Fed giữ nguyên lãi suất: Áp lực nào tới kinh tế Việt Nam?

Việc Cục Dự trữ liên bang Mỹ giữ lãi suất ở mức cao khiến dòng vốn có xu hướng đổ về Mỹ, gây áp lực lên tỷ giá USD/VND. Ảnh: Lê Tiên

Giới chuyên gia cho rằng, bên cạnh các giải pháp linh hoạt để ổn định thị trường tiền tệ, cẩn trọng với tác động từ biện pháp thuế quan của Mỹ với hoạt động xuất khẩu, cần chú trọng thúc đẩy các động lực tăng trưởng từ nội lực nền kinh tế, đặc biệt hỗ trợ khu vực kinh tế tư nhân phát triển.

Xu hướng chậm lại quá trình nới lỏng tiền tệ

Kết thúc cuộc họp chính sách tiền tệ ngày 19/3, Fed đưa ra quyết định giữ nguyên lãi suất nhưng phát tín hiệu sẽ có 2 đợt giảm trong năm nay với mức giảm khoảng 0,5 điểm %, đồng thời nhận định, nền kinh tế Mỹ vẫn còn nhiều yếu tố bất định, khó lường.

Tuy nhiên, tại họp báo sau cuộc họp, Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết, cơ quan này sẵn sàng duy trì lãi suất ở mức cao nếu điều đó là cần thiết. “Nếu nền kinh tế vẫn ổn và lạm phát không giảm về mục tiêu 2%, chúng tôi có thể duy trì thắt chặt chính sách lâu hơn. Nếu thị trường lao động bất ngờ suy yếu, hay lạm phát giảm nhanh hơn kỳ vọng, chúng tôi có thể nới lỏng chính sách một cách phù hợp”, ông Jerome Powell nhận định.

Theo TS. Châu Đình Linh, giảng viên Đại học Ngân hàng TP.HCM, động thái này của Fed cho thấy kinh tế Mỹ vẫn chưa ổn, đáng chú ý là lo ngại về lạm phát gia tăng với một phần nguyên nhân từ sự căng thẳng thương mại đẩy giá hàng hóa cao. Bên cạnh Fed, một số ngân hàng trung ương trên thế giới vẫn giữ xu hướng ổn định lãi suất ở mức cao hơn trước đây thay vì giảm lãi suất. Hay nói cách khác, các ngân hàng trung ương chậm lại tiến trình nới lỏng tiền tệ.

Về tác động với kinh tế Việt Nam, ông Linh cho rằng, nếu Fed giữ lãi suất ở mức cao thì dòng vốn có xu hướng đổ về Mỹ, gây áp lực với tỷ giá USD/VND, đồng thời việc giữ lãi suất tiền đồng ở mức thấp sẽ gặp thách thức, có thể ảnh hưởng đến nỗ lực thúc đẩy tín dụng mạnh mẽ để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

“Đối sách phù hợp trong bối cảnh hiện nay là duy trì điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, ổn định tỷ giá. Việc phái đoàn 64 doanh nghiệp Mỹ sang Việt Nam từ ngày 18 - 20/3 là động thái tích cực trong quan hệ thương mại 2 nước. Tuy nhiên, bên cạnh nỗ lực thúc đẩy xuất khẩu - như một động lực tăng trưởng kinh tế chủ đạo, cần đẩy mạnh các động lực tăng trưởng khác từ nội lực của nền kinh tế như đầu tư công, kích cầu tiêu dùng trong nước, phát huy vai trò của kinh tế tư nhân”, ông Linh nhấn mạnh.

Xu hướng giữ lãi suất ở mức cao của Cục Dự trữ liên bang Mỹ và một số ngân hàng trung ương trên thế giới có thể gây khó khăn cho định hướng thúc đẩy tăng trưởng tín dụng của Việt Nam. Ảnh: Tiên Giang

Ứng phó với rủi ro thương mại và tỷ giá

Ở góc nhìn tích cực hơn, theo TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, nếu Fed cắt giảm lãi suất 2 lần trong năm 2025 thì Việt Nam sẽ có thêm dư địa để điều hành tỷ giá. “Từ đầu năm đến nay, VND biến động "khá êm", chỉ giảm khoảng 0,4%. Trong khi đó, kiều hối đạt 15 tỷ USD, tạo tác động tích cực cho điều hành tỷ giá. Bên cạnh đó, lạm phát cơ bản ở trong tầm kiểm soát. Đó là những yếu tố tích cực, song Việt Nam có thể đối mặt với nhiều thách thức từ chính sách thương mại của Mỹ. Theo ông Lực, cần cảnh giác với rủi ro về trung chuyển hàng hóa để trốn thuế, gian lận xuất xứ bởi Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ tăng 23%, song nhập khẩu từ Trung Quốc tăng 30% trong năm 2024. Các doanh nghiệp cần chuyển trạng thái, minh bạch hóa xuất xứ hàng hóa Việt Nam.

Trong bối cảnh rủi ro thương mại gia tăng, theo ông Lực, cần chú trọng động lực tăng trưởng từ đầu tư công và đầu tư tư nhân. Chỉ tiêu giải ngân đầu tư công năm nay là gần 900.000 tỷ đồng, tăng 25% so với năm 2024, đây là mức tăng rất lớn. Nếu giải ngân tốt, đây là động lực quan trọng, đặc biệt hoàn thành dự án trọng điểm quốc gia.

Tại báo cáo kinh tế vĩ mô Việt Nam mới đây, Ngân hàng UOB dự báo, với nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, việc Fed có xu hướng giữ nguyên chính sách và đồng USD mạnh lên, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) dự kiến sẽ theo dõi chặt chẽ các áp lực giảm giá đối với VND. Do đó, quyết định hợp lý nhất ở thời điểm hiện tại của NHNN là duy trì lãi suất tái cấp vốn ở mức 4,5%.

Theo UOB, VND đã giảm xuống mức thấp kỷ lục khoảng 25.600 VND đổi 1 USD vào đầu tháng 3 sau khi NHNN tăng giá bán USD cho các ngân hàng lên 25.698 từ 25.450 VND/USD, đánh dấu lần điều chỉnh đầu tiên kể từ tháng 10 năm ngoái. Từ đây, xu hướng vẫn nghiêng về khả năng VND tiếp tục suy yếu do những bất ổn liên quan đến tăng trưởng của Trung Quốc và chính sách thuế quan của Mỹ. Có nguy cơ Mỹ sẽ áp thuế lên hàng Việt do thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ đang gia tăng đáng kể. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể giúp giảm áp lực mất giá của VND, bao gồm triển vọng tăng trưởng nội địa mạnh mẽ và cam kết của NHNN trong việc bảo đảm “ổn định tỷ giá”. UOB dự báo tỷ giá USD/VND là 25.800 đồng trong quý II/2025, 26.000 đồng trong quý III/2025, 25.800 trong quý III/2025 và 25.600 trong quý I/2026.