 |
| Hiện nay tại TP.HCM, có ít nhất 156 dự án bất động sản của 121 chủ đầu tư đang đề xuất xem xét tháo gỡ vướng mắc, chủ yếu liên quan đến vấn đề pháp lý. Ảnh: Bảo Tín |
“Vướng mắc pháp lý” chiếm 70% khó khăn của doanh nghiệp bất động sản
Theo thống kê, hiện nay tại TP.HCM, có ít nhất 156 dự án bất động sản của 121 chủ đầu tư đang đề xuất xem xét tháo gỡ vướng mắc, chủ yếu liên quan đến vấn đề pháp lý. Không phải bây giờ mà từ năm 2022 trở về trước, Thành phố cũng đã xem xét, tháo gỡ khó khăn cho các dự án bất động sản thuộc thẩm quyền, nhưng con số chẳng được bao nhiêu. Đáng nói, “vướng mắc pháp lý” chiếm 70% khó khăn của doanh nghiệp bất động sản.
Mặc dù trong năm 2022 và 2 tháng đầu năm 2023, Văn phòng UBND TP.HCM đã có 9 văn bản truyền đạt ý kiến của lãnh đạo Thành phố chỉ đạo các sở, ngành, quận, huyện, TP. Thủ Đức khẩn trương xem xét giải quyết theo thẩm quyền, hoặc đề xuất UBND Thành phố và cấp có thẩm quyền để xem xét tháo gỡ vướng mắc, khó khăn của các dự án bất động sản, nhưng cơn khát về nguồn cung thị trường vẫn chưa thể khỏa lấp.
Tại hai buổi làm việc trực tiếp với lãnh đạo 25 tập đoàn, doanh nghiệp bất động sản diễn ra hồi tháng 2 năm nay, đã có ít nhất 7 dự án bất động sản bước đầu hứa hẹn có được lối ra trong việc tháo gỡ các ách tắc. Và mới đây, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường cho biết, TP.HCM hiện có khoảng 116 dự án gặp vướng, trong đó có 38 dự án sẽ được Thành phố ưu tiên tập trung giải quyết, xử lý dứt điểm, như một cam kết để lấy lại niềm tin cho doanh nghiệp.
Theo tìm hiểu, trong 38 dự án bất động sản TP.HCM ưu tiên giải quyết lần này có liên quan đến 14 doanh nghiệp, chủ yếu là các chủ đầu tư lớn như Hưng Thịnh, Nam Long, Novaland, Sơn Kim, Sunshine… Nhìn chung, mỗi dự án bị đình trệ mỗi kiểu: có dự án bị vướng trong việc cấp sổ hồng cho dân mua căn hộ; có dự án vướng việc hoán đổi quỹ đất để làm nhà ở xã hội; có dự án vướng điều chỉnh quy hoạch; có dự án vướng thủ tục nên chưa được Sở Xây dựng xác nhận đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai…
Để tránh trường hợp đùn đẩy trách nhiệm, “cha chung không ai khóc”, gần đây, Sở Xây dựng đã đề xuất sáng kiến “phân nhóm vướng mắc” và giao cho từng sở, ngành liên quan chủ trì phối hợp xem xét giải quyết. Đây được xem là một động thái tích cực từ phía các cơ quan công quyền ở TP.HCM, mở ra tia hy vọng mới cho 156 dự án bất động sản của 121 chủ đầu tư đề xuất xem xét tháo gỡ vướng mắc trên địa bàn Thành phố trong 2 năm 2022 - 2023.
Trước tiên phải xác định được mắc kẹt ở đâu
“Muốn đưa ra giải pháp tháo gỡ “vướng mắc về pháp lý”, trước tiên phải xác định được nó mắc kẹt ở đâu”, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đặt vấn đề và cho hay, hiện nút thắt nằm ở 3 chỗ - đó là: “vướng mắc về pháp lý” do “Luật”, “vướng mắc về pháp lý” thuộc thẩm quyền của Chính phủ; “vướng mắc về pháp lý” thuộc thẩm quyền của cấp tỉnh.
 |
| “Muốn đưa ra giải pháp tháo gỡ “vướng mắc về pháp lý”, trước tiên phải xác định được mắc kẹt ở đâu”. Ảnh: Bảo Tín |
Vẫn theo ông Châu, muốn tháo gỡ “vướng mắc về pháp lý” do “Luật”, đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành phối hợp với các cơ quan của Quốc hội tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý để đảm bảo chất lượng của các Dự thảo sửa đổi Luật Đất đai 2013 và một số luật liên quan, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất, trong đó có Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản.
Đối với “vướng mắc về pháp lý” thuộc thẩm quyền của Chính phủ trong thời gian 17 tháng tới đây chờ các Luật mới có hiệu lực và trên cơ sở các Luật hiện hành, đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành khẩn trương trình Chính phủ ban hành 3 Nghị định rất quan trọng, gồm: Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về đất đai; Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng; Dự thảo Nghị định về quy trình, thủ tục hành chính về đầu tư xây dựng dự án bất động sản, nhà ở, đô thị. Sau đó, các bộ, ngành ban hành các Thông tư để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất.
Riêng “vướng mắc về pháp lý” thuộc thẩm quyền của cấp tỉnh, điển hình là Nghị định 148/2020/NĐ-CP đã có hiệu lực từ ngày 8/2/2021 nhưng đến nay mới có hơn phân nửa số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành Quyết định quy định chi tiết thực hiện Nghị định 148/2020/NĐ-CP để xử lý diện tích đất công nằm “xen kẽ” trong dự án nhà ở thương mại, trong đó có thành phố Hà Nội. Đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương còn lại khẩn trương ban hành Quyết định quy định chi tiết thực hiện Nghị định 148/2020/NĐ-CP để xử lý diện tích đất công nằm “xen kẽ” trong dự án nhà ở thương mại để chủ đầu tư có căn cứ pháp luật tiếp tục thực hiện dự án và tạo nguồn thu ngân sách nhà nước.
Nhiều chủ đầu tư bất động sản cho rằng, việc Bộ Tài chính và Chính phủ đã ban hành Nghị định số 08/2023/NĐ-CP ngày 5/3/2023: “Sửa đổi, bổ sung và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế” theo thủ tục rút gọn, có hiệu lực ngay kể từ ngày ký đã xây dựng được khuôn khổ pháp lý để xử lý vấn đề trái phiếu doanh nghiệp, trong đó có trái phiếu doanh nghiệp bất động sản. Điều này cũng đồng nghĩa, cùng với vấn đề hạ lãi suất cho vay, về cơ bản, nút thắt về vấn đề tài chính, nhất là trái phiếu đã xử lý được ít nhất dưới 30% trở lại. Nếu 70% còn lại về pháp lý được tháo gỡ nhanh, thì thị trường sẽ sớm có cơ hội vực dậy và bước ra khỏi tình trạng suy thoái.
