Một số quy định mới về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế và hóa đơn

(BĐT) - Chính phủ vừa ban hành Nghị định 310/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 125/2020/NĐ-CP, nhằm siết chặt quản lý và tăng tính răn đe đối với các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế, hóa đơn. Nghị định có hiệu lực từ ngày 16/1/2026.

Hành vi cho hoặc bán hóa đơn có thể bị phạt từ 20-50 triệu đồng
Hành vi cho hoặc bán hóa đơn có thể bị phạt từ 20-50 triệu đồng

Theo đó, khái niệm vi phạm hành chính về thuế được mở rộng, bao gồm các hành vi vi phạm quy định về quản lý thuế, pháp luật thuế và các khoản thu ngân sách do cơ quan thuế quản lý nhưng không cấu thành tội phạm. Các khoản thu này trải rộng từ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất - mặt nước, tiền cấp quyền khai thác tài nguyên đến lợi nhuận sau thuế còn lại của doanh nghiệp nhà nước và phần cổ tức thuộc sở hữu Nhà nước tại các doanh nghiệp có vốn góp.

Nghị định mới cũng bổ sung quy định về các trường hợp bất khả kháng, như thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ hoặc các sự kiện khách quan không thể lường trước khiến người nộp thuế không thể thực hiện đúng nghĩa vụ dù đã áp dụng mọi biện pháp. Các trường hợp này sẽ được xem xét miễn trừ xử phạt.

Bên cạnh đó, quy định về đối tượng bị xử phạt được mở rộng. Nếu người nộp thuế ủy quyền cho tổ chức, cá nhân thực hiện nghĩa vụ thuế, thì bên được ủy quyền sẽ bị xử phạt nếu có hành vi vi phạm. Tổ chức, cá nhân đăng ký, khai hoặc nộp thuế thay theo quy định pháp luật cũng chịu trách nhiệm khi vi phạm. Các đơn vị hợp thành thuộc tập đoàn đa quốc gia trong phạm vi quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu cũng được đưa vào nhóm đối tượng xử phạt.

Nghị định 310/2025/NĐ-CP điều chỉnh mạnh mẽ các mức xử phạt đối với hành vi cung cấp thông tin liên quan đến nghĩa vụ thuế của người nộp thuế. Mức phạt dao động từ 2 - 16 triệu đồng tùy theo hành vi cung cấp thông tin chậm, không chính xác hoặc không cung cấp theo yêu cầu cơ quan thuế. Đặc biệt, hành vi thông đồng, bao che người nộp thuế trốn thuế sẽ bị xử phạt ở khung cao nhất của nhóm này.

Đối với lĩnh vực hóa đơn, nhiều mức phạt được điều chỉnh tăng. Hành vi cho hoặc bán hóa đơn có thể bị phạt từ 20 - 50 triệu đồng. Hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm và không lập hóa đơn theo quy định được phân mức chi tiết dựa trên số lượng hóa đơn vi phạm, với mức phạt lũy tiến từ cảnh cáo đến tối đa 70 - 80 triệu đồng ở các trường hợp nghiêm trọng nhất.

Về điều khoản chuyển tiếp, các hành vi vi phạm đã kết thúc trước ngày nghị định có hiệu lực sẽ được xử lý theo quy định tại thời điểm xảy ra vi phạm. Với các hành vi đang diễn ra trước ngày 16/1/2026 nhưng được phát hiện sau thời điểm này, quy định mới sẽ được áp dụng. Các vụ việc đã bị xử phạt nhưng đang khiếu nại, khởi kiện tiếp tục được giải quyết theo pháp luật tại thời điểm vi phạm.

Nghị định 310/2025/NĐ-CP được xem là bước hoàn thiện quan trọng trong khung pháp lý về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế và hóa đơn, hướng tới tăng cường minh bạch, giảm gian lận và đảm bảo kỷ cương tài chính - ngân sách.

Kết nối đầu tư