“Ngòi nổ” từ những nhà thầu phụ yếu kém

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Hàng loạt vấn đề phát sinh tại các dự án trọng điểm thời gian qua đang cho thấy những bất cập trong công tác chọn nhà thầu phụ và quản lý hợp đồng sau đấu thầu. Thầu phụ, nếu có năng lực tốt sẽ góp sức phát huy tối đa sức mạnh của thầu chính. Ngược lại, nếu kém hoặc có sai phạm, đây có thể trở thành “ngòi nổ” tạo rủi ro.
Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet
Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet

Tại Dự án Vành đai 3 TP.HCM, một thành viên liên danh thi công Gói thầu XL8 đang gặp rắc rối với thầu phụ là Công ty CP Đầu tư xây dựng Hồng Gia Huy (Nhà thầu Hồng Gia Huy).

Theo tìm hiểu, để triển khai thi công, Nhà thầu Hồng Gia Huy phải được cấp bảo lãnh thực hiện hợp đồng tương ứng 5% giá trị hợp đồng. Tuy nhiên, sau hơn 6 tháng ký hợp đồng, Nhà thầu Hồng Gia Huy không cung cấp được bảo lãnh hợp lệ theo điều kiện hợp đồng.

Cụ thể, Nhà thầu Hồng Gia Huy cung cấp bảo lãnh thực hiện hợp đồng số 148/BLTHHD/2023/GPB.SG ngày 24/10/2023 và bảo lãnh tạm ứng số 152/BLHTU/2023/GPB.SG ngày 25/10/2023 của Ngân hàng Dầu khí Toàn Cầu (GP Bank). Tuy nhiên, theo ngân hàng này, hai bảo lãnh nêu trên là giả mạo, không phải do GPBank - Chi nhánh Sài Gòn phát hành.

Ngày 22/12/2023, phía Nhà thầu Hồng Gia Huy đã có văn bản đề nghị gia hạn thời gian cấp bảo lãnh đến hết ngày 20/1/2024. Tuy nhiên, đến nay nhà thầu chính vẫn chưa nhận được các bảo lãnh theo yêu cầu. Hành vi vi phạm hợp đồng từ Hồng Gia Huy ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ chung của gói thầu và hiệu lực của hợp đồng thầu phụ.

Điều đáng nói, Nhà thầu Hồng Gia Huy đã từng bị Báo Đấu thầu phản ánh về việc thi công bê bối, bị chấm dứt hợp đồng ở nhiều địa phương. Cụ thể, tháng 11/2023, Sở Xây dựng TP. Cần Thơ thông báo chấm dứt hợp đồng Gói thầu Thi công xây dựng Thành đoàn và công trình phụ trợ (chi phí xây dựng + chi phí hạng mục chung) thuộc Dự án Trung tâm Văn hóa - Thể thao Ninh Kiều đối với Hồng Gia Huy. Nguyên nhân là trong quá trình thực hiện, Nhà thầu tự ý bỏ dở thi công không có lý do chính đáng quá thời gian quy định. Trước đó, tháng 7/2021, Sở Giao thông vận tải tỉnh Tây Ninh có quyết định xử phạt Hồng Gia Huy số tiền 26.730.000 đồng do vi phạm tiến độ thực hiện hợp đồng khi thực hiện Gói thầu Thi công xây dựng công trình thuộc Dự án Sửa chữa đường ĐT.783.

Tại Dự án Cầu Trần Hoàng Na, một công trình trọng điểm của TP. Cần Thơ, tiến độ thi công kéo dài trong nhiều năm cũng liên quan đến năng lực nhà thầu. Ban Quản lý dự án ODA TP Cần Thơ (Chủ đầu tư) đã nhiều lần nhắc nhở, cảnh cáo nhà thầu chính là CIENCO1 cùng các nhà thầu phụ: Vạn Cường thi công hạng mục bơm bê tông chân vòm, đúc tấm bê tông bản mặt cầu; Ánh Mai thực hiện phần công việc đường dẫn bờ Cái Răng; Thành Long đảm nhận các cấu kiện vòm thép…

Công tác thi công Dự án Xây dựng đường cao tốc Bến Lức - Long Thành cũng gặp phiền phức vì thầu phụ. Cụ thể, Gói thầu A1 trước đây do Liên danh Halla Copration - Vinaconex E&C thi công. Liên danh có hợp đồng với thầu phụ là Công ty CP Vicomex. Vicomex đã mua cát của nhà cung cấp là Công ty TNHH Kinh doanh và Xây dựng Hoàng Anh. Công ty Hoàng Anh lại mua cát của Công ty TNHH Thảo Lan Việt Nam đưa vào công trình. Do Liên danh nhà thầu chính mới đạt 81,24% giá trị đã phải chấm dứt hợp đồng, dẫn tới phát sinh công nợ giữa Hoàng Anh và Thảo Lan. Vì vậy, khi nhà thầu mới tiếp tục thi công khối lượng còn lại của Gói thầu A1 đã gặp cản trở quyết liệt từ Công ty Thảo Lan. Tình trạng nghiêm trọng đến mức, chính quyền địa phương thông báo phải tiến hành các biện pháp cưỡng chế để bảo đảm việc thi công có thể diễn ra an toàn…

Theo chia sẻ của chuyên gia đấu thầu Lê Văn Tăng, pháp luật đấu thầu đã quy định rất rõ về vai trò của thầu phụ, đồng thời quy định về trách nhiệm kiểm soát năng lực, tiến độ triển khai hợp đồng của thầu chính và chủ đầu tư trong mỗi hồ sơ mời thầu, mỗi hợp đồng xây lắp. “Tuy nhiên, công tác quản lý hợp đồng sau đấu thầu hiện tồn tại nhiều bất cập, còn nhiều chỗ hổng. Các chủ đầu tư, nhà thầu chính cần kiểm soát chặt chẽ năng lực của thầu phụ từ giai đoạn chọn lựa cho đến quá trình thi công. Cần kiên quyết loại bỏ, không thể để những “con sâu” làm rầu nồi canh, kéo tiến độ, chất lượng dự án đi xuống”, ông Tăng chia sẻ.

Chuyên đề