Luật Đấu thầu (sửa đổi) đã luật hóa thêm hành vi bị cấm trong đấu thầu nhằm tăng tính răn đe, nâng cao hiệu quả đấu thầu. Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet |
“Hời hợt” tham dự thầu
Ban Quản lý dự án chuyên ngành giao thông tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (Bên mời thầu) vừa công khai kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu Xây lắp thuộc Dự án Nâng cấp, mở rộng Hương lộ 2, TP. Bà Rịa (đoạn từ ngã 4 Hòa Long đến ngã 5 Long Điền). Theo đó, Liên danh Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Hoàn Mỹ - Công ty TNHH Thành Lợi trúng thầu với giá 125,948 tỷ đồng.
Cùng tham dự Gói thầu, Liên danh Công ty CP Đầu tư xây dựng 886 Thành Nam - Công ty CP Xây dựng và Bảo trì công trình giao thông 719 bị loại bởi loạt lỗi sơ đẳng như sai tên Dự án trong cam kết tín dụng; không có tài liệu chứng minh trình độ, kinh nghiệm đã hoàn thành hợp đồng tương tự của các vị trí nhân sự; không có tài liệu chứng minh nguồn gốc cung cấp đất, đá... Liên danh cũng không phản hồi đề nghị làm rõ theo yêu cầu của Bên mời thầu.
Theo tìm hiểu, Công ty CP Đầu tư xây dựng 886 Thành Nam từng được ghi nhận trúng nhiều gói thầu quy mô lớn trong 2 năm trở lại đây. Đơn cử như Gói thầu số 10 Thi công nền, mặt đường đoạn từ cầu Lung Bông đến Km14+911,56 thuộc Dự án Nâng cấp mở rộng tuyến ĐT.855 đoạn thị trấn Tràm Chim - Hòa Bình, tỉnh Đồng Tháp (độc lập trúng thầu với giá 52,142 tỷ đồng); Gói thầu XL02 thuộc Dự án Nâng cấp Quốc lộ 1A đoạn từ TP. Ngã Bảy, tỉnh Hậu Giang đến huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng (liên danh trúng thầu với giá 160 tỷ đồng)...
Tại Thanh Hóa, tham dự Gói thầu số 9 Thi công xây dựng công trình thuộc Dự án Đường kết nối Quốc lộ 47C với đường từ Cảng hàng không Thọ Xuân đi Khu kinh tế Nghi Sơn, đoạn từ Quốc lộ 47 - Tỉnh lộ 514, Liên danh Công ty TNHH MTV Xây dựng 99 - Công ty CP Xây lắp điện Bắc Giang bị loại do không đạt đánh giá năng lực và kinh nghiệm sau khi từ chối làm rõ HSDT. Trong khi đó, xét về kinh nghiệm, Công ty TNHH MTV Xây dựng 99 đang thi công nhiều công trình quy mô lớn, trong đó có những gói thầu nghìn tỷ như Gói thầu Thi công xây dựng đoạn Kim Bôi - Hòa Bình từ Km0+00 - Km31+462 thuộc Dự án Đường liên kết vùng Hòa Bình - Hà Nội và cao tốc Sơn La (Hòa Bình - Mộc Châu)...
Công ty CP Xây dựng công trình 525 (Cienco 525) là đơn vị đang góp mặt tại nhiều công trình trọng điểm trên khắp cả nước như: Gói thầu số 01XL thuộc Dự án Tuyến đường giao thông từ cảng Bãi Gốc (Khu kinh tế Nam Phú Yên, tỉnh Phú Yên) kết nối Quốc lộ 1 đi Khu kinh tế Vân Phong (1.172 tỷ đồng); Gói thầu số 10 thuộc Dự án Trục ven biển ĐT.719B đoạn Hòn Lan - Tân Hải, tỉnh Bình Thuận (507 tỷ đồng)... Mới đây, Cienco 525 tự bỏ qua cơ hội tại Gói thầu số 01XL thuộc Dự án Xây mới cầu Đồng Hội, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên (giá gói thầu 140 tỷ đồng) khi không phản hồi yêu cầu làm rõ HSDT.
Tăng hiệu lực thực thi quy định mới
Để nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về đấu thầu, Luật Đấu thầu (sửa đổi) hoàn thiện quy định về các hành vi bị cấm nhằm tăng tính răn đe, thúc đẩy công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu. Cụ thể, điểm c Khoản 3 Điều 16 quy định: Nhà thầu, nhà đầu tư có năng lực, kinh nghiệm đã tham dự thầu và đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu nhưng cố ý không cung cấp tài liệu để chứng minh năng lực, kinh nghiệm khi được bên mời thầu yêu cầu làm rõ HSDT hoặc khi được yêu cầu đối chiếu tài liệu nhằm tạo điều kiện để một bên trúng thầu là hành vi bị cấm trong đấu thầu.
Trao đổi với phóng viên Báo Đấu thầu, một chuyên gia đấu thầu đánh giá cao quy định này. Theo vị chuyên gia, trên không gian phẳng của Internet, không khó để xác minh năng lực, kinh nghiệm của nhà thầu thông qua các hệ thống như: Hệ thống quản lý doanh nghiệp; Hệ thống thuế điện tử; Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia... Trường hợp nhà thầu giàu năng lực, kinh nghiệm nhưng mắc lỗi sơ đẳng, né tránh hoặc phớt lờ khi được yêu cầu làm rõ HSDT là không loại trừ khả năng cố ý.
Trong khi đó, đại diện một bên mời thầu tại TP.HCM đánh giá, việc bổ sung hành vi bị cấm như trên sẽ góp phần tăng cường minh bạch, cạnh tranh trong đấu thầu, giảm thiểu tình trạng nhà thầu cố tình trượt thầu, dàn xếp trước cuộc thầu để thay nhau trúng thầu. Quy định mới buộc những nhà thầu phải nghiên cứu, xem xét kỹ hồ sơ mời thầu và lập HSDT một cách nghiêm túc khi dự thầu. Đồng thời, buộc nhà thầu tăng cường ý thức, trách nhiệm trong việc thực hiện yêu cầu làm rõ từ phía tổ chuyên gia, bên mời thầu. Qua đó, tạo thuận lợi cho tổ chuyên gia, bên mời thầu trong công tác lựa chọn nhà thầu.
Chia sẻ với Báo Đấu thầu, nhiều chủ đầu tư, bên mời thầu, đơn vị tư vấn đấu thầu chuyên nghiệp kỳ vọng, trên cơ sở Điều 16 Luật Đấu thầu (sửa đổi), Chính phủ sớm quy định chi tiết về hướng xác minh cấu thành hành vi, chế tài xử lý hành vi vi phạm... nhằm gia tăng hiệu lực thực thi quy định mới.