Những gói thầu “mọc thêm” yêu cầu về công nhân

(BĐT) - Khảo sát nhiều gói thầu xây lắp cho thấy, một số hồ sơ mời thầu (HSMT) yêu cầu nhà thầu có danh sách công nhân kèm theo văn bằng, chứng chỉ, tài liệu chứng minh trong mục tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật. Yêu cầu này thường được nhà thầu đề nghị làm rõ và đề nghị sửa đổi vì cho rằng không phù hợp quy định của pháp luật về đấu thầu.

Nhiều gói thầu yêu cầu số lượng công nhân kỹ thuật quá mức cần thiết kèm theo bằng cấp, chứng chỉ… tại mục tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật của hồ sơ mời thầu. Ảnh minh họa: Nhã Chi
Nhiều gói thầu yêu cầu số lượng công nhân kỹ thuật quá mức cần thiết kèm theo bằng cấp, chứng chỉ… tại mục tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật của hồ sơ mời thầu. Ảnh minh họa: Nhã Chi

Ban Quản lý dự án khu vực 01 (phường Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) đang mời thầu Gói thầu số 3 Xây lắp + trạm biến áp thuộc Dự án Xây dựng Trường Mầm non Tân Vạn. Gói thầu có giá 33,774 tỷ đồng, phát hành HSMT từ ngày 9 - 27/8/2025. Công ty TNHH Kiểm định và Tư vấn Xây dựng Bách Thiên Phúc là đơn vị tư vấn lập HSMT, đánh giá HSDT. Tại Mục 3 Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật, HSMT yêu cầu nhà thầu phải đáp ứng yêu cầu “đạt” đối với tiêu chí có văn bản cam kết trong quá trình thi công bố trí xuyên suốt tối thiểu 20 công nhân kỹ thuật bậc 3/7 trở lên, đã được đào tạo các ngành nghề phù hợp với Gói thầu. Tất cả công nhân kỹ thuật phải có thẻ an toàn lao động (hoặc tài liệu chứng minh đã qua lớp huấn luyện an toàn lao động) còn hiệu lực. Các tài liệu chứng minh về bằng cấp và thẻ an toàn lao động, hợp đồng lao động còn hiệu lực hoặc các bản cam kết thỏa thuận của nhân sự với nhà thầu về việc tham gia thực hiện gói thầu trong trường hợp nhân sự không thuộc quyền quản lý của nhà thầu (bản scan màu bản gốc hoặc bản chứng thực) phải được xuất trình trước khi ký hợp đồng.

Tại đơn kiến nghị, nhà thầu cho rằng, trong mẫu HSMT tại Thông tư 79/2025/TT-BTC, phần 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật (nhân sự chủ chốt) thuộc mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm nêu, HSMT không được yêu cầu về nhân sự chủ chốt đối với các vị trí công nhân kỹ thuật, lao động phổ thông.

Nhà thầu phân tích, công trình đang xét có quy mô nhỏ, biện pháp thi công đơn giản, không có các yêu cầu kỹ thuật đặc thù, phức tạp. Do đó, HSMT yêu cầu tài liệu chứng minh đối với 20 công nhân là không phù hợp. Nhà thầu đề nghị Chủ đầu tư, Tổ chuyên gia xem xét loại bỏ tiêu chí nêu trên để không làm hạn chế cạnh tranh.

Ở Gói thầu Thi công xây dựng thuộc Dự án Nâng cấp, cải tạo vỉa hè đường Đào Cử (đoạn từ cửa hàng Dược phẩm Cần Giờ đến ngã tư đường Tắc Xuất) do UBND xã Cần Giờ làm chủ đầu tư, để được đánh giá “đạt”, nhà thầu phải huy động tối thiểu 10 công nhân kỹ thuật (đường, thoát nước, nề, cốt thép, ván khuôn, lái máy, điện) đáp ứng đầy đủ nội dung theo yêu cầu của HSMT, có các tài liệu để chứng minh như: căn cước công dân, văn bằng hoặc chứng chỉ/chứng nhận nghề, có chứng nhận huấn luyện an toàn lao động hoặc thẻ an toàn lao động; hợp đồng lao động (nhân sự thuộc biên chế của nhà thầu) hoặc thỏa thuận/cam kết nhân sự với nhà thầu (nhân sự do nhà thầu huy động).

Dẫn chiếu Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư số 79/2025/TT-BTC, nhà thầu đề nghị bỏ yêu cầu huy động công nhân kỹ thuật trong tiêu chí đánh giá về kỹ thuật trong HSMT.

Theo chuyên gia đấu thầu, quy định của pháp luật đấu thầu (Nghị định số 214/2025/NĐ-CP và mẫu hồ sơ mời thầu trong Thông tư số 79/2025/TT-BTC) nêu nguyên tắc là không được đưa yêu cầu về khả năng huy động nhân sự chủ chốt, thiết bị thi công chủ yếu trong yêu cầu về kỹ thuật. Việc yêu cầu nhân sự chủ chốt có bằng cấp/chứng chỉ ra sao được quy định trong Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm và không yêu cầu nhân sự chủ chốt ở các mục khác trong HSMT. Bên cạnh đó, lao động kỹ thuật, công nhân kỹ thuật, lao động phổ thông theo quy định của pháp luật cũng không phải là nhân sự chủ chốt tham gia gói thầu. Do đó, Chủ đầu tư sẽ chịu trách nhiệm hoàn toàn với việc HSMT đưa các tiêu chí bên ngoài các nội dung hướng dẫn của Nghị định, Thông tư dẫn đến việc hạn chế sự tham gia của nhà thầu.

Ngoài ra, vị chuyên gia cho rằng, nội dung yêu cầu liên quan tới nhân sự ở trong Mục 3 Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật (nếu chủ đầu tư thấy cần thiết) phải là những tiêu chí gắn liền với giải pháp kỹ thuật, biện pháp tổ chức, bố trí nhân sự tham gia trong quá trình thi công, chứ không phải là những yêu cầu về trình độ, bằng cấp tốt nghiệp, chứng chỉ.

Kết nối đầu tư