Hà Nội: Nhiều dự án giảm trừ sai tiền sử dụng đất “vàng”

(BĐT) - Qua thanh tra hàng chục dự án đất “vàng” trên địa bàn TP. Hà Nội, Thanh tra Chính phủ (TTCP) cho biết, sai phạm phổ biến trong xác định tiền sử dụng đất phải nộp của các dự án này là đã không loại khoản thu nhập chịu thuế tính trước 5,5% trong suất đầu tư khi xác định chi phí xây dựng và đưa khoản chi phí kiểm định và chứng nhận phù hợp chất lượng công trình (1%) chi phí xây dựng vào tổng chi phí phát triển để giảm trừ giá thu tiền sử dụng đất.
Dự án Tòa nhà chung cư và dịch vụ Star Tower  tiền sử dụng đất phải nộp là 22,2 tỷ đồng. Ảnh Internet
Dự án Tòa nhà chung cư và dịch vụ Star Tower tiền sử dụng đất phải nộp là 22,2 tỷ đồng. Ảnh Internet

Không loại khoản thu nhập 5,5% trong suất đầu tư

Một trong những ví dụ điển hình cho câu chuyện giảm trừ sai tiền sử dụng đất là Dự án Trung tâm thương mại, nhà ở thấp tầng và cao tầng Hano-Vid tại số 430 Cầu Am, phường Vạn Phúc, quận Hà Đông (Hà Nội) do Công ty CP Bất động sản Hano-Vid làm chủ đầu tư. Dự án này có tổng diện tích sử dụng đất là 19.594 m2 với tổng mức đầu tư là 1.180 tỷ đồng; thời gian thực hiện Dự án từ quý IV/2014 - quý IV/2017. Tổng tiền sử dụng đất mà Dự án phải nộp cho ngân sách nhà nước (NSNN) hơn 228 tỷ đồng.

TTCP cho biết, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Hà Nội khi trình UBND TP. Hà Nội phê duyệt tiền sử dụng đất Dự án đã không loại khoản thu nhập chịu thuế tính trước 5,5% trong suất đầu tư và đưa khoản chi phí kiểm định và chứng nhận phù hợp chất lượng công trình (1%) chi phí xây dựng vào tổng chi phí phát triển để giảm trừ khi xác định giá thu tiền sử dụng đất không đúng quy định tại Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ TN&MT. Tại thời điểm thanh tra, Chủ đầu tư đã nộp vào NSNN 206,6 tỷ đồng. Số tiền sử dụng đất mà Dự án còn phải nộp hơn 21,4 tỷ đồng; sau khi kết thúc thanh tra, Chủ đầu tư đã nộp số tiền này vào NSNN.

Câu chuyện tương tự cũng xảy ra tại Dự án Tòa nhà chung cư và dịch vụ Star Tower tại 283 Khương Trung, quận Thanh Xuân (Hà Nội) do Liên danh Công ty CP Thăng Long Talimex - Công ty CP Đầu tư thiết bị và xây dựng Việt Nam làm chủ đầu tư. Tổng diện tích sử dụng đất của dự án này là 4.054 m2, tổng mức đầu tư là 251,7 tỷ đồng; thời gian thực hiện Dự án từ quý I/2016 - quý I/2018; tiền sử dụng đất phải nộp của Dự án là 22,2 tỷ đồng.

Qua thanh tra, TTCP khẳng định, Sở TN&MT Hà Nội, khi trình UBND TP. Hà Nội phê duyệt tiền sử dụng đất của Dự án, ngoài việc không loại khoản thu nhập chịu thuế tính trước 5,5% trong suất đầu tư còn đưa gần 3,5 tỷ đồng chi phí kiểm định và chứng nhận phù hợp chất lượng công trình (1%) chi phí xây dựng vào tổng chi phí phát triển để giảm trừ khi xác định giá thu tiền sử dụng đất không đúng quy định tại Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT. 

Sai phạm thuộc trách nhiệm của nhiều cơ quan

Tại Dự án Xây dựng Khu văn phòng, nhà ở và nhà trẻ tại số 201 phố Minh Khai, phường Minh Khai, quận Hai Bà Trưng do Tổng công ty CP Thương mại xây dựng làm chủ đầu tư, số tiền giảm trừ sai tiền sử dụng đất được TTCP xác định là hơn 25 tỷ đồng. Dự án này có diện tích sử dụng đất 28.176 m2, tổng mức đầu tư 4.825 tỷ đồng; tiến độ thực hiện Dự án từ quý I/2017 - quý I/2021; nguồn gốc đất trước khi chuyển mục đích là do Chủ đầu tư thuê làm trụ sở làm việc và nhà xưởng.

TTCP khẳng định, sai phạm trong việc giảm trừ sai tiền sử dụng đất phải nộp của dự án tại số 201 phố Minh Khai thuộc về UBND TP. Hà Nội, các sở ngành của Thành phố: Tài chính, TN&MT, Xây dựng, Cục Thuế và chủ đầu tư Dự án là Tổng công ty CP Thương mại xây dựng.

Còn tại Dự án Khu nhà ở, văn phòng, nhà trẻ và trường tiểu học tại ngõ 622 phố Minh Khai, quận Hai Bà Trưng do Liên danh Công ty CP Bánh kẹo Hải Châu và Công ty CP Đầu tư phát triển nhà Hà Nội số 5 làm chủ đầu tư, TTCP khẳng định, trách nhiệm đối với việc giảm trừ sai gần 6,5 tỷ đồng tiền sử dụng đất phải nộp của Dự án cho NSNN thuộc về UBND TP. Hà Nội, Sở TN&MT và Hội đồng thẩm định giá TP. Hà Nội. Tổng diện tích sử dụng đất của Dự án là 22.664m2, tổng mức đầu tư hơn 378 tỷ đồng; tiến độ thực hiện từ quý I/2016 - quý I/2019; tiền sử dụng đất phải nộp vào NSNN gần 206 tỷ đồng.

Tại Dự án Phát triển nhà Phong Phú - Daewon - Thủ Đức tại 378 Minh Khai, phường Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng do Công ty CP Phong Phú - Daewon - Thủ Đức làm chủ đầu tư, TTCP cho biết, trách nhiệm trong việc giảm trừ sai hơn 54 tỷ đồng tiền sử dụng đất của dự án này thuộc về UBND TP. Hà Nội, các sở ngành: TN&MT, Quy hoạch - Kiến trúc, Hội đồng thẩm định giá TP. Hà Nội, UBND quận Hai Bà Trưng.

TTCP cho biết, các sở ngành liên quan của TP. Hà Nội, khi tính toán và phê duyệt giá thu tiền sử dụng đất đối với các dự án chuyển mục đích sử dụng đất không căn cứ vào Thông tư số 145/2007/TT-BTC, mà xác định theo phương pháp thặng dư, trong đó đưa vào 1 số khoản chi phí không đúng quy định của pháp luật (chi phí dự phòng, lãi tiền vay ngân hàng, chi phí kiểm định và chứng nhận phù hợp chất lượng công trình (1%) chi phí xây dựng và khoản thu nhập chịu thuế tính trước 5,5% trong suất đầu tư…) để giảm trừ. Việc này dẫn đến chuyện các chủ đầu tư được hưởng lợi về kinh tế, trong khi NSNN bị thất thu số tiền lớn (ước tính của TTCP về số tiền NSNN bị thất thu từ 30 dự án đất “vàng” trên địa bàn Hà Nội là 1.480 tỷ đồng).

Chuyên đề