Ngành y đang đứng trước đòi hỏi phải chấn chỉnh hoạt động thuê khoán trang thiết bị và đấu thầu cung ứng hoá chất, vật tư tại các bệnh viện. Ảnh: Lê Tiên |
Sự cố chấn động này dù chưa có kết luận chính thức, nhưng đang đòi hỏi ngành y tế cần chấn chỉnh ngay hoạt động thuê khoán trang thiết bị và hoạt động đấu thầu cung ứng hóa chất, vật tư y tế tại các bệnh viện.
Không đấu thầu hóa chất, vật tư tiêu hao
Theo hồ sơ Báo Đấu thầu tiếp cận được từ đơn thư tố cáo của công dân, Sở Y tế tỉnh Hòa Bình đã tiến hành thanh tra hoạt động liên doanh, liên kết và thuê khoán trang thiết bị y tế tại BVĐK Hòa Bình. Theo Kết luận số 184 ngày 6/3/2014 và Kết luận số 825 ngày 1/7/2014 của Sở Y tế tỉnh Hòa Bình, BVĐK Hòa Bình đã thuê máy, trang thiết bị y tế của các doanh nghiệp (DN), trả chi phí cho DN bằng việc mua hóa chất, vật tư tiêu hao, chất chuẩn đi theo máy do chính các DN này cung cấp.
Đáng chú ý, theo Sở Y tế Hòa Bình, năm 2012, BVĐK Hòa Bình không thực hiện đấu thầu cung cấp hóa chất và vật tư y tế tiêu hao.
Cụ thể, BVĐK Hòa Bình đã ký hợp đồng với Công ty CP Dược phẩm Thiên Sơn để sử dụng máy chạy thận phục vụ cho Khoa ICU từ năm 2009. BVĐK Hòa Bình đã trả cho Công ty CP Dược phẩm Thiên Sơn 7,7 USD/ca chạy thận nhân tạo. Trong 2 năm 2010 và 2011, Bệnh viện đã thực hiện 7.036 ca chạy thận nhân tạo bằng máy thuê của công ty này.
Với rất nhiều DN, nhà cung cấp khác mà BVĐK Hòa Bình ký hợp đồng sử dụng máy, trang thiết bị, việc chi trả phí sử dụng cũng đều dựa vào chi phí mua hóa chất, vật tư tiêu hao, chất chuẩn đi theo máy mà các DN này cung cấp. Có thể kể đến một số nhà cung cấp như: Công ty TNHH Bình Mai (cung cấp máy xét nghiệm sinh hóa đồng bộ), Công ty TNHH Thiết bị Minh Tâm (cung cấp máy xét nghiệm miễn dịch), Công ty TNHH Thiết bị y tế Phương Đông (cung cấp máy huyết học tự động)…
Có lợi ích nhóm trong thuê khoán thiết bị y tế?
Theo chia sẻ của một số nhà thầu trong lĩnh vực thiết bị y tế với Báo Đấu thầu, lợi dụng chủ trương xã hội hóa y tế, nhiều nhà cung cấp đang thông đồng với một số bệnh viện để bán hóa chất, vật tư tiêu hao, chất chuẩn bằng giá… trên trời. “Vì các bệnh viện đã sử dụng máy, thiết bị của họ rồi nên họ chào giá hóa chất, vật tư tiêu hao, chất chuẩn kèm máy như thế nào cũng phải chịu. Đó là tính hai mặt của xã hội hóa thiết bị y tế hiện nay. Lợi ích nhóm trong việc thuê khoán trang thiết bị y tế và sử dụng hóa chất, vật tư tiêu hao đi kèm máy của nhà cung cấp là hoàn toàn có khả năng xảy ra”, một nhà thầu cung cấp thiết bị y tế tại TP.HCM chia sẻ.
Trở lại sự cố y khoa gây hậu quả nghiêm trọng tại BVĐK Hòa Bình, trước đó, năm 2014, Sở Y tế tỉnh Hòa Bình đã có kết luận: “Đối với các máy, trang thiết bị y tế do BVĐK Hòa Bình thuê của các DN, Bệnh viện trả chi phí cho DN bằng việc mua các hóa chất, vật tư tiêu hao, chất chuẩn đi theo máy do DN cung cấp trên cơ sở tham khảo giá của các bệnh viện đa khoa tỉnh và giấy báo giá của các DN là chưa đúng theo hướng dẫn tại Thông tư số 15/2007/TT-BYT của Bộ Y tế”. Cũng trong năm 2014, Sở Y tế tỉnh Hòa Bình đã đề nghị Giám đốc BVĐK Hòa Bình “rút kinh nghiệm” trong việc triển khai liên doanh, liên kết với DN. Việc mua hóa chất, vật tư y tế tiêu hao, chất chuẩn đi theo máy phải được đấu thầu. Đồng thời, việc đấu thầu phải được xây dựng đề án, báo cáo Sở Y tế theo đúng quy định tại Thông tư số 15/2007/TT-BYT (thực tế BVĐK Hòa Bình đã xây dựng Đề án nhưng chưa báo cáo Sở Y tế).
Từ những cảnh báo của Sở Y tế tỉnh Hoà Bình 3 năm trước, có thể thấy việc coi nhẹ đấu thầu cung cấp hóa chất, vật tư tiêu hao phải chăng là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự cố vừa qua tại BVĐK Hòa Bình?