Nhầm lẫn khái niệm, loại oan nhà thầu

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) -  Tại Gói thầu sửa chữa Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Quảng Ngãi, bên mời thầu đã loại HSDT của một nhà thầu liên danh vì gói thầu này không áp dụng cho nhà thầu liên danh. Tuy nhiên, HSMT lại không hề đề cập tới việc nhà thầu liên danh không được tham dự mà chỉ đề cập tới việc “gói thầu này không sử dụng nhà thầu phụ”.
Trụ sở Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Quảng Ngãi. Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet
Trụ sở Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Quảng Ngãi. Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet

Gói thầu Sửa chữa Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Quảng Ngãi thuộc Công trình “Sửa chữa nhà làm việc, thay mới hệ thống tường rào cổng ngõ Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Quảng Ngãi” do Đài Khí tượng Thủy văn Trung Trung Bộ làm chủ đầu tư, trực tiếp mời thầu. Gói thầu vừa được Bên mời thầu công khai kết quả lựa chọn nhà thầu, Công ty TNHH MTV Tư vấn Xây dựng Trung Việt trúng gói thầu này với giá trúng thầu 860,78 triệu đồng.

Ngay khi vừa công khai kết quả, Liên danh Công ty TNHH Tư vấn thiết kế - thi công xây dựng T&T – Công ty TNHH Phúc Thanh đã có văn bản kiến nghị gửi tới Bên mời thầu và Báo Đấu thầu bày tỏ việc không thống nhất với kết quả đánh giá HSDT của Liên danh nhà thầu này.

Theo Báo cáo đánh giá HSDT, Liên danh T&T – Phúc Thanh có HSDT không đáp ứng tính hợp lệ với lý do: “Gói thầu có quy mô nhỏ nên HSMT không áp dụng cho nhà thầu liên danh”.

Trao đổi với Báo Đấu thầu, ông Tạ Thanh, Giám đốc Công ty TNHH Tư vấn thiết kế - thi công xây dựng T&T cho biết, trong HSMT (Chương III Tiêu chuẩn đánh giá HSDT, mục 1 Đánh giá tính hợp lệ của HSDT) không có tiêu chí đánh giá “không áp dụng cho nhà thầu liên danh”. Trong toàn bộ HSMT cũng không đề cập tới việc gói thầu có quy mô nhỏ không áp dụng cho nhà thầu liên danh. Trong khi đó, các nội dung trong Chương III Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kinh nghiệm có các yêu cầu về hợp đồng tương tự, doanh thu… vẫn thể hiện nhà thầu độc lập, nhà thầu liên danh; thỏa thuận liên danh.

Nhà thầu cho rằng, nếu xét theo điều kiện về cấp doanh nghiệp (là cấp nhỏ và siêu nhỏ theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp) thì từng thành viên của Liên danh cũng đều đáp ứng yêu cầu. Do đó, Liên danh nhà thầu cho rằng, lý do HSDT bị loại là không đúng.

Phúc đáp đơn kiến nghị của Liên danh T&T – Phúc Thanh, Bên mời thầu cho biết, trong HSMT đã phát hành trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, tại mục Chỉ dẫn nhà thầu (CDNT 27.3 và CDNT 27.5) thuộc Chương II Bảng dữ liệu đấu thầu có nội dung “Gói thầu này không sử dụng nhà thầu phụ”. Bên mời thầu nhấn mạnh, điều này đồng nghĩa với việc Gói thầu chỉ chọn nhà thầu với tư cách là nhà thầu độc lập; không chọn nhà thầu liên danh.

Đối với các biểu mẫu trong Chương III, Bên mời thầu thông tin, các biểu mẫu này được Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia thiết kế, mặc định theo webform để thực hiện cho cả trường hợp nhà thầu với tư cách độc lập và liên danh. Do đó, Bên mời thầu không thể can thiệp, bỏ đi phần biểu mẫu cho nhà thầu liên danh.

Trong văn bản phúc đáp, Bên mời thầu nêu rõ, lý do không chọn Liên danh nhà thầu vì quy mô của Gói thầu này là “siêu nhỏ” về kinh phí thực hiện; yêu cầu về năng lực (giải pháp kỹ thuật, tài chính, nhân sự, kinh nghiệm…) “thấp”. Do đó, tính cạnh tranh của gói thầu không bị hạn chế, có nhiều nhà thầu xây dựng có quy mô nhỏ, siêu nhỏ vẫn có thể đáp ứng được mà không nhất thiết phải là liên danh nhà thầu. Công trình cũng phải đáp ứng tính cấp bách về công tác chuyên môn, đòi hỏi phải đảm bảo hoàn thành trước tháng 8/2023 nhằm thực hiện nhiệm vụ chính trị phục vụ phòng chống thiên tai cho cả khu vực Trung Trung Bộ.

Theo chuyên gia đấu thầu, Bên mời thầu đang có sự nhầm lẫn giữa khái niệm nhà thầu chính và nhà thầu phụ. Dẫn chiếu Điều 4 Giải thích từ ngữ của Luật Đấu thầu, nhà thầu chính là nhà thầu chịu trách nhiệm tham dự thầu, đứng tên dự thầu và trực tiếp ký, thực hiện hợp đồng nếu được lựa chọn. Nhà thầu chính có thể là nhà thầu độc lập hoặc thành viên của nhà thầu liên danh; Nhà thầu phụ là nhà thầu tham gia thực hiện gói thầu theo hợp đồng được ký với nhà thầu chính. Nhà thầu phụ đặc biệt là nhà thầu phụ thực hiện công việc quan trọng của gói thầu do nhà thầu chính đề xuất trong hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất trên cơ sở yêu cầu ghi trong hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu.

Trong trường hợp này, chuyên gia đấu thầu cho biết, Bên mời thầu đã đánh giá “nhà thầu phụ” là “nhà thầu liên danh” là không đúng với khái niệm tại Điều 4 Luật Đấu thầu. Việc loại nhà thầu liên danh với lý do HSMT yêu cầu “Gói thầu này không sử dụng nhà thầu phụ” là không đúng.

Với quy mô của gói thầu, HSMT có thể đưa ra yêu cầu riêng (trong trường hợp này là “không cho phép nhà thầu liên danh dự thầu”) trong HSMT và phải báo cáo người có thẩm quyền, giải trình lý do đầy đủ và được sự chấp thuận của người có thẩm quyền khi đưa yêu cầu riêng này. Khi HSMT nêu rõ yêu cầu “không cho phép nhà thầu liên danh dự thầu” thì mới có cơ sở để đánh giá/loại HSDT của nhà thầu, chuyên gia đấu thầu nêu quan điểm.

Chuyên đề