 |
| Nghị định số 326/2025/NĐ-CP vừa được ban hành được xem là bộ công cụ pháp lý hoàn chỉnh để hiện thực hóa khát vọng về trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Ảnh: Song Lê |
Đặc quyền về đất đai và mô hình quản trị “phục vụ chủ động”
Điểm nhấn của Nghị định 326/2025/NĐ-CP (Nghị định 326) chính là sự cụ thể hóa các ưu đãi từ Nghị quyết 222/2025/QH15. Thay vì áp dụng khung 50 năm thông thường, các dự án chiến lược tại IFC được hưởng đặc quyền thuê đất lên tới 70 năm. Đây là cam kết cao nhất của Chính phủ về tính ổn định chính sách, giúp các định chế tài chính đa quốc gia yên tâm đặt nền móng tại khu vực lõi Thủ Thiêm (TP.HCM) và các phân khu tài chính tại Đà Nẵng.
Về thẩm quyền, Nghị định xác lập quyền hạn tập trung khi Chủ tịch UBND TP.HCM và Đà Nẵng trực tiếp quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng và gia hạn sử dụng đất cho các thành viên IFC. Đặc biệt, Điều 3 Nghị định thiết lập một quy trình hành chính chưa từng có: Cơ quan điều hành IFC làm thay thủ tục cho nhà đầu tư. Theo đó, doanh nghiệp chỉ cần nộp hồ sơ tại Cơ quan điều hành, đơn vị này sẽ chịu trách nhiệm thực hiện mọi trình tự, thủ tục về đất đai thay cho nhà đầu tư và trả kết quả tận tay. Mô hình này chuyển từ tư duy “cấp phép” sang “phục vụ chủ động”, đưa IFC trở thành một hệ sinh thái quản trị tinh gọn, tối ưu hóa thời gian cho các dòng vốn lớn.
Về môi trường, Nghị định 326 tạo sự thông thoáng tối đa khi cho phép thành viên IFC thực hiện đăng ký môi trường trước khi xả chất thải ra ngoài. Thủ tục này có thể thực hiện trực tiếp hoặc thông qua Cơ quan điều hành để gửi tới UBND cấp xã. Với đặc thù ngành tài chính và công nghệ vốn có tác động môi trường thấp, việc giản lược này giúp xóa bỏ các rào cản tiền kiểm nặng nề, đưa môi trường đầu tư tiệm cận tiêu chuẩn quốc tế.
Ông Trương Minh Huy Vũ, Chủ tịch Cơ quan điều hành IFC TP.HCM nhận định, Nghị định 326 là bộ công cụ hoàn chỉnh để chuyển từ thiết kế thể chế sang vận hành thực tế. Hiện tại, đơn vị hoạt động tại tòa nhà SIHUB (Trung tâm Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo TP.HCM), sẵn sàng xử lý mọi yêu cầu pháp lý cho nhà đầu tư, chuẩn bị lộ trình chuyển về Thủ Thiêm sau năm 2027.
Sức hút từ “sếu đầu đàn” và bài thử nghiệm năng lực thực thi
Từ đầu năm 2025 đến nay, TP.HCM đã tiếp xúc và làm việc trực tiếp với hơn 50 định chế tài chính, quỹ đầu tư lớn từ khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Thực tế cho thấy, nhà đầu tư không sợ khó, họ chỉ sợ sự bất định. Sự rõ ràng của Nghị định 326 đã lập tức giải tỏa tâm lý chờ đợi của thị trường.
Ông Nguyễn Văn Được, Chủ tịch UBND TP.HCM nhận định, việc hình thành IFC là một phép thử về năng lực thực thi chính sách của chính quyền Thành phố. Thành công của IFC phụ thuộc vào khả năng đồng bộ hóa giữa đặc quyền đất đai với năng lực phục vụ của bộ máy chuyên trách. Nhà đầu tư quốc tế đang nhìn vào cách Thành phố vận hành Nghị định này để ra quyết định. Do đó, giai đoạn khởi động yêu cầu mỗi bước đi, từ giao đất đến cấp giấy chứng nhận phải thể hiện sự chuyên nghiệp toàn cầu.
Sự xuất hiện của các tập đoàn công nghệ tài chính hàng đầu như Ant International là một chỉ dấu quan trọng. Ông Peng Yang, CEO Ant International cho biết, tập đoàn đang xem xét xây dựng hệ sinh thái Fintech (ứng dụng công nghệ để tối ưu hóa dịch vụ tài chính) bền vững tại Việt Nam. Sự hiện diện này mang theo công nghệ thanh toán số và mạng lưới đối tác toàn cầu, giúp các IFC nhanh chóng lấp đầy khoảng trống về hạ tầng tài chính hiện đại.
Tuy nhiên, đặc quyền lớn luôn đi kèm thách thức về lựa chọn. Để IFC thực sự trở thành một “Phố Wall” trong cấu trúc nền kinh tế khu vực, TP.HCM và Đà Nẵng cần tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư chiến lược khắt khe, xứng tầm với ưu đãi thuê đất 70 năm. Đó phải là những thực thể không chỉ mạnh về vốn mà còn có khả năng dẫn dắt nền kinh tế, góp sức đưa Việt Nam trở thành điểm đến ưu tiên của dòng vốn toàn cầu.
