Giải quyết căn cơ, triệt để các bất cập trong đấu thầu

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Tại Phiên họp chuyên đề pháp luật của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về Dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi) vừa diễn ra, các đại biểu đều thống nhất cần thiết sửa đổi Luật Đấu thầu sau 8 năm thực hiện nhằm giải quyết căn cơ, triệt để những vấn đề bất cập, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn nhà nước trên nguyên tắc cạnh tranh bình đẳng, công khai, minh bạch trong lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư.
Việc sửa đổi Luật Đấu thầu nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác đấu thầu và quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước. Ảnh: Lê Tiên
Việc sửa đổi Luật Đấu thầu nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác đấu thầu và quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước. Ảnh: Lê Tiên

Theo ông Nguyễn Phú Cường, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách (TCNS) của Quốc hội, thời gian qua, Luật Đấu thầu cùng với hệ thống văn bản hướng dẫn đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn nhà nước. Tuy nhiên, thực tiễn thi hành Luật Đấu thầu cũng đã bộc lộ nhiều hạn chế, khó khăn, vướng mắc. Cụ thể, một số quy định của Luật chưa phù hợp với thực tiễn hoặc quy định chưa đầy đủ, dẫn đến khó khăn trong lựa chọn nhà thầu, nhất là trong trường hợp cấp bách, phòng chống dịch bệnh, xây dựng công trình khẩn cấp. Quy trình, thủ tục lựa chọn nhà thầu còn phức tạp, thời gian lựa chọn nhà thầu kéo dài, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai thực hiện đầu tư, mua sắm công. Quy định về phân cấp, phân quyền, xác định quyền hạn, trách nhiệm của các chủ thể trong quy trình đấu thầu lựa chọn nhà thầu trong một số trường hợp chưa đầy đủ, rõ ràng...

Ông Cường cho rằng, cần thiết sửa đổi Luật Đấu thầu nhằm kịp thời khắc phục những hạn chế, bất cập hiện hành; bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật; góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong đấu thầu và quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước.

Tại Phiên họp, thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng đã trình bày Tờ trình của Chính phủ về Dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi).

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, so với Luật Đấu thầu năm 2013, Dự thảo Luật đã sửa đổi 85 điều, bổ sung mới 5 điều, giữ nguyên 2 điều, bãi bỏ 11 điều. Dự thảo Luật được xây dựng trên cơ sở 5 nhóm chính sách quan trọng. Thứ nhất là nhóm các quy định về phạm vi điều chỉnh và nguyên tắc áp dụng Luật Đấu thầu. Thứ hai là nhóm các quy định sửa đổi, bổ sung nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đấu thầu, bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu. Thứ ba là nhóm các quy định sửa đổi, bổ sung nhằm đơn giản hóa quy trình, thủ tục thực hiện hoạt động đấu thầu lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư, cắt giảm thời gian, chi phí trong hoạt động đấu thầu. Thứ tư là nhóm các quy định sửa đổi, bổ sung nhằm thúc đẩy hoạt động đấu thầu mua sắm các sản phẩm đổi mới sáng tạo, sản xuất trong nước; tạo công ăn việc làm cho nhóm yếu thế, mua sắm xanh nhằm mục tiêu phát triển bền vững. Cuối cùng là nhóm các quy định sửa đổi, bổ sung nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về đấu thầu; phòng chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí trong hoạt động đấu thầu.

Tại Phiên họp, ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, thực tiễn hoạt động đấu thầu thời gian qua bộc lộ nhiều bất cập, có tình trạng gian lận, tham nhũng, lãng phí trong việc chi tiêu các nguồn tiền của Nhà nước. Tuy nhiên, cần rà soát để phân loại những bất cập nào do quy định pháp luật về đấu thầu, những bất cập, tiêu cực nào đến từ khâu tổ chức thực hiện.

Cùng quan điểm, bà Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cho rằng, cần rà soát và phân loại tiêu cực trong đấu thầu để làm rõ nguyên nhân nằm ở quy định hay ở khâu tổ chức thực hiện, từ đó đề xuất giải pháp xử lý căn cơ, triệt để hơn. Bà Nga cũng đề nghị, phải bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong nội tại Luật Đấu thầu và thống nhất với những luật có liên quan, trong đó có các luật đang trong quá trình sửa đổi như Luật Dầu khí, Luật Đất đai, Luật Nhà ở...

Bà Nguyễn Thúy Anh, Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội bày tỏ sự nhất trí, đồng thuận cao với việc Dự thảo Luật lồng ghép nhiều nội dung về bình đẳng giới, bổ sung quy định về ưu tiên, ưu đãi đối với hàng hóa sản xuất trong nước, doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp có sử dụng lao động thuộc nhóm yếu thế nhằm hỗ trợ, thúc đẩy sản xuất trong nước. Từ đó tạo ra cơ hội việc làm cho người lao động trong nước, người yếu thế trong xã hội...

Tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá, Bộ KH&ĐT đã nỗ lực, công khai và minh bạch các quy định pháp luật về đấu thầu, phân loại chi tiết quy định nào sửa đổi, quy định nào là bổ sung. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị, sắp tới trong quá trình hoàn thiện Dự án Luật, nên rà soát kỹ lưỡng, đi thẳng vào từng vấn đề, có giải pháp sửa đổi cụ thể để khi Luật được ban hành sẽ bảo đảm khắc phục được triệt để các bất cập hiện tại và không làm phát sinh những bất cập mới.

Chuyên đề