Sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân: Bảo đảm công bằng, nhân văn, phù hợp

0:00 / 0:00
0:00

(BĐT) - Tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, chiều 19/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Dự thảo Luật thuế Thu nhập cá nhân (sửa đổi). Các đại biểu Quốc hội đánh giá cao nỗ lực xây dựng chính sách thuế này theo hướng bảo đảm công bằng, nhân văn, phù hợp thông lệ quốc tế. Một số nội dung được quan tâm là mức giảm trừ gia cảnh, thuế chuyển nhượng đối với giao dịch vàng, thuế chuyển nhượng bất động sản và thuế đối với hộ kinh doanh.

Dự thảo Sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) bổ sung quy định cho phép người nộp thuế được khấu trừ trước khi tính thuế một số khoản chi phí liên quan tới giáo dục - đào tạo và y tế bên cạnh các khoản giảm trừ gia cảnh hiện hành. Ảnh: Thanh Hải
Dự thảo Sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) bổ sung quy định cho phép người nộp thuế được khấu trừ trước khi tính thuế một số khoản chi phí liên quan tới giáo dục - đào tạo và y tế bên cạnh các khoản giảm trừ gia cảnh hiện hành. Ảnh: Thanh Hải

Góp phần giảm gánh nặng thuế

Đại biểu Đỗ Đức Hiển (TP.HCM) đánh giá cao Dự thảo Luật với định hướng tập trung điều tiết thu nhập trong xã hội, tính trung lập trong các chính sách. Đặc biệt, Dự thảo Luật cho phép giảm trừ gia cảnh với các khoản chi cho y tế, giáo dục, bảo hiểm y tế bắt buộc, bảo hiểm nhân thọ… góp phần giảm gánh nặng cho người nộp thuế.

Cùng qua điểm, đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) đánh giá cao tinh thần cầu thị của Ban soạn thảo, các nội dung trong Dự thảo Luật được xây dựng theo hướng phù hợp hơn với điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay. Góp ý hoàn thiện cho Dự thảo Luật, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng cần xem xét thận trọng hơn quy định về giảm trừ gia cảnh, biểu thuế lũy tiến, thuế với hộ kinh doanh. Theo đó, cần quy định giao Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) quyết định về mức giảm trừ gia cảnh trên cơ sở biến động chỉ số giá tiêu dùng (CPI), mức tăng thu nhập tương ứng. Với lịch trình họp theo tháng, UBTVQH có thể điều chỉnh linh hoạt, kịp thời. Bên cạnh đó, cần giữ nguyên 7 bậc thuế lũy tiến thay cho 5 bậc như Dự thảo Luật, tuy nhiên, nên quy định mức chênh lệch giữa các bậc lớn, khoảng 20 triệu/đồng/tháng.

Về thuế với hộ kinh doanh, theo đại biểu Hoàng Văn Cường, ngưỡng doanh thu 200 triệu đồng/tháng là thấp so với mức giảm trừ gia cảnh để tính thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân hiện nay. Về thuế chuyển nhượng bất động sản, ông Cường đề xuất nghiên cứu chính sách thuế tính trên chênh lệch giá bán bất động sản để bảo đảm công bằng và hạn chế tình trạng đầu cơ, đặc biệt trong điều kiện cơ sở dữ liệu về đất đai, bất động sản đang được xây dựng.

Đại biểu Trần Kim Yến (TP.HCM) đánh giá các nội dung tại Dự thảo Luật đã giải quyết được nhiều bất cập, bảo đảm tính công bằng, nhân văn, đồng thời đề xuất xem xét điều chỉnh giảm trừ gia cảnh theo khu vực bởi chi phí sinh hoạt ở các vùng nông thôn và thành thị có khoảng cách xa. Bên cạnh đó, cần rà soát kỹ với quy định áp dụng thuế với giao dịch vàng miếng. Dự thảo Luật quy định thuế suất 0,1% với ngưỡng giá trị vàng miếng. Tuy nhiên, vàng có thể mua được từ khoản tiền tiết kiệm sau khi đã trừ thuế thu nhập, nên việc tính thuế có thể dẫn đến tình trạng thuế chồng thuế.

Trong khi đó, đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai) đánh giá cao quy định về thuế chuyển nhượng với giao dịch vàng miếng. Theo ông, đây là vấn đề mới nhưng phù hợp với đặc thù của Việt Nam, việc thu thuế với vàng miếng sẽ góp phần cùng các công cụ khác để điều tiết thị trường. Tuy nhiên, cần tính toán tỷ lệ phù hợp, có thể cao hơn mức 0,1%.

Liên quan đến thuế với cá nhân kinh doanh, đại biểu Nguyễn Vân Chi (Nghệ An) cho rằng, ngưỡng 200 triệu đồng/năm trên doanh thu, tương ứng với khoảng 16 triệu đồng/tháng là thấp. Giả định, tỷ suất lợi nhuận trung bình/doanh thu là 10% thì thu nhập chỉ đạt trung bình 1,6 triệu đồng/tháng đã đến ngưỡng phải chịu thuế. Trong khi đó, với các cá nhân làm công, ăn lương, ngưỡng thu nhập chịu thuế đã được nâng lên 15,5 triệu đồng/người/tháng chưa tính số giảm trừ cho người phụ thuộc và các khoản khác. Bà Chi đề xuất cần nghiên cứu kỹ để xác định ngưỡng doanh thu hợp lý, công bằng, giảm áp lực cho cá nhân kinh doanh.

15.jpg
Nội dung về ngưỡng chịu thuế đối với hộ kinh doanh được nhiều đại biểu Quốc hội cũng như người dân quan tâm. Ảnh: Tiên Giang

Xây dựng chính sách thuế đảm bảo công bằng, minh bạch

Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, tiếp thu ý kiến của cơ quan thẩm tra của Quốc hội và các đại biểu Quốc hội, Cơ quan soạn thảo đã điều chỉnh quy định về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh theo hướng Chính phủ trình UBTVQH xem xét điều chỉnh thay cho đề xuất trước đó là Chính phủ quyết định. Cơ quan soạn thảo cũng tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng để nghiên cứu về biểu thuế lũy tiến 5 bậc hay 7 bậc theo đề xuất của các đại biểu Quốc hội.

Về thuế với chuyển nhượng vàng, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc thu thuế với chuyển nhượng vàng đã được rà soát và nghiên cứu rất kỹ, tổng hợp ý kiến của các bộ, ngành. Theo đó, mục tiêu lớn nhất của chính sách thuế này là điều tiết hành vi mua bán vàng, tránh đầu cơ, hạn chế tác động với thị trường vàng, thị trường ngoại hối. Đây là một trong nhiều giải pháp để ổn định thị trường vàng. Giải pháp này đã được cân nhắc rất kỹ và hoàn toàn không có tình trạng thuế chồng thuế. Thời điểm thực hiện sẽ được cân nhắc.

Về chính sách thuế với chuyển nhượng bất động sản, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, quy định hiện hành là áp thuế 2% trên giá trị chuyển nhượng từng lần đã được áp dụng từ nhiều năm, giải pháp này đơn giản, dễ thực hiện. Tuy nhiên, trước vấn đề đặt ra là bảo đảm có lợi nhuận mới thu thuế nên nhiều ý kiến đề xuất thu thuế trên chênh lệch giá mua và giá bán. Giải pháp này đã được nghiên cứu nhưng chưa đủ cơ sở, kỳ vọng sắp tới khi các giao dịch bất động sản được minh bạch hóa, sàn giao dịch bất động sản được đưa vào vận hành, cơ sở dữ liệu đất đai đầy đủ và được số hóa, thì có thể từng bước thực hiện chính sách thu thuế theo chênh lệch giá mua và giá bán. Cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục nghiên cứu nội dung này.

Về đề xuất giảm trừ gia cảnh theo khu vực, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, nếu đặt ngưỡng chịu thuế ở nông thôn thấp hơn thành thị thì có thể dẫn đến tình trạng đánh thuế với cả những người thu nhập thấp, không bảo đảm công bằng. Mặt khác, việc xác định khu vực của người nộp thuế/người phụ thuộc là rất phức tạp bởi người nộp thuế/người phụ thuộc có thể đăng ký thường trú ở khu vực này nhưng lại làm việc/nhận thu nhập ở khu vực khác.

Về chính sách thuế với cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, đây là vấn đề rất khó và phức tạp. Thuế khoán đã được áp dụng ổn định từ nhiều năm nhưng cũng bộc lộ nhiều bất cập, trong đó có tình trạng thất thu thuế. Từ khi đẩy mạnh áp dụng công nghệ thông tin, động viên hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang thuế kê khai đến nay, số thuế thu được đã tăng 64%. Như vậy, chính sách thu thuế kê khai hiệu quả hơn thuế khoán nhiều. Tuy nhiên, tiếp thu các ý kiến đóng góp, Cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục tính toán ngưỡng chịu thuế theo hướng công bằng, phù hợp.

Kết nối đầu tư