Chỉ định thầu sai quy định
Theo kết luận thanh tra do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Đinh Viết Hồng ký ban hành, những sai phạm của chủ đầu tư, tư vấn, nhà thầu đều được thể hiện rõ. Cụ thể, từ kết quả lựa chọn nhà thầu, hồ sơ thiết kế, dự toán, hồ sơ dự thầu (HSDT) của nhà thầu trúng thầu thi công công trình, đến thực tế hiện trường xây lắp, Đoàn thanh tra đã phát hiện rất nhiều sai phạm trong công tác chuẩn bị đầu tư và thực hiện đầu tư công trình với giá trị sai phạm là 9,6 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 12% giá trị dự án (đã bao gồm hiệu chỉnh sai số học làm giảm giá trị gói thầu).
Công tác tổ chức lựa chọn nhà thầu các gói thầu thuộc dự án này cũng để xảy ra nhiều sai phạm. Cụ thể, Dự án được chia thành 4 gói thầu. Trong đó, chỉ Gói thầu Toàn bộ phần xây lắp công trình và chi phí hạng mục chung được tổ chức đấu thầu rộng rãi theo phương thức một giai đoạn hai túi hồ sơ. 3 gói thầu còn lại, gồm: Tư vấn khảo sát, lập thiết kế bản vẽ thi công - tổng dự toán, Tư vấn giám sát công trình và Rà phá bom mìn đều được chỉ định thầu.
Về việc tổ chức lựa chọn nhà thầu, UBND tỉnh Nghệ An kết luận, Dự án không có lệnh khẩn cấp của người có thẩm quyền. Vì vậy, việc quyết định như trên của UBND tỉnh Nghệ An thời điểm đó là cho phép chỉ định thầu đối với 2 gói thầu tư vấn có giá trị lớn hơn 500 triệu đồng là không đúng quy định.
Trước đó, Gói thầu Tư vấn khảo sát, lập thiết kế bản vẽ thi công - tổng dự toán được chỉ định cho Công ty CP Tư vấn xây dựng Khang Hiền thực hiện. Còn Gói thầu Tư vấn giám sát công trình được chỉ định cho Liên danh Công ty CP Tổng công ty Tư vấn và Công thương Nghệ An - Công ty CP Tư vấn xây dựng HĐT thực hiện.
Riêng Gói thầu Rà phá bom mìn với giá gói thầu là 83 triệu đồng đã không được thực hiện. Nguyên nhân, theo báo cáo, là để kịp thời đẩy nhanh tiến độ thực hiện công trình, nên không đủ thời gian thực hiện gói thầu này.
Làm giả hồ sơ năng lực để trúng thầu
Đáng chú ý, Kết luận thanh tra của UBND tỉnh Nghệ An còn chỉ rõ việc cả 3 nhà thầu trúng 3 gói thầu của Dự án đều làm giả hồ sơ năng lực.
Cụ thể, tại Gói thầu Tư vấn khảo sát, lập thiết kế bản vẽ thi công - tổng dự toán, Công ty CP Tư vấn xây dựng Khang Hiền cung cấp HSDT với phần kinh nghiệm và các hợp đồng tương tự đã thực hiện không có thật. Ngoài ra, số liệu báo cáo tài chính cung cấp tại HSDT cũng không phù hợp với hồ sơ quyết toán thuế. UBND tỉnh Nghệ An kết luận, Công ty CP Tư vấn xây dựng Khang Hiền đã làm giả hồ sơ năng lực để được chủ đầu tư thực hiện quy trình chỉ định thầu rút gọn. Sai phạm này của chủ đầu tư đã dẫn đến những sai phạm nghiêm trọng trong khâu khảo sát, thiết kế, lập dự toán, làm tăng giá trị công trình.
Tại Gói thầu Toàn bộ phần xây lắp công trình và chi phí hạng mục chung, có 6 nhà thầu mua HSMT, 4 nhà thầu nộp HSDT. Tuy nhiên, có đến 3 nhà thầu đều nộp thiếu HSDT dẫn đến bị loại và chỉ còn Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Hoàng Anh được lựa chọn trúng thầu.
Ngay tại gói thầu duy nhất lựa chọn nhà thầu theo hình thức đấu thầu rộng rãi này, nhiều sai phạm trong đấu thầu cũng bị phát hiện. Cụ thể, biểu xác nhận số liệu năng lực tài chính 3 năm 2014 - 2016 theo mẫu của HSMT mà Nhà thầu Hoàng Anh cung cấp khác với bản lưu tại Chi cục Thuế huyện Nghi Lộc, dù đã được hợp thức hóa.
Báo cáo tài chính 3 năm 2014 - 2016 tại HSDT của nhà thầu này cũng khác hoàn toàn với Báo cáo tài chính kê khai và quyết toán hàng năm cho cơ quan quản lý thuế. Cụ thể, doanh thu bình quân thực tế của Nhà thầu Hoàng Anh qua xác minh từ cơ quan thuế chỉ đạt 24 tỷ đồng. Nhưng tại HSDT, nhà thầu này kê khai đạt 71,3 tỷ đồng để đạt yêu cầu của HSMT. Bên cạnh đó, Nhà thầu Hoàng Anh còn có hành vi cung cấp hợp đồng tương tự đã thực hiện theo yêu cầu của HSMT không trung thực. Cụ thể, Công trình Sửa chữa, nâng cấp kênh Hói Chẽm, phường Quỳnh Xuân, thị xã Hoàng Mai kê khai giá trị là 37 tỷ đồng. Tuy nhiên, qua xác minh, gói thầu này chỉ có giá trị 10,6 tỷ đồng. UBND tỉnh Nghệ An kết luận, Nhà thầu Hoàng Anh đã có hành vi làm giả hồ sơ để được chấm trúng thầu, vi phạm Luật Đấu thầu.
Vi phạm trong đấu thầu cũng xảy ra tại Gói thầu Tư vấn giám sát công trình thuộc Dự án. Theo đó, Liên danh Công ty CP Tổng công ty Tư vấn và Công thương Nghệ An - Công ty CP Tư vấn xây dựng HĐT cũng bị phát hiện có hành vi giả mạo HSDT để được lựa chọn trúng thầu. Cụ thể, thành viên đại diện Liên danh thực hiện ký hợp đồng là Công ty CP Tổng công ty Tư vấn và Công thương Nghệ An đã cung cấp hợp đồng tương tự là Hợp đồng tư vấn giám sát Công trình Nạo vét, tu sửa tuyến kênh Khe Trái và Nâng cấp, cải tạo trạm bơm Hà Thành, trạm bơm 118 thuộc Hệ thống thủy lợi Nam Nghệ An. Đây là công trình do Công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Nghệ An làm chủ đầu tư. Tuy nhiên, qua xác minh, việc thực hiện hợp đồng tư vấn tại công trình này là không có thật.