Doanh nghiệp thép dè chừng rủi ro bảo hộ thương mại

Một số doanh nghiệp thép dự kiến chuyển trọng tâm về thị trường nội địa trong năm nay. Ảnh: Hoàng Anh

Đánh giá về thị trường thép trong năm 2025, Công ty CP Thép VICASA - VNSteel nhận định, thị trường thế giới biến động khó lường. Kinh tế thế giới vẫn chịu tác động bởi các cuộc xung đột địa chính trị, chiến tranh thương mại có thể diễn ra sâu rộng hơn. Đối với thị trường trong nước đã có chuyển biến tốt nhờ nhiều dự án hạ tầng trọng điểm được triển khai, Chính phủ tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, môi trường pháp lý, các giải pháp giúp thị trường bất động sản phục hồi bắt đầu phát huy tác dụng. Tuy nhiên, sự phục hồi này chưa thể như các giai đoạn trước.

Thép VICASA - VNSteel đặt mục tiêu tiêu thụ 105.000 tấn thép cán trong năm 2025, tăng 27,2% so với năm 2024 và 40.000 tấn phôi thép, tăng 108%. Lợi nhuận trước thuế đạt 5 tỷ đồng, gấp 5 lần so với năm 2024, nhưng thấp hơn nhiều so với mức đạt được trước năm 2021.

Tại Đại hội đồng cổ đông diễn ra mới đây, ban lãnh đạo Công ty CP Tập đoàn Hoa Sen đã chia sẻ kế hoạch kinh doanh thận trọng cho niên độ tài chính năm 2025 do lo ngại bảo hộ thương mại gia tăng. Công ty dự kiến chuyển trọng tâm về thị trường nội địa trong năm nay.

Thực tế, sản lượng xuất khẩu của Hoa Sen giảm mạnh trong các quý gần đây. Cụ thể, trước đây, Hoa Sen xuất khẩu khoảng 15.000 - 20.000 tấn sản phẩm mỗi tháng sang Mỹ, còn bây giờ không thể đạt mức này. Sản lượng xuất khẩu sang thị trường châu Âu cũng giảm còn khoảng 15.000 - 20.000 tấn/tháng, so với khoảng 20.000 - 30.000 tấn/tháng trước đây.

Trước tình trạng xuất khẩu gặp nhiều rủi ro, Hoa Sen đặt mục tiêu lợi nhuận sau thuế năm 2025 theo 2 kịch bản lần lượt là 400 tỷ đồng và 500 tỷ đồng, tương ứng giảm 22% và 3% so với thực hiện năm 2024.

Công ty CP Ống thép Việt Đức VG PIPE cũng lên kế hoạch kinh doanh thận trọng với mục tiêu doanh thu 6.700 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế 95 tỷ đồng trong năm nay, giảm lần lượt 9% và 30% so với năm 2024.

Công ty CP Thép Thủ Đức - VNSteel đặt mục tiêu lợi nhuận trước thuế là 5 tỷ đồng cho năm 2025, gấp 6 lần so với năm ngoái, nhưng đây vẫn là con số khiêm tốn so với khoản lãi hàng chục tỷ đồng nhiều năm trước đây.

Sau khi Mỹ áp thuế 25% lên thép nhập khẩu vào nước này theo Mục 232 Đạo luật Mở rộng thương mại, có hiệu lực từ ngày 4/3/2025, nhiều quốc gia đã liên tiếp áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại với thép nhập khẩu.

Ngày 19/3 vừa qua, Ủy ban Châu Âu (EC) công bố Kế hoạch hành động về thép và kim loại nhằm "thực hiện các biện pháp để duy trì và mở rộng năng lực công nghiệp của châu Âu trong các lĩnh vực thép và kim loại". Kế hoạch này được thiết kế nhằm "tăng cường khả năng cạnh tranh của ngành và bảo vệ tương lai của ngành", trong đó có việc mở rộng Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) đối với các sản phẩm thép và nhôm hạ nguồn, đồng thời thắt chặt ngay lập tức biện pháp tự vệ thép hiện tại của EU và thay thế biện pháp tự vệ thép của EU bằng biện pháp dài hạn hơn. Khi biện pháp hiện tại hết hạn vào ngày 30/6/2026, EU có kế hoạch áp dụng một biện pháp dài hạn mới từ ngày 1/7/2026.

Trước đó, EC đã ban hành Thông báo đề xuất áp thuế chống bán phá giá tạm thời 12,1% với một số sản phẩm thép cán nóng từ Việt Nam xuất khẩu vào Liên minh Châu Âu (ngoại trừ Công ty CP Tập đoàn Hòa Phát).

Mới đây, Ấn độ đã ban hành Kết luận sơ bộ vụ việc điều tra tự vệ đối với mặt hàng thép cán phẳng hợp kim và không hợp kim nhập khẩu vào nước này. Cụ thể, Tổng vụ Phòng vệ thương mại Ấn Độ khuyến nghị áp dụng thuế tự vệ tạm thời ở mức 12% theo giá trị trong 200 ngày cho đến khi có kết luận cuối cùng đối với sản phẩm bị điều tra, trong đó có Việt Nam.

Ngày 10/2/2025, Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) nhận được thông tin về việc ngày 6/2/2025, Bộ Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia (MITI) đã ra thông báo khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với mặt hàng tôn kẽm có xuất xứ hoặc nhập khẩu từ Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam. Trước đó, tháng 10/2024, Australia thông báo khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với mặt hàng thanh cốt thép cán nóng nhập khẩu từ một số nước, trong đó có Việt Nam.