 |
| Nghị định số 331/2025/NĐ-CP quy định rõ chính sách ưu đãi nhằm tăng cường năng lực chế tạo thiết bị, nội địa hóa, làm chủ công nghệ trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử. Ảnh: Đồng Vị |
Điểm mới chính sách
Nghị định quy định rõ chính sách ưu đãi nhằm tăng cường năng lực chế tạo thiết bị, nội địa hóa, làm chủ công nghệ trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử trên cơ sở một số nguyên tắc chung. Đó là Nhà nước khuyến khích tổ chức, doanh nghiệp (DN), cá nhân tham gia nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; bảo dưỡng, sửa chữa; thiết kế, chế tạo, thử nghiệm và sản xuất thiết bị bức xạ, thiết bị hạt nhân, thiết bị ghi đo bức xạ và các thiết bị chuyên dụng khác; sản xuất, gia công nguyên liệu, phụ liệu, vật liệu, linh kiện, phụ tùng phục vụ chế tạo thiết bị bức xạ, thiết bị hạt nhân.
Khuyến khích đồng thiết kế, đồng chế tạo, đồng vận hành, đồng quản lý giữa tổ chức, doanh nghiệp trong nước và tổ chức, doanh nghiệp nước ngoài trong quá trình chuyển giao, tiếp nhận công nghệ từ nước ngoài.
Hoạt động chế tạo thiết bị, nội địa hóa, làm chủ công nghệ ưu tiên thực hiện gồm: nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, tiếp nhận, chuyển giao công nghệ; thiết kế, chế tạo, thử nghiệm, sản xuất thiết bị bức xạ, thiết bị hạt nhân, thiết bị ghi đo bức xạ và các thiết bị chuyên dụng khác; sản xuất, gia công nguyên liệu, phụ liệu, vật liệu, linh kiện và phụ tùng để cung cấp cho sản xuất thiết bị bức xạ, thiết bị hạt nhân, thiết bị ghi đo bức xạ và các thiết bị chuyên dụng khác.
Kiểm định, chứng nhận sản phẩm, thiết bị chế tạo trong nước đạt yêu cầu về an toàn và chất lượng; tư vấn, khảo sát, xây dựng, bảo dưỡng, sửa chữa, cải tiến, nâng cấp thiết bị.
Tổ chức, DN, cá nhân thực hiện các hoạt động quy định được hưởng các chính sách hỗ trợ hoạt động nâng cao tiềm lực, nâng cao năng lực khoa học và công nghệ theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và được hưởng chính sách thuế theo quy định hiện hành để phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Đặc biệt, khoản 4 Điều 12 Nghị định quy định: “Hàng hóa trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử có xuất xứ Việt Nam, nhà thầu trong nước sản xuất hàng hóa trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử có xuất xứ Việt Nam phù hợp với hồ sơ mời thầu được hưởng ưu đãi trong lựa chọn nhà thầu theo quy định của pháp luật về đấu thầu”.
Động lực cho doanh nghiệp Việt đổi mới
Đánh giá cao chính sách ưu đãi tại Nghị định, đại diện một nhà thầu cho biết, hàng hóa, dịch vụ trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử có tính chất đặc thù, yêu cầu kỹ thuật cao. Do đó, để có thể cung cấp hàng hóa có xuất xứ Việt Nam đòi hỏi các nhà thầu phải nỗ lực rất nhiều. “Ngay sau khi Quốc hội đồng ý khởi động lại điện hạt nhân Ninh Thuận, chúng tôi đã tổ chức một số nhóm công tác theo sát tiến trình chuẩn bị đầu tư của các dự án; đồng thời, gây dựng lực lượng kỹ sư, người lao động có trình độ chuyên môn…, nhằm sẵn sàng tham gia thực hiện khi có cơ hội”, nhà thầu này chia sẻ.
Một nhà thầu khác đã tham gia cung cấp, lắp đặt thiết bị cho nhiều công trình điện quy mô lớn tại Việt Nam cũng nhìn nhận, ưu đãi tại Nghị định số 331/2025/NĐ-CP đang mở ra cơ hội cho các nhà thầu trong nước.
Phát triển năng lượng hạt nhân là tất yếu để đa dạng hóa nguồn cung ứng điện, góp phần phát triển nhân lực chất lượng cao, nâng cao tiềm lực khoa học công nghệ quốc gia, giảm thiểu tác động bất lợi của biến đổi khí hậu… tạo đà đưa Việt Nam phát triển trong kỷ nguyên mới.
Trước đó, chia sẻ với phóng viên Báo Đấu thầu, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam Trần Trí Thành cũng đánh giá, năng lượng hạt nhân là công nghệ phức tạp, chỉ một số ít quốc gia sở hữu, nhưng nhà thầu Việt Nam vẫn có cơ hội tham gia vào những hạng mục công việc phù hợp. Thời gian qua, nhiều nhà thầu trong nước như Tổng công ty Lắp máy Việt Nam, Tổng công ty CP Xây dựng số 1, Công ty CP Lilama 10… đang từng bước nâng cao năng lực, kinh nghiệm thông qua việc đảm nhận những gói thầu/dự án năng lượng lớn của đất nước. Theo đó, chính sách ưu đãi với hàng hóa xuất xứ Việt Nam trong lĩnh vực nguyên tử được đưa ra tại Nghị định số 331/2025/NĐ-CP sẽ tiếp thêm động lực cho các nhà thầu Việt nỗ lực nâng cao nội lực.
Trước đó, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt đầu tư xây dựng Dự án Điện hạt nhân Ninh Thuận. Nghị quyết có các cơ chế, chính sách đặc biệt trong lựa chọn nhà đầu tư và nhà thầu, trong đó nêu rõ, chỉ áp dụng hình thức chỉ định thầu theo quy trình rút gọn đối với gói thầu chìa khóa trao tay xây dựng nhà máy chính với nhà thầu trong điều ước quốc tế; áp dụng hình thức chỉ định thầu theo quy trình rút gọn đối với các gói thầu tư vấn quan trọng trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư và thực hiện dự án… Đối với việc thực hiện triển khai các dự án thành phần và các công việc khác thuộc dự án nhà máy chính mà các đơn vị trong nước có đủ năng lực, kinh nghiệm thực hiện, chủ đầu tư và các cơ quan liên quan phải tuân thủ các hình thức, quy trình thủ tục lựa chọn nhà thầu theo pháp luật đấu thầu hiện hành. Như vậy, dù năng lượng nguyên tử là lĩnh vực mới, khó và phức tạp, yêu cầu cao nhưng cơ hội với nhà thầu trong nước vẫn hiện hữu.
