Gói thầu nạo vét hồ Đan Kia (Lâm Đồng): Bị phản ánh tiêu chí áp đặt, nhà thầu nào dự?

(BĐT) - Trong quá trình mời thầu, Gói thầu số 08 Thi công thuộc Dự án Nạo vét phía thượng nguồn lòng hồ Đan Kia, thị trấn Lạc Dương, huyện Lạc Dương bị phản ánh bao hàm một số tiêu chuẩn đánh giá năng lực, kinh nghiệm không phù hợp với nguyên tắc cạnh tranh. Kết quả mở thầu cho thấy, chỉ có 1 nhà thầu dự thầu sau khi Chủ đầu tư giữ quan điểm bảo lưu hồ sơ mời thầu (HSMT).

Ảnh minh họa: Internet
Ảnh minh họa: Internet

Gói thầu có giá 164,356 tỷ đồng (tổng mức đầu tư Dự án là 190 tỷ đồng), phát hành HSMT từ ngày 9 - 27/9/2025, do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng làm chủ đầu tư.

Tại nội dung đánh giá về năng lực và kinh nghiệm, HSMT quy định: Nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu 2 công trình có loại kết cấu dự án nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN&PTNT) có khối lượng đào xúc đất ≥ 1.900.000 m3, cấp III, trong đó ít nhất 1 công trình có giá trị là 82,178 tỷ đồng và tổng giá trị tất cả các công trình ≥ 164,356 tỷ đồng, với tư cách là nhà thầu chính (độc lập hoặc thành viên liên danh), nhà thầu quản lý hoặc nhà thầu phụ. Trường hợp liên danh, từng thành viên liên danh phải thỏa mãn yêu cầu tương đương với phần công việc đảm nhận, trong đó ít nhất phải có 1 thành viên liên danh cung cấp 1 hợp đồng tương tự có loại kết cấu: công trình NN&PTNT có khối lượng đào xúc đất ≥ 950.000 m3, cấp III và giá trị là ≥ 82,178 tỷ đồng.

Nhà thầu phản ánh cho rằng, theo nguyên tắc hướng dẫn tại các mẫu HSMT, trường hợp nhà thầu liên danh, từng thành viên liên danh phải thỏa mãn yêu cầu tương đương với phần công việc đảm nhận. Tuy nhiên, tại gói thầu đang xét, HSMT lại bổ sung thêm yêu cầu: trong trường hợp liên danh, ít nhất một thành viên phải có hợp đồng tương tự có loại kết cấu công trình NN&PTNT, cấp III, khối lượng đào xúc đất ≥ 950.000 m³, giá trị hợp đồng tối thiểu 82,178 tỷ đồng.

Theo quan điểm của nhà thầu, yêu cầu này không phù hợp với quy định tại mẫu HSMT, mang tính ràng buộc, gây hạn chế cạnh tranh. Bởi, đối với các gói thầu có giá trị và quy mô lớn, việc yêu cầu một thành viên liên danh phải có hợp đồng tương tự với khối lượng và giá trị “cứng” như nêu trên sẽ loại bỏ nhiều nhà thầu có năng lực thực tế, nhưng kinh nghiệm trước đây được phân bổ ở nhiều công trình khác nhau hoặc thông qua vai trò thành viên liên danh, nhà thầu chính hay nhà thầu phụ. Điều này trái với nguyên tắc chung của pháp luật đấu thầu là khuyến khích liên danh để bổ sung năng lực, kinh nghiệm cho nhau, tạo cơ hội mở rộng sự tham gia của các nhà thầu, thay vì chỉ ưu tiên cho những đơn vị từng thực hiện riêng lẻ các gói thầu có quy mô đặc thù.

Trong khi đó, theo lý giải của Chủ đầu tư, qua rà soát trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia giai đoạn 2020 - 2025, rất nhiều gói thầu tương tự có khối lượng đào xúc tương đương, gói thầu có khối lượng đào xúc lớn hơn và các gói thầu được mời thầu trực tiếp, không qua mạng đáp ứng yêu cầu của HSMT. Do đó, yêu cầu trên là phù hợp.

Chuyên gia đấu thầu nêu quan điểm, về nguyên tắc, trường hợp liên danh dự thầu, từng thành viên liên danh chỉ phải thỏa mãn yêu cầu tương đương với phần công việc đảm nhận. Pháp luật đấu thầu không quy định giới hạn số lượng thành viên trong liên danh, giới hạn tỷ lệ liên danh, hay các điều kiện cá biệt bổ sung khác đối với liên danh. Từ góc độ cạnh tranh, các yêu cầu này đi ngược lại tinh thần khuyến khích liên danh của pháp luật đấu thầu.

Theo biên bản mở thầu ngày 27/9/2025, Liên danh Hồ Đan Kia - Lạc Dương dự thầu với giá 160,339 tỷ đồng. Khảo sát cho thấy, đại diện Liên danh - Công ty TNHH MTV Xây dựng 470 (trụ sở đăng ký kinh doanh tại Đắk Lắk) sở hữu kinh nghiệm thi công đa dạng, gồm công trình NN&PNNT, giao thông, hạ tầng kỹ thuật. Riêng trong lĩnh vực NN&PNNT, 1 năm trở lại đây, nhà thầu này đã liên danh trúng Gói thầu 14-XL Thi công xây dựng + thiết bị kênh và công trình trên kênh BN35 thuộc Dự án Hồ Krông Pách Thượng giai đoạn 2 (giá trúng thầu 196,924 tỷ đồng); Gói thầu Thi công xây dựng thuộc Dự án Hồ thủy lợi Ea Tam, tỉnh Đắk Lắk (94,868 tỷ đồng); Gói thầu Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị hệ thống kênh và công trình trên kênh có Ftưới < 150 ha (địa bàn tỉnh Đắk Lắk) thuộc Dự án Công trình thủy lợi hồ chứa nước Ia Mơr - giai đoạn 2 (giá trúng thầu 68,2 tỷ đồng)…

Kết nối đầu tư