởng tín dụng 16% năm 2025 của Ngân hàng Nhà nước. Tuy nhiên, khác với TTCK, thanh khoản của thị trường BĐS còn hạn chế, nhất là khi giá nhà, đất ở mức rất cao so với mặt bằng thu nhập của người dân. Với TTCK, ông Hiếu cho rằng, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp (không tính khối công ty chứng khoán, do được hưởng lợi từ TTCK sôi động) còn nhiều khó khăn trong bối cảnh sức cầu nội địa chưa được cải thiện và chính sách thuế quan của Mỹ vẫn bài toán khó. Vì thế, việc dòng tiền chảy mạnh trên TTCK, lan tỏa đến cổ phiếu của hầu hết các nhóm ngành và tín dụng bất động sản tăng nhanh có thể tiềm ẩn nguy cơ bong bóng tài sản, mà trong quá khứ đã có nhiều bài học phải trải qua.
Nhìn nhận về nhu cầu vốn tín dụng trong nền kinh tế, ông Trần Ngọc Báu, Chủ tịch Công ty dữ liệu WiGroup đánh giá, khu vực sản xuất đang ở mức thấp do tiêu dùng nội địa phục hồi chậm sau giai đoạn Covid-19, đồng thời khu vực xuất khẩu đang phải đối mặt với nhiều rủi ro và bất ổn về chính sách thương mại quốc tế cũng như các rào cản kỹ thuật mới. Ngoài ra, tình hình cạnh tranh gay gắt trên thị trường và chi phí đầu vào tăng cao cũng góp phần làm giảm khả năng sinh lời của các doanh nghiệp.
Về phía cung tín dụng, ông Báu cho biết có tình trạng một số ngân hàng tập trung vốn cho doanh nghiệp lớn và các đơn vị trong hệ sinh thái kinh doanh, thường có hoạt động trong lĩnh vực BĐS và tài chính.
Nhiều chuyên gia khuyến nghị, dòng tiền trong nền kinh tế cần hướng mạnh hơn vào sản xuất kinh doanh, trọng tâm là các doanh nghiệp sản xuất. Trong bối cảnh xuất khẩu sang thị trường quốc tế không dễ mở rộng, giải pháp cần nhất là phải tiếp tục kích cầu tiêu dùng nội địa, vì khi sức cầu tăng trưởng thì doanh nghiệp mới có động lực vay vốn, đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh để đáp ứng.
