Hiện nay, có tình trạng một số BMT trong quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu đã vô tình hoặc cố ý không cho phép nhà thầu thay thế thiết bị với lý do chưa thỏa đáng. Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet |
Tại Gói thầu Nâng cấp, mở rộng đường số 3 từ Kênh Ông Nam đến đường vào Cảng Cá, thị trấn Rạch Gốc do UBND thị trấn Rạch Gốc, huyện Ngọc Hiên (Cà Mau) làm Chủ đầu tư (CĐT), Liên danh Công ty TNHH MTV Xây dựng Đặng Nhật Khoa - Công ty TNHH MTV Nguyễn Trọng Phúc bị đánh giá không đáp ứng.
Nguyên nhân là nhà thầu đã kê khai thiết bị trên webform, nhưng không đính kèm hợp đồng nguyên tắc thuê thiết bị với Công ty TNHH MTV XD Nhật Quang Cà Mau và các tài liệu thiết bị, giấy tờ xe và kiểm định xe. Các thiết bị bao gồm: biến thế hàn xoay chiều, công suất 23 Kw; máy đầm bê tông, đầm dùi, công suất 1,5 kW; máy đầm bê tông, đầm bàn, công suất 1 kW; máy cắt uốn cốt thép, công suất 5 kW; máy trộn bê tông dung tích 250 lít; máy lu bánh thép tự hành trọng lượng 9T; máy đào một gầu, bánh xích, dung tích gầu 0,5 m3… Sau khi được yêu cầu cung cấp tài liệu thiết bị để làm rõ hồ sơ dự thầu (HSDT), nhà thầu đề xuất thay thế toàn bộ các thiết bị đã kê khai bằng thiết bị của Công ty TNHH Xây dựng Thới Bình, Công ty TNHH Xây dựng Quang Tiền.
Theo báo cáo đánh giá HSDT: “Thiết bị nhà thầu kê khai trên webform không trung thực, việc nhà thầu thay thế toàn bộ các thiết bị mà nhà thầu đã kê khai, không phù hợp theo yêu cầu E-HSMT về thiết bị thi công: Khoản b, Mục 2.2 chương III Mẫu 3A (Thông tư số 01/2024/TT-BKHĐT ngày 15/2/2024 của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư) có quy định như sau: “Trong mọi trường hợp, nếu nhà thầu kê khai thiết bị không trung thực thì nhà thầu không được thay thế thiết bị khác, E-HSDT của nhà thầu bị loại và nhà thầu sẽ bị coi là gian lận theo quy định tại khoản 4 Điều 16 của Luật Đấu thầu”.
Trao đổi với Báo Đấu thầu, đại diện Công ty TNHH MTV Xây dựng Đặng Nhật Khoa lý giải, với thời gian 3 ngày theo yêu cầu của BMT, đơn vị ký hợp đồng nguyên tắc không chuẩn bị kịp tài liệu của các thiết bị trên. Do đó, nhà thầu đã chủ động liên hệ với đơn vị cung cấp tốt hơn để thiết bị có đủ tài liệu kịp thời. “Việc BMT đánh giá nhà thầu gian lận, không được phép thay thế thiết bị là vô lý, thiếu khách quan”, nhà thầu này nêu quan điểm.
Cùng thời điểm, UBND thị trấn Rạch Gốc cũng có đánh giá tương tự với Nhà thầu Đặng Nhật Khoa tại Gói thầu số 05 Thi công xây dựng công trình nâng cấp, mở rộng tuyến đường từ cầu Kênh Ngang đến nhà ông Đậm, thị trấn Rạch Gốc.
Trước sự phản đối của nhà thầu, ngày 4/5/2024, CĐT có văn bản trả lời và bảo lưu quan điểm cho rằng nhà thầu gian lận. Nhà thầu Đặng Nhật Khoa cho biết đã gửi văn bản kiến nghị đến người có thẩm quyền về sự việc này.
Ban Quản lý thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xã Vĩnh Hải, thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng (CĐT, trực tiếp mời thầu) cũng vướng kiến nghị dai dẳng sau khi kết luận nhà thầu gian lận và không cho phép thay thế thiết bị tại Gói thầu số 01 Gói thầu xây lắp thuộc Dự án Đầu tư xây dựng công trình nâng cấp đường Bà Len, xã Vĩnh Hải, thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng. Nhà thầu cho rằng, BMT đã không khách quan, cố tình quy kết nhà thầu gian lận để tước cơ hội thay thế thiết bị.
Hàng loạt gói thầu xây lắp lớn thuộc Dự án Đầu tư xây dựng giao thông và cơ sở hạ tầng kỹ thuật khu quy hoạch trung tâm hành chính, quảng trường huyện Đức Trọng do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và công trình công cộng huyện Đức Trọng (tỉnh Lâm Đồng) làm CĐT cũng bị phản ứng vì viện lý do “gian lận” không cho nhà thầu thay thế thiết bị.
Theo tìm hiểu, thời gian qua, tình trạng một số CĐT/BMT không cho phép nhà thầu được thay thế thiết bị với lý do “gian lận” khá phổ biến. Trong khi đó, việc xác định hành vi gian lận của nhà thầu lại được tiến hành thiếu chặt chẽ, không khiến nhà thầu tâm phục.
Theo một chuyên gia đấu thầu, việc xác định hành vi gian lận của nhà thầu cần được tiến hành chặt chẽ, khách quan, không thể vội vàng. “Trong công tác đánh giá HSDT, với thiết bị, cần xác minh thận trọng, vì đa số là các tài liệu liên quan đến bên thứ ba. Nhà thầu có thể vô tình thuê phải thiết bị có vấn đề mà trách nhiệm dân sự thuộc về đơn vị cung cấp”, một chuyên gia cho biết.
Trong khi đó, đại diện một số đơn vị tư vấn chia sẻ, các nhà cung cấp thiết bị thường ký hợp đồng nguyên tắc với nhiều nhà thầu cùng lúc, thi công trên phạm vi rộng. Do đó, việc thất lạc tài liệu của thiết bị khá phổ biến. Nếu xác định nhà thầu không cố ý cung cấp tài liệu không trung thực, cần tạo điều kiện để họ thay thế thiết bị đáp ứng yêu cầu nhằm tăng tính cạnh tranh trong đấu thầu. Việc từ chối quyền thay thế thiết bị, thậm chí quy kết nhà thầu gian lận một cách vội vàng gây nhiều hệ lụy và ảnh hưởng đến uy tín của nhà thầu.