 |
| Dự án Làng Đại học Đà Nẵng mới triển khai xây dựng một số hạng mục như ký túc xá sinh viên, khu tái định cư. Ảnh: Hà Minh |
Bức tranh tương phản
Từ Đà Nẵng đi Hội An đến khu vực giáp ranh giữa quận Ngũ Hành Sơn và thị xã Điện Bàn là phần diện tích được quy hoạch cho Làng Đại học Đà Nẵng. Theo con đường bê tông dẫn vào sâu bên trong vùng lõi của đô thị Làng Đại học, nhà cửa tạm bợ, hoang tàn, đổ nát. Số nhà còn vững vàng thì người dân đang tận dụng để ở, cho thuê và sẽ bàn giao cho Nhà nước khi có yêu cầu. Một số cơ sở gia công đồ gỗ, chế tác đá, ăn uống, cắt tóc, gội đầu… vẫn hoạt động cầm chừng.
Khi đi vào khu vực này sẽ thấy nghịch lý đang tồn tại. Đó là nhìn về phía Nam Đà Nẵng, Bắc Quảng Nam đều bắt gặp những dự án khu nhà ở, chung cư cao tầng, căn hộ cao cấp, ánh đèn sáng lung linh trên những đại lộ rộng lớn cùng những dự án bất động sản nghỉ dưỡng, sân golf hào nhoáng, trái ngược với cuộc sống tạm bợ của người dân trong những căn nhà cấp 4 cũ kĩ, tồi tàn, nhiều hiểm nguy mỗi mùa mưa bão tại khu vực quy hoạch cho Làng Đại học Đà Nẵng. Dự án bất động sản thi nhau mọc lên, còn Dự án Làng Đại học thì “dậm chân tại chỗ”, đó là bức tranh chân thực, đối lập mà bất cứ ai cũng có thể nhìn thấy khi đến nơi đây.
Bà Nguyễn Thị Hồng ở phường Hòa Quý (quận Ngũ Hành Sơn) cho biết: “Tổ dân phố, phường, quận rồi Thành phố xuống đo diện tích, thông báo thu hồi và bồi thường, đến nay người dân đã tiêu hết số tiền ấy nhưng Làng Đại học vẫn chưa thấy đâu. Cuộc sống người dân bấp bênh, ban đầu còn nơm nớp lo di dời, nhưng giờ thì mặc kệ, khi nào Nhà nước làm thì đi”.
Cạnh nhà bà Hồng, dãy nhà cho thuê trọ 10 phòng cửa khoá im ỉm. Ông Nguyễn Đăng Hùng đang bì bõm lội hái rau muống trước khu nhà trọ, nói vọng vào: “Chưa có người thuê, tất cả còn phòng đấy, cứ ở đi, khi nào đuổi thì tính”.
Việc mưu sinh của người dân tại khu vực Dự án bây giờ đã trở thành chuyện “biết rồi khổ lắm nói mãi” như lời Chủ tịch UBND phường Hoà Quý nói. Đó chỉ là một trong những lát cắt bên cạnh nhiều vấn đề nảy sinh từ khi Làng Đại học được quy hoạch. “Khi quy hoạch chưa được công bố, nhà nhà, người người tranh thủ chia hộ, tách thửa, làm thủ tục đất đai. Có thời điểm đất sốt, dù đã trong quy hoạch nhưng hoạt động mua bán vẫn diễn ra bình thường. Hiện nay, có không ít trường hợp đang “ôm bom” ở dự án này. Số hộ dân tăng, số lô đất tái định cư cũng “nhảy” theo cấp số nhân, chi phí đền bù, giải phóng mặt bằng (GPMB) đội lên, nên địa phương rơi vào thế bí”, lãnh đạo UBND thị xã Điện Bàn cho hay.
Phân bổ vốn nhỏ giọt, rời rạc
Dự án Làng Đại học Đà Nẵng được Chính phủ phê duyệt quy hoạch từ năm 1997, tổng diện tích 300 ha, trong đó Quảng Nam 190 ha, Đà Nẵng hơn 110 ha. Đến ngày 25/2/2019, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch phân khu 1/2.000 với quy mô khoảng 286,5 ha, gồm 96,5 ha thuộc quận Ngũ Hành Sơn và 190 ha thuộc thị xã Điện Bàn. Tuy nhiên, đến nay mới GPMB được 79 ha thuộc địa phận TP. Đà Nẵng.
Theo báo cáo của Đại học Đà Nẵng (đơn vị được giao làm chủ đầu tư), trong tổng vốn đầu tư dự kiến hơn 8.600 tỷ đồng, đến nay, Dự án được bố trí 1.000 tỷ đồng từ nguồn dự phòng vốn đầu tư trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 để triển khai 3 dự án thành phần, gồm: Dự án Bồi thường, GPMB 40 ha khu vực phường Hòa Quý, quận Ngũ Hành Sơn (giai đoạn 2018 - 2020) với tổng mức đầu tư 750 tỷ đồng.
Tiếp đó là Dự án Bồi thường, GPMB khu vực phường Điện Ngọc, thị xã Điện Bàn với tổng mức đầu tư 181,1 tỷ đồng. Tuy nhiên, Dự án không thể triển khai do thay đổi pháp luật về đầu tư (phải có cấu phần xây dựng nên chưa được cấp vốn).
Dự án thành phần thứ 3 là Dự án Đầu tư xây dựng các hạng mục công trình cấp thiết cho Đại học Đà Nẵng tại Hòa Quý - Điện Ngọc, tổng mức đầu tư 200 tỷ đồng, bao gồm các hạng mục xây dựng nhà học tập, thực hành, thí nghiệm cho Khoa Y dược và nhà làm việc 5 tầng của Trường Cao đẳng Công nghệ thông tin.
Ông Nguyễn Ngọc Vũ, Giám đốc Đại học Đà Nẵng cho biết, Làng Đại học Đà Nẵng có quy mô và tổng vốn đầu tư rất lớn, trong đó nhu cầu vốn bồi thường, GPMB cho diện tích quy hoạch trên địa bàn tỉnh Quảng Nam khoảng 2.032 tỷ đồng (chưa tính chi phí tái định cư). Thời gian qua, vốn được bố trí nhưng không liên tục, mỗi đợt một ít nên hiện tiến độ rất chậm.
Dự án cần phải huy động vốn từ nhiều nguồn khác nhau, tuy nhiên công tác bồi thường, GPMB phụ thuộc vào nguồn vốn ngân sách trung ương. Vì vậy, ông Vũ kiến nghị Quốc hội, Chính phủ xem xét, ưu tiên bố trí vốn từ nguồn ngân sách trung ương trong kế hoạch vốn trung hạn 2021 - 2025 để tập trung thực hiện bồi thường, GPMB.
