 |
| Các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc bộ, ngành, UBND cấp tỉnh có chức năng đào tạo, bồi dưỡng sẽ là đơn vị tổ chức thi và cấp chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu. Minh họa: Phú An |
Hiện nay nhu cầu về việc thi, cấp chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu là lớn, trong khi số lượng các kỳ thi được tổ chức khá “nhỏ giọt”. Ông có thể chia sẻ thêm với bạn đọc về vấn đề này được không?
Theo quy định tại các Nghị định số 214/2025/NĐ-CP, Nghị định số 243/2025/NĐ-CP và Nghị định số 225/2025/NĐ-CP, thành viên tổ chuyên gia, tổ thẩm định phải có chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu khi tham gia các gói thầu, dự án thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đấu thầu. Pháp luật về đấu thầu hiện hành đã trao quyền cho doanh nghiệp nhà nước tự quyết định và chủ động việc mua sắm, đấu thầu không sử dụng ngân sách nhà nước bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm giải trình. Cùng với đó, pháp luật về đấu thầu đã được chỉnh sửa theo hướng đơn giản hóa quy trình, trao quyền chủ động cho chủ đầu tư lựa chọn hình thức đấu thầu phù hợp. Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp không là đối tượng bắt buộc tuân thủ Luật Đấu thầu vẫn lựa chọn thực hiện theo Luật khi triển khai các gói thầu, dự án. Điều này phản ánh, pháp luật về đấu thầu đã bám sát các đòi hỏi thực tiễn của xã hội.
Có thể từ các lý do trên, nhiều cá nhân thực hiện các gói thầu không sử dụng vốn ngân sách nhà nước vẫn cần chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu. Điều này dẫn đến nhu cầu về việc thi để cấp chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu tăng “nóng” trong thời gian qua.
Ngay sau khi Nghị định số 214/2025/NĐ-CP được ban hành ngày 4/8/2025, Trung tâm Hỗ trợ đấu thầu đã tổ chức thi, cấp chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu cho các đối tượng có nhu cầu. Đến nay chúng tôi đã tổ chức thành công 2 kỳ thi với hơn 8.200 thí sinh, ngày 2/11/2025 tổ chức kỳ thi thứ 3 với hơn 5.300 thí sinh. Trong thời gian tới, việc tổ chức thi sẽ được tiếp tục triển khai nhằm đáp ứng nhu cầu của cá nhân và tổ chức.
Theo ông, ngoài việc gia tăng đột biến nhu cầu của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp đối với chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu thì còn nguyên nhân nào khác không?
Theo Thông tư số 02/2024/TT-BKHĐT, Sở Kế hoạch và Đầu tư (nay là Sở Tài chính) địa phương và đơn vị sự nghiệp công lập của các sở này có chức năng, thẩm quyền và trách nhiệm tổ chức thi, cấp chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu. Tuy nhiên, quá trình sáp nhập Sở Kế hoạch và Đầu tư và Sở Tài chính khiến đa số địa phương chưa tổ chức được các kỳ thi cấp chứng chỉ nghiệp vụ đấu thầu. Từ đó, dẫn đến việc tổ chức các kỳ thi chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế của các cá nhân.
Trung tâm Hỗ trợ đấu thầu đã chủ động liên hệ với đầu mối tại các sở tài chính và có một số đơn vị đăng ký là cơ quan cấp, thu hồi chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu (tại Hà Nội, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cà Mau, Hải Phòng, Hà Tĩnh, Bắc Ninh).
Theo ông, giải pháp căn cơ để đáp ứng tối đa nhu cầu thi, cấp chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu của cá nhân, tổ chức hiện nay là gì?
Hiện nay, Cục Quản lý đấu thầu đang chủ trì xây dựng, trình Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 02/2024/TT-BKHĐT nhằm đơn giản hóa các bước đăng ký thi, tổ chức thi, cấp chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu. Theo đó, sẽ mở rộng, gia tăng số lượng cơ quan tổ chức thi và không giới hạn số kỳ thi theo từng tháng. Cụ thể, các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc bộ, ngành, UBND cấp tỉnh có chức năng đào tạo, bồi dưỡng sẽ vừa là đơn vị tổ chức thi đồng thời là đơn vị cấp chứng chỉ nghiệp vụ đấu thầu. Nội dung này thể hiện chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, giảm thủ tục và rút ngắn thời gian trong việc tổ chức thi, cấp chứng chỉ.
Ngoài ra, các cơ quan có nhu cầu thi với quy mô lớn có thể đăng ký riêng theo đơn vị. Điều này sẽ tạo thuận lợi, chủ động cho các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ, UBND các cấp, tập đoàn kinh tế và doanh nghiệp nhà nước.
Bên cạnh đó, tiếp tục triển khai dịch vụ công trực tuyến toàn trình, 4 thủ tục hành chính (cấp, cấp lại, gia hạn và thu hồi chứng chỉ) sẽ được đơn giản hóa thành một thủ tục hành chính duy nhất; rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, áp dụng hoàn toàn trên nền tảng số để giảm chi phí, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý. Cùng với đó, Hệ thống tổ chức thi chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu sẽ được triển khai các phương án tích hợp với hệ thống định danh VNeID và kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Việc chuyển đổi hình thức chứng chỉ giấy sang chứng chỉ điện tử sẽ giúp người dân, doanh nghiệp và cơ quan tra cứu, xác thực thông tin trên một cổng thông tin tập trung duy nhất, bảo đảm minh bạch, chính xác và thuận tiện trong quản lý.
Một điểm quan trọng nữa, để bảo đảm quyền và lợi ích, tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức và bảo đảm tính kế thừa, Thông tư này sẽ gia hạn hiệu lực của chứng chỉ đã được cấp trước đây (chứng chỉ tham gia khóa học hoặc chứng chỉ đào tạo về đấu thầu) đến hết ngày 31/12/2026. Quy định này nhằm bảo đảm nguồn nhân sự có chứng chỉ hợp lệ phục vụ các tổ chuyên gia, tổ thẩm định trong quá trình triển khai việc lựa chọn nhà thầu.
