Ngậm đắng khi ôm chứng thư và sổ tiết kiệm giả của nhà thầu

(BĐT) - Liên quan đến sai phạm tại công trình tu bổ Miếu thờ Bà Chúa Xứ ở xã Tân Kiều, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp, UBND tỉnh Đồng Tháp vừa tạm đình chỉ chức vụ Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đối với ông Nguyễn Hữu Lý. 
Theo hợp đồng, công trình tu bổ Miếu thờ Bà Chúa Xứ (Đồng Tháp) hoàn thành vào tháng 11/2015 nhưng đến nay vẫn ngổn ngang. Ảnh: Trần Ngọc
Theo hợp đồng, công trình tu bổ Miếu thờ Bà Chúa Xứ (Đồng Tháp) hoàn thành vào tháng 11/2015 nhưng đến nay vẫn ngổn ngang. Ảnh: Trần Ngọc

Tại công trình này, sự yếu kém trong quản lý dự án của chủ đầu tư đã tạo cơ hội cho nhà thầu gây thất thoát ngân sách nhà nước hàng tỷ đồng. Trong khi đó, nhà thầu có hành vi liều lĩnh là cung cấp chứng thư bảo lãnh, sổ tiết kiệm giả mạo để làm tin.

Một gói thầu mắc kẹt, cả dự án đình trệ

Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tỉnh Đồng Tháp, Dự án Bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích lịch sử và khảo cổ Gò Tháp được phê duyệt từ năm 2009, đến nay đã có hai lần điều chỉnh. Dự án điều chỉnh có tổng cộng 25 hạng mục với tổng mức đầu tư là 114.982.769.000 đồng, trong đó chi phí xây dựng là hơn 95 tỷ đồng. Nguồn vốn thực hiện Dự án là ngân sách nhà nước và vốn huy động hợp pháp khác, thời gian thực hiện từ 2009 - 2017.

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đồng Tháp cho biết, Dự án có 2 hạng mục đang chuẩn bị tiếp tục thực hiện. Trong đó, hạng mục Nhà trưng bày Xứ ủy Nam Bộ và Văn hóa Óc Eo đã được chấp thuận chủ trương thành lập một dự án riêng theo Luật Đầu tư công. Hạng mục còn lại là công trình tu bổ Miếu thờ Bà Chúa Xứ do Công ty TNHH Thương mại Xây dựng Mỹ thuật tượng đài Ánh Dương (Nhà thầu Ánh Dương) thi công. Vì Nhà thầu Ánh Dương thi công chậm tiến độ, vi phạm hợp đồng, Chủ đầu tư (Ban Quản lý Khu di tích Gò Tháp) đã thông báo chấm dứt hợp đồng với nhà thầu này ngày 18/6/2018.

Do những lùm xùm xảy ra trong quá trình triển khai Dự án, Thanh tra tỉnh Đồng Tháp đã vào cuộc. Ngày 4/4/2019, Thanh tra tỉnh này đã có kết luận thanh tra về công tác quản lý đầu tư xây dựng công trình tu bổ Miếu thờ Bà Chúa Xứ và chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc vi phạm pháp luật về đầu tư công trình xây dựng nêu trên sang cơ quan điều tra để tiến hành điều tra, xác minh làm rõ.

Đầu tháng 8/2019, Cơ quan An ninh điều tra - Công an tỉnh Đồng Tháp đã thông báo kết quả giám định công trình này. Ban Quản lý Khu di tích Gò Tháp đã thừa nhận có nhiều hạn chế, sai sót trong quá trình quản lý, đầu tư công trình. Do vậy, Sở KH&ĐT tỉnh Đồng Tháp đề xuất chủ trương điều chỉnh chủ đầu tư Dự án là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Thời gian thực hiện điều chỉnh sẽ là 2019 - 2020.

Nhà thầu cung cấp chứng thư và sổ tiết kiệm giả

Theo tìm hiểu của Báo Đấu thầu, Nhà thầu Ánh Dương (trụ sở tại quận Thủ Đức, TP.HCM) trúng thầu thi công hạng mục công trình tu bổ Miếu thờ Bà Chúa Xứ với tổng giá trị hơn 7,3 tỷ đồng. Công trình được khởi công từ tháng 12/2014. Theo hợp đồng, công trình hoàn thành đưa vào sử dụng tháng 11/2015 nhưng đến nay vẫn ngổn ngang. Hạng mục này đình trệ khiến toàn bộ Dự án bị ảnh hưởng theo.

Theo Thanh tra tỉnh Đồng Tháp, trong quá trình thi công công trình đã phát sinh nhiều vấn đề ngoài hợp đồng do thi công sai thiết kế, gây thiệt hại hơn 2 tỷ đồng cho đơn vị thi công. Dù chưa được Sở Xây dựng Đồng Tháp thẩm tra lại dự toán phát sinh, nhưng Chủ đầu tư đã tự ý cho Nhà thầu tạm ứng trước số tiền tương ứng phần phát sinh bằng cách nghiệm thu trước các mục chưa thi công.

Đổi lại, Nhà thầu Ánh Dương đã thế chấp cho Chủ đầu tư 1 sổ tiết kiệm và 2 chứng thư bảo lãnh với tổng số tiền hơn 7,1 tỷ đồng. Từ giữa năm 2015, Nhà thầu Ánh Dương có dấu hiệu chểnh mảng công việc, thi công cầm chừng mặc dù Chủ đầu tư nhiều lần nhắc nhở. 

Theo Cơ quan An ninh điều tra, đến giữa năm 2018, Chủ đầu tư đến ngân hàng nơi Nhà thầu gửi tiết kiệm, rút tiền để thu hồi số tiền tạm ứng mới phát hiện chứng thư bảo lãnh và sổ tiết kiệm Nhà thầu cung cấp đều là giả.

Đến nay, Nhà thầu Ánh Dương còn nợ Chủ đầu tư số tiền gần 3,7 tỷ đồng. Trong đó, nợ tạm ứng gần 2 tỷ đồng, nợ khối lượng chưa thi công hơn 1,5 tỷ đồng và phạt vi phạm hợp đồng hơn 184 triệu đồng.

Qua quá trình thụ lý, điều tra vụ việc, Công an Đồng Tháp đã khởi tố bị can, bắt tạm giam 4 tháng với Nguyễn Hoài Dương (52 tuổi, ngụ Phường 11, Quận 5, TP.HCM), Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Xây dựng Mỹ thuật tượng đài Ánh Dương để điều tra các tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức; lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Ngày 21/10/2019, UBND tỉnh Đồng Tháp đã tạm đình chỉ chức vụ Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Tháp đối với ông Nguyễn Hữu Lý. Ông Lý khi làm Giám đốc Ban Quản lý Khu di tích Gò Tháp đã để xảy ra sai phạm nói trên. Việc tạm đình chỉ này nhằm tạo thuận lợi cho các ngành chức năng phục vụ công tác điều tra sai phạm của Dự án.

Chuyên đề