Dự án metro số 2 Bến Thành - Tham Lương: Tư vấn chậm trễ, nguy cơ đội vốn

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) cho biết, Dự án Tuyến metro số 2 Bến Thành - Tham Lương đối diện với nhiều nguy cơ chậm trễ, phát sinh chi phí. Nguyên nhân là công tác lựa chọn nhà thầu tư vấn tốn nhiều thời gian, khiến các khâu tiếp theo cũng bị chậm tiến độ.
Phối cảnh Metro số 2, đoạn Bến Thành - Tham Lương
Phối cảnh Metro số 2, đoạn Bến Thành - Tham Lương

Ngóng lựa chọn nhà thầu gói tư vấn

Theo MAUR, công tác lựa chọn nhà thầu thực hiện Gói thầu CS2B (giai đoạn 2) mất khoảng 8 tháng (từ cuối tháng 12/2023 đến tháng 8/2024). Sau khi lựa chọn được nhà thầu, những nhiệm vụ của Gói thầu CS2B (giai đoạn 2) gồm chỉnh sửa thiết kế nền tảng, dự toán và cập nhật hồ sơ mời thầu (HSMT) cho các gói thầu từ CP2 - CP7 sẽ được triển khai trong 9 tháng (từ tháng 8/2024 đến tháng 5/2025). Như vậy, Gói thầu CS2B (giai đoạn 2) có vai trò mấu chốt để khởi động loạt gói thầu xây lắp chính của Dự án đã được ấn định thời gian.

Trong quá khứ, việc triển khai công tác tư vấn cho Dự án Metro số 2 rất lận đận. Theo đó, tháng 1/2012, MAUR ký hợp đồng với liên danh tư vấn (Tư vấn IC, đứng đầu liên danh là công ty của Đức) thực hiện với giá trị 43,98 triệu Euro. Theo hợp đồng ban đầu, thời gian thực hiện tư vấn là 18 tháng nhưng từ tháng 10/2018, Tư vấn đã tạm dừng huy động nhân sự hỗ trợ cho Dự án. Gói thầu đã phát sinh 12 phụ lục hợp đồng, trong đó 6 phụ lục phát sinh khối lượng công việc ngoài hợp đồng với giá trị hơn 8,9 triệu Euro. UBND TP.HCM đã chỉ đạo thực hiện thủ tục chấm dứt hợp đồng với tư vấn sau nhiều tháng thương thảo bất thành.

Tiếp theo, Gói thầu được tổ chức đấu thầu cạnh tranh quốc tế, sơ tuyển dành cho các nhà thầu tuân thủ theo các yêu cầu về điều kiện của Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW) trong năm 2022. Hồ sơ mời sơ tuyển (quan tâm) được phát hành từ ngày 1/6/2022, nhưng đến nay vẫn chưa chọn được nhà thầu. Gói thầu có giá trị khoảng 68 triệu USD (tương đương 1.600 tỷ đồng). Phạm vi thực hiện của Gói thầu CS2B gồm: thực hiện đấu thầu đối với các gói thầu chính, tư vấn kiểm soát thực hiện Dự án, kỹ sư FIDIC áp dụng cho các hợp đồng áp dụng danh sách vàng FIDIC, đại diện chủ đầu tư đối với các hợp đồng áp dụng danh sách bạc FIDIC.

Việc gián đoạn giữa chừng thực hiện Gói thầu tư vấn đã khiến Dự án liên tục bị kéo dài, buộc Chủ đầu tư phải thực hiện giai đoạn 2 để phù hợp với tình hình mới.

Do Gói thầu CS2B có vai trò quan trọng, UBND TP.HCM giao MAUR khẩn trương tổ chức lựa chọn nhà thầu. Các nhà tài trợ (Ngân hàng ADB, Ngân hàng KfW, Ngân hàng EIB) kỳ vọng, Gói thầu CS2B giúp thấy được bức tranh tổng thể về tài chính và tiến độ của Dự án. Trên cơ sở này, các bên sẽ thảo luận chi tiết hơn về việc xúc tiến các khoản vay và những thủ tục cần thực hiện song song.

MAUR cho biết đang chờ Sở Giao thông vận tải hoàn tất thẩm định, trình UBND TP.HCM phê duyệt dự toán Gói thầu CS2B.

Lùi tổng lộ trình

Theo thiết kế, tuyến metro số 2 dài 11,2 km đi qua các quận 1, 3, 10, 12, Tân Bình và Tân Phú, tổng mức đầu tư 47.800 tỷ đồng. Đến nay, TP.HCM đã chuẩn bị được hơn 80% mặt bằng sạch cho Dự án. Đồng thời, hàng loạt gói thầu di dời hạ tầng kỹ thuật phục vụ Dự án đã được khởi động, thi công đồng loạt.

Thực tế, theo kế hoạch lựa chọn nhà thầu được UBND TP.HCM phê duyệt đầu năm 2020, có nhiều gói thầu xây lắp lớn sẽ triển khai trong giai đoạn 2023 - 2025. Đó là Gói thầu Hạ tầng cơ sở depot Tham Lương trị giá hơn 6 triệu USD; Gói thầu CP3a Đường hầm và các nhà ga ngầm (Km1+024,7 đến Km6+330,4), trị giá hơn 593 triệu USD; Gói thầu CP4 Cầu cạn, nhà ga trên cao, kết cấu chuyển tiếp và đường dẫn vào depot (hơn 72 triệu USD); Gói thầu CP6 Công trình đường ray (hơn 60 triệu USD); Gói thầu CP5 Cơ và điện hệ thống (hơn 303 triệu USD); Gói thầu CP7 Cơ và điện không hệ thống (hơn 137 triệu USD)... Đây là các gói thầu sử dụng vốn vay ODA, tổ chức đấu thầu rộng rãi quốc tế.

Tuy nhiên, do Gói thầu CS2B liên tục phải lùi công tác mời thầu, tiến độ thực hiện kế hoạch có độ trễ rất lớn. Cụ thể, các gói thầu từ CP2 - CP7 sẽ được mời thầu từ tháng 8/2025 - tháng 2/2026. Giai đoạn B2 - Thi công xây dựng (hợp đồng CP2 - CP7) thực hiện từ tháng 10/2026 - tháng 12/2030.

Theo các nhà tài trợ, do nhiều yếu tố bên ngoài (thay đổi thiết kế, trượt giá, thời gian thực hiện kéo dài…), dự đoán tổng mức đầu tư Dự án sẽ tăng đáng kể và đòi hỏi quá trình điều chỉnh kéo dài. Do đó, các nhà tài trợ đề nghị TP.HCM cần cập nhật, bổ sung thiết kế, chi phí thật kỹ lưỡng, đầy đủ.

Chuyên đề