 |
| Ảnh chỉ mang tính minh họa |
Gói thầu có giá 13,025 tỷ đồng, phát hành HSMT từ ngày 5 - 16/7/2025, do Ban Quản lý dự án các công trình giao thông và dân dụng tỉnh Gia Lai làm chủ đầu tư.
Ngày 8/7/2025, một nhà thầu kiến nghị, HSMT bộc lộ nhiều bất thường tại tiêu chuẩn đánh giá năng lực và kinh nghiệm, có thể dẫn đến hạn chế cạnh tranh. Cụ thể, về tiêu chí đánh giá kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự, HSMT quy định: “Trường hợp liên danh dự thầu, liên danh không quá 3 thành viên, trong đó, thành viên đứng đầu liên danh phải đảm nhận không dưới 50% giá trị gói thầu”. Nhà thầu cho rằng, gói thầu đang xét có tính chất kỹ thuật phức tạp, đa dạng lĩnh vực chuyên môn khác nhau như xây dựng, phòng cháy chữa cháy, lắp đặt thiết bị (điều hòa trung tâm, thang máy...), đòi hỏi sự quy tụ của các nhà thầu trong lĩnh vực tương ứng. Mặt khác, pháp luật đấu thầu không quy định cụ thể tỷ lệ giá trị công việc mà nhà thầu đứng đầu liên danh phải đảm nhận; không quy định cụ thể số lượng thành viên liên danh. Do đó, yêu cầu như tại HSMT sẽ khiến nhiều nhà thầu không đủ khả năng đáp ứng về năng lực, kinh nghiệm, vi phạm nguyên tắc cạnh tranh trong đấu thầu.
Ngoài ra, tại yêu cầu về kinh nghiệm, nhà thầu cho biết, Thông tư 22/2024/TT-BKHĐT hướng dẫn quy định giá trị thông thường khoảng 50% giá trị công việc xây lắp của công trình thuộc gói thầu đang xét; đối với các công việc đặc thù hoặc ở các địa phương mà năng lực của nhà thầu trên địa bàn còn hạn chế, có thể yêu cầu giá trị trong khoảng 40% - 50% giá trị công việc xây lắp của công trình. Trong khi đó, HSMT yêu cầu hợp đồng tương tự đạt giá trị tối thiểu 9,117 tỷ đồng, tương đương 70% giá trị gói thầu, có thể gây khó khăn cho các nhà thầu vừa và nhỏ - đối tượng chiếm đa số trong ngành xây dựng hiện nay.
Bên cạnh đó, một số yêu cầu đối với nhân sự kỹ thuật quy định trong HSMT bị cho là không nhất quán, chẳng hạn chỉ chấp nhận công trình cấp II cho một số vị trí nhân sự nhưng lại cho phép cấp III ở vị trí khác. Yêu cầu kỹ sư phụ trách phần điện phải tốt nghiệp chuyên ngành “điện, điện lạnh” là điều kiện hạn hẹp, không phù hợp với tinh thần mở rộng chuyên ngành liên quan theo Nghị định 175/2024/NĐ-CP.
“Về thiết bị thi công, HSMT liệt kê chi tiết một loạt máy móc nhưng không chứng minh được chúng có nằm trong định mức thiết kế hay biện pháp thi công được phê duyệt. Điều này khiến nhà thầu khó xác định cơ sở pháp lý khi đưa ra đề xuất thay thế tương đương”, Nhà thầu phản ánh và kiến nghị, trường hợp không có trong định mức thiết kế được phê duyệt, đề nghị Chủ đầu tư điều chỉnh nhằm bảo đảm nguyên tắc lập HSMT quy định tại khoản 2 Điều 24 Nghị định 24/2024/NĐ-CP.
Ngày 11/7/2025, phúc đáp nhà thầu, Chủ đầu tư cho biết, các quy định nêu trên là phù hợp với hướng dẫn của UBND Tỉnh nhằm thực hiện công tác lựa chọn nhà thầu bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế, lựa chọn được những nhà thầu có năng lực, kinh nghiệm tốt. Theo đó, Chủ đầu tư đề nghị nhà thầu tham dự nghiên cứu kỹ lưỡng và tính toán để tham dự thầu cho phù hợp.
Chuyên gia đấu thầu cho biết, pháp luật đấu thầu không quy định giới hạn số thành viên trong một liên danh, do đó, việc HSMT giới hạn tối đa 3 thành viên là thiếu căn cứ, đặc biệt với gói thầu có nhiều hạng mục chuyên môn sâu, cần sự phối hợp giữa nhiều nhà thầu.
Về tỷ lệ đảm nhận trong liên danh, Biểu mẫu số 3 (Thỏa thuận liên danh) tại mẫu HSMT xây lắp ban hành kèm theo Thông tư 22/2024/TT-BKHĐT quy định, các thành viên trong liên danh thỏa thuận phân công trách nhiệm thực hiện (bao gồm nội dung công việc đảm nhận và tỷ lệ % giá trị đảm nhận so với tổng giá dự thầu); trong đó, thành viên đứng đầu liên danh do các thành viên thống nhất phân công trách nhiệm để đại diện cho liên danh thực hiện một số công việc (sử dụng tài khoản, chứng thư số để nộp hồ sơ dự thầu (HSDT) cho cả liên danh; ký các văn bản, tài liệu để giao dịch với chủ đầu tư, bên mời thầu trong quá trình tham dự thầu và văn bản giải trình, làm rõ HSDT hoặc văn bản đề nghị rút HSDT; thực hiện bảo đảm dự thầu cho cả liên danh; tham gia quá trình đối chiếu tài liệu, hoàn thiện hợp đồng...). Như vậy, thành viên đứng đầu liên danh thực hiện các công việc mang tính đại diện, không phụ thuộc vào tỷ lệ giá trị công việc mà họ đảm nhận.
