Gói kích cầu khổng lồ không phải là "liều thuốc" cho kinh tế Trung Quốc

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Sau một khởi đầu đầy hứa hẹn, sự phục hồi kinh tế của Trung Quốc đã suy yếu trong hai tháng qua. Giới đầu tư đã tỏ ra thất vọng vì việc thiếu phản ứng chính sách từ Bắc Kinh, với một số câu hỏi liệu chính phủ nước này có còn quan tâm đến tăng trưởng kinh tế hay không. Trong khoảng một tuần qua, kỳ vọng về một gói kích thích kinh tế lớn đã tăng lên.
Ảnh Internet
Ảnh Internet

Trong một bài viết trên Financial Times, bà Tao Wang - Chuyên gia kinh tế thuộc UBS Investment Research nhận định, Trung Quốc khó có thể giải quyết tình trạng tăng trưởng chậm chạp bằng một gói kích cầu lớn, bởi những thách thức của nền kinh tế nước này không phải là vấn đề mang tính chu kỳ.

"Tôi tin rằng, Bắc Kinh rất quan tâm tới tăng trưởng và sẽ can thiệp để ổn định nền kinh tế cũng như thị trường bất động sản khi cảm thấy cần thiết. Với đà suy thoái kinh tế mạnh vừa qua, đây là thời điểm chín muồi để đưa ra hành động", bà Tao Wang nhận xét.

Theo bà Wang, các hỗ trợ của Chính phủ Trung Quốc có thể vẫn ở mức khiêm tốn, bao gồm các biện pháp nới lỏng hạn chế trên thị trường bất động sản, âm thầm tăng chi tiêu hạ tầng, hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp phát triển địa ốc và chính quyền địa phương, cũng như trợ cấp tiêu dùng một cách có mục tiêu.

Bà Wang cho rằng, những người mong chờ một gói kích cầu lớn tương tự như năm 2008 hoặc giải cứu nợ cho các chính quyền địa phương năm 2015, hay trông chờ động thái nới lỏng chính sách tiền tệ mạnh tay có thể sẽ vô cùng thất vọng.

Bởi theo bà, Trung Quốc không có nhiều dư địa tài chính để tung ra một gói kích thích kinh tế lớn. Tổng nợ năm 2022 của nước này đang ở mức khoảng 300% Tổng sản phẩm trong nước (GDP), theo ước tính của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS). Trong khi đó, nợ chính phủ - bao gồm nợ của chính quyền các địa phương - đã vượt mức 90% GDP, với phần lớn các chính quyền địa phương không có đủ dòng tiền để chi trả các khoản thanh toán lãi.

Dù về lý thuyết, chính quyền trung ương có thể vay nợ thêm để thực hiện một gói kích cầu lớn, song bà Wang cho rằng, Trung Quốc đang đối mặt những thách thức tài khóa nghiêm trọng, bao gồm lương hưu và chi phí y tế tăng lên để hỗ trợ cho dân số đang già hóa nhanh chóng.

Ngoài ra, không có gì đảm bảo việc mạnh tay nới lỏng chính sách tiền tệ sẽ mang lại hiệu quả trong bối cảnh niềm tin suy yếu của doanh nghiệp và hộ gia đình hiện nay, cũng như mức nợ cao của cả hai đối tượng này.

Bà Wang nhận định, với nhu cầu tín dụng trong khu vực tư nhân thấp, việc nới lỏng tiền tệ sau cùng có thể sẽ chỉ hỗ trợ cho chi tiêu của chính quyền địa phương, tạo ra một mô hình thiếu bền vững. Chính phủ Trung Quốc cũng có thể lo lắng về nguy cơ đối với sự ổn định tài chính và các hậu quả của lạm phát.

"Quan trọng nhất, tôi nghĩ các nhà hoạch định chính sách hiểu rõ những thách thức với nền kinh tế hiện tại không mang tính chu kỳ. Một gói kích thích khổng lồ không thể giải quyết được gốc rễ của những vấn đề thuộc về cấu trúc. Dù muốn hay không, Trung Quốc cũng đang dịch chuyển khỏi nền kinh tế tăng trưởng nhờ bất động sản và chính quyền địa phương - đây là một quá trình đầy chông gai", bà Wang nhận xét.

Chuyên đề