Thủ tướng: Sớm hình thành các tổ hợp công nghiệp kỹ thuật số quy mô lớn
Sáng 20/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Diễn đàn quốc gia về phát triển kinh tế số và xã hội số lần thứ 3, với chủ đề “Phát triển kinh tế số, xã hội số toàn diện, bao trùm – Đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số giai đoạn 2026–2030”. Diễn đàn được kết nối trực tuyến tới 34 tỉnh, thành phố, với sự tham dự của lãnh đạo Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp.
Phát biểu kết luận Diễn đàn, Thủ tướng nhấn mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh là yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược và ưu tiên hàng đầu nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu sớm hình thành các “tổ hợp công nghiệp kỹ thuật số” quy mô lớn, tạo giá trị gia tăng cao và sức lan tỏa mạnh mẽ, làm nền tảng cho tăng trưởng nhanh và bền vững trong giai đoạn tới.
Theo các báo cáo tại Diễn đàn, kinh tế số Việt Nam thời gian qua đã có bước phát triển đáng kể, đóng vai trò ngày càng quan trọng trong tăng trưởng. Đến năm 2025, số doanh nghiệp công nghệ số ước đạt khoảng 80.000, kim ngạch xuất khẩu sản phẩm công nghệ số đạt khoảng 172 tỷ USD, thương mại điện tử đạt quy mô 36 tỷ USD, tăng gấp ba lần so với năm 2020. Thanh toán không dùng tiền mặt và quản lý thuế, hóa đơn điện tử được triển khai rộng khắp, góp phần tăng thu ngân sách và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.
Tuy nhiên, Thủ tướng cũng thẳng thắn chỉ ra nhiều hạn chế, trong đó nổi bật là thể chế về kinh tế số, dữ liệu số chưa đồng bộ; hạ tầng số phát triển chưa đều; nguồn nhân lực số còn thiếu và yếu; an ninh mạng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Đặc biệt, tỷ trọng kinh tế số trong GDP đến năm 2025 mới đạt khoảng 14%, chưa đạt mục tiêu đề ra.
Trên cơ sở đó, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương đổi mới tư duy từ “giữ làm của riêng” sang “kết nối, chia sẻ” dữ liệu; xác định dữ liệu là tài nguyên chiến lược của nền kinh tế số. Đồng thời, đẩy mạnh phát triển hạ tầng số, đào tạo nhân lực số, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể và động lực của quá trình phát triển.
Thủ tướng khẳng định, phát triển kinh tế số, xã hội số là con đường quan trọng để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số và nâng cao vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu giai đoạn 2026–2030.
Thanh tra Chính phủ chỉ rõ hàng loạt sai phạm tại các dự án đầu tư thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo
Thanh tra Chính phủ vừa ban hành Thông báo kết luận thanh tra đối với một số dự án đầu tư có khó khăn, vướng mắc tại Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) và Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Kết luận cho thấy nhiều tồn tại, vi phạm nghiêm trọng trong công tác quản lý, triển khai dự án, gây chậm tiến độ, phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản và nguy cơ lãng phí nguồn lực nhà nước.
Trong số các dự án được thanh tra, Dự án đầu tư xây dựng Phân hiệu Kiên Giang – Trường Đại học Nha Trang được xác định có nhiều vi phạm đáng chú ý. Dự án được phê duyệt với thời gian thực hiện 7 năm (2008–2015) nhưng phải điều chỉnh, gia hạn lên tới 14 năm, kết thúc vào năm 2022. Đến thời điểm này, dự án đã giải ngân hơn 1.097 tỷ đồng, đạt gần 90% tổng mức đầu tư; giá trị khối lượng hoàn thành được nghiệm thu đạt hơn 1.153 tỷ đồng, tương đương 94,3%.
Mặc dù đạt tỷ lệ giải ngân và khối lượng hoàn thành cao, dự án vẫn không thể hoàn thành đúng tiến độ. Thanh tra Chính phủ xác định nguyên nhân lớn nhất là tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản kéo dài, phát sinh cả trước và sau ngày 1/1/2015 nhưng đến nay chưa được xử lý dứt điểm. Trong khi đó, toàn bộ vốn trung hạn giai đoạn 2021–2025 đã được bố trí hết, khiến dự án rơi vào thế bế tắc về tài chính. Bên cạnh đó, việc lập, thẩm định và phê duyệt dự án có nội dung không đúng quy định, làm tăng tổng mức đầu tư hơn 169 tỷ đồng.
Đối với Dự án đầu tư xây dựng hoàn thiện Trường Đại học Tây Bắc, Thanh tra Chính phủ chỉ ra hàng loạt thiếu sót trong quản lý, điều hành. Dự án ban đầu có thời gian thực hiện 7 năm (2004–2010) nhưng phải điều chỉnh kéo dài tới 20 năm, kết thúc năm 2023. Đến hết năm 2023, dự án mới giải ngân khoảng 85% tổng mức đầu tư; công tác giải phóng mặt bằng đạt thấp, chỉ khoảng 44,8%, đồng thời phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản chưa được xử lý.
Thanh tra Chính phủ kết luận trách nhiệm chính thuộc về Bộ GD&ĐT với vai trò người quyết định đầu tư và các đơn vị trực tiếp quản lý dự án. Trên cơ sở đó, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tổ chức kiểm điểm, xử lý nghiêm trách nhiệm của lãnh đạo Bộ GD&ĐT, các trường đại học và cá nhân liên quan theo quy định pháp luật.
Metro Bến Thành – Suối Tiên miễn phí vé ngày 1/1/2026, mở rộng ưu đãi thanh toán không tiền mặt
Nhân dịp chào đón Tết Dương lịch 2026, Công ty TNHH Một thành viên Đường sắt đô thị số 1 TP. Hồ Chí Minh (HURC1) thông báo miễn phí vé cho toàn bộ hành khách sử dụng tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) trong ngày 1/1/2026. Đây là hoạt động vừa mang ý nghĩa tri ân người dân, vừa khuyến khích sử dụng phương tiện giao thông công cộng hiện đại, thân thiện với môi trường.
Theo HURC1, trong ngày 1/1/2026, hành khách có thể đi tàu miễn phí thông qua ba hình thức: quét thẻ căn cước hoặc căn cước công dân gắn chip trực tiếp tại cổng soát vé; sử dụng mã QR trên ứng dụng HCMC Metro HURC với chức năng “QR Vươn mình”; hoặc nhận vé giấy miễn phí có mã QR tại các máy Kiosk bán vé tự động. Chức năng “QR Vươn mình” sẽ chính thức được kích hoạt trên ứng dụng từ ngày 1/1/2026 và chỉ có hiệu lực trong ngày này. Doanh nghiệp lưu ý, nếu hành khách vẫn mua vé theo các hình thức thông thường, hệ thống sẽ tính phí và không hoàn trả.
Song song với chương trình miễn phí vé dịp Tết Dương lịch, HURC1 tiếp tục triển khai hàng loạt chính sách ưu đãi thanh toán nhằm thúc đẩy thói quen không dùng tiền mặt. Cụ thể, từ ngày 16/12 đến dự kiến 31/12, hành khách sử dụng thẻ Vikki quét trực tiếp tại cổng soát vé được miễn phí 100% giá vé. Ngoài ra, khách hàng thanh toán bằng hình thức “Chạm” của VPBank trên ứng dụng HCMC Metro HURC được hoàn tiền 100% giá trị thanh toán từ 17/12 đến 17/3, với mức hoàn tối đa 100.000 đồng mỗi tháng và 300.000 đồng cho toàn bộ chương trình.
Bên cạnh đó, chương trình hoàn tiền 100% cho hành khách sử dụng thẻ Sacombank Mastercard Metro Pass được duy trì đến hết ngày 31/12. Với ZaloPay, hành khách nhập mã ZLPMETRO sẽ được giảm 50% giá vé (tối đa 10.000 đồng) khi sử dụng hình thức “Tap & Go” hoặc mua vé tại Kiosk, áp dụng đến 28/2/2026. Đáng chú ý, từ ngày 1/1/2026, tuyến metro số 1 sẽ ngừng bán vé giấy QR tại quầy, chuyển hoàn toàn sang các phương thức thanh toán điện tử.
Sau một năm vận hành, tuyến metro Bến Thành – Suối Tiên đã phục vụ khoảng 18,95 triệu lượt hành khách, vượt hơn 14% kế hoạch đề ra, với bình quân trên 1,5 triệu lượt khách mỗi tháng. Những chính sách ưu đãi mới được kỳ vọng sẽ tiếp tục gia tăng sản lượng hành khách, góp phần nâng cao hiệu quả khai thác và thúc đẩy phát triển giao thông đô thị bền vững tại TP. Hồ Chí Minh.
Chính phủ yêu cầu TP.HCM sớm tháo gỡ dứt điểm dự án chống ngập gần 10.000 tỷ đồng
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa yêu cầu UBND TP.HCM khẩn trương xử lý dứt điểm các dự án tồn đọng, kéo dài nhiều năm trên địa bàn, trong đó có dự án giải quyết ngập do triều quy mô gần 10.000 tỷ đồng. Yêu cầu được nêu tại thông báo kết luận của Phó Thủ tướng – Trưởng Ban Chỉ đạo 751 – sau buổi làm việc với lãnh đạo TP.HCM về tình hình tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án đầu tư.
Theo báo cáo, sau sắp xếp đơn vị hành chính, TP.HCM hiện có 838 công trình, dự án và khu đất gặp khó khăn, vướng mắc. Thành phố đã phối hợp với các bộ, ngành để định hướng xử lý 670 dự án, tương đương khoảng 80% tổng số. Phó Thủ tướng ghi nhận nỗ lực này, song yêu cầu TP.HCM tiếp tục rà soát toàn diện, cập nhật đầy đủ danh mục các dự án tồn đọng, bảo đảm không bỏ sót các trường hợp kéo dài gây lãng phí nguồn lực xã hội.
Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh, UBND TP.HCM cần chủ động giải quyết dứt điểm các dự án thuộc thẩm quyền, làm rõ nguyên nhân vướng mắc liên quan đến việc tuân thủ quy định pháp luật trong từng giai đoạn, đồng thời đề xuất các giải pháp tháo gỡ phù hợp với thực tiễn và khuôn khổ pháp lý hiện hành. Với một số dự án lớn như khu cao ốc tại số 3C Tôn Đức Thắng, khu dân cư 168 Phan Văn Trị hay khu tứ giác Nguyễn Huệ – Hồ Tùng Mậu – Huỳnh Thúc Kháng – Ngô Đức Kế, TP.HCM được giao tiếp tục làm việc với Bộ Công an để có kết luận rõ ràng, làm cơ sở xử lý dứt điểm.
Đối với dự án chống ngập do triều (giai đoạn 1), Phó Thủ tướng yêu cầu TP.HCM khẩn trương thực hiện thanh toán cho nhà đầu tư theo Nghị quyết số 212/NQ-CP, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước và doanh nghiệp, đồng thời báo cáo kết quả thực hiện lên Bộ Chính trị. Dự án này được khởi công từ năm 2016 theo hình thức BT, do Tập đoàn Trung Nam làm chủ đầu tư, với mục tiêu bảo vệ khoảng 6,5 triệu dân khu vực bờ hữu sông Sài Gòn trước tình trạng ngập lụt và biến đổi khí hậu.
Dù đã đạt khoảng 93% khối lượng thi công, dự án vẫn “đắp chiếu” nhiều năm do vướng mắc về tài chính và pháp lý. Việc Chính phủ tiếp tục thúc TP.HCM tháo gỡ dứt điểm được kỳ vọng sẽ sớm khơi thông nguồn lực, đưa công trình vào vận hành, qua đó giảm thiểu lãng phí và áp lực ngập úng kéo dài đối với đô thị lớn nhất cả nước.
Hơn 300.000 doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động trong năm 2025
Chiều 20/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, chủ trì Phiên họp lần thứ ba của Ban Chỉ đạo nhằm đánh giá kết quả gần 8 tháng triển khai Nghị quyết và xác định nhiệm vụ thời gian tới.
Tại phiên họp, các đại biểu tập trung đánh giá những kết quả nổi bật, chỉ ra hạn chế, khó khăn, đặc biệt trong phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa; đồng thời đề xuất các giải pháp trọng tâm cho năm 2026, trong đó nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh bình đẳng, minh bạch, tạo động lực và niềm tin cho cộng đồng doanh nghiệp.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá, sau gần 8 tháng triển khai, nhận thức về vị trí, vai trò của kinh tế tư nhân – đặc biệt là vai trò là một động lực quan trọng của nền kinh tế – đã được nâng lên rõ rệt trong toàn xã hội. Đến nay, 34/34 địa phương và 21 bộ, cơ quan đã ban hành kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết với tinh thần “6 rõ”. Kỷ luật, kỷ cương hành chính được tăng cường, niềm tin của doanh nghiệp từng bước được củng cố.
Khu vực kinh tế tư nhân tiếp tục đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế, xuất nhập khẩu và an sinh xã hội. Đáng chú ý, từ khi ban hành Nghị quyết 68, số doanh nghiệp gia nhập thị trường tăng mạnh. Bình quân mỗi tháng có hơn 18.000 doanh nghiệp thành lập mới và hơn 11.300 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động. Tính chung năm 2025, cả nước có hơn 300.000 doanh nghiệp thành lập mới và tái gia nhập thị trường, tăng trên 30% so với năm 2024, với tổng vốn đăng ký trên 6 triệu tỷ đồng, đưa tổng số doanh nghiệp đang hoạt động lên gần 1,1 triệu.
Bên cạnh kết quả tích cực, Thủ tướng chỉ rõ việc triển khai Nghị quyết 68 vẫn còn những hạn chế như cải cách thủ tục hành chính chưa đồng đều, một số chính sách hỗ trợ chưa được thể chế hóa đầy đủ, doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh còn gặp nhiều khó khăn. Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục quyết liệt tháo gỡ vướng mắc, đồng thời kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp chủ động vươn lên, tăng cường hợp tác, đối thoại và đóng góp cho sự phát triển chung của đất nước.
Hà Nội tìm lời giải kiểm soát ô nhiễm không khí: Ô nhiễm liên vùng chiếm hơn 40% bụi mịn PM2.5
Trong bối cảnh chất lượng không khí trên địa bàn Thủ đô tiếp tục diễn biến phức tạp, đặc biệt gia tăng vào mùa đông, Hà Nội đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải đổi mới cách tiếp cận trong kiểm soát ô nhiễm không khí. Thực tế cho thấy, ô nhiễm không chỉ bắt nguồn từ các hoạt động nội đô mà còn chịu tác động lớn từ các nguồn phát thải liên vùng và xuyên biên giới.
Tại cuộc họp bàn giải pháp kiểm soát ô nhiễm không khí do Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Xuân Đại chủ trì, các số liệu quan trắc và mô hình tính toán được công bố cho thấy khoảng 58,65% lượng bụi mịn PM2.5 sơ cấp xuất phát từ các nguồn thải trên địa bàn thành phố, trong khi hơn 40% còn lại đến từ ô nhiễm lan truyền từ các địa phương lân cận và khu vực ngoài biên giới. Điều này cho thấy bài toán ô nhiễm không khí của Hà Nội có tính chất liên vùng rõ nét, đòi hỏi cách tiếp cận vượt ra ngoài ranh giới hành chính.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, các nguồn phát thải chính bao gồm giao thông, hoạt động xây dựng, công nghiệp, đốt ngoài trời và quá trình phát tán ô nhiễm trong điều kiện thời tiết bất lợi. Đáng chú ý, giai đoạn từ tháng 11 đến tháng 4 hằng năm thường xuyên ghi nhận nồng độ PM2.5 vượt ngưỡng khuyến cáo, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng và chất lượng sống đô thị.
Các chuyên gia cho rằng Hà Nội cần chuyển từ các giải pháp mang tính tổng hợp sang kiểm soát có trọng tâm, trọng điểm. Việc kiểm kê khí thải cần được thực hiện thực chất, cập nhật theo thời gian thực, làm rõ quy mô, đối tượng và phân bố nguồn phát thải. Bên cạnh đó, cần tăng cường nghiên cứu cơ chế hình thành bụi mịn thứ cấp và tác động của hiện tượng nghịch nhiệt – yếu tố khiến ô nhiễm gia tăng mạnh vào mùa đông.
Một số ý kiến đề xuất Hà Nội đẩy mạnh số hóa quản lý nguồn thải, xây dựng bản đồ phát thải bằng hệ thống GIS, đồng thời cụ thể hóa trách nhiệm quản lý đến từng cấp cơ sở. Trong lĩnh vực giao thông, kinh nghiệm kiểm soát khí thải xe tải bằng công nghệ giám sát trực tuyến và chế tài nghiêm khắc được cho là giải pháp đáng tham khảo.
Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội khẳng định các ý kiến tại cuộc họp sẽ được tổng hợp, làm cơ sở tham mưu UBND thành phố xây dựng các giải pháp kiểm soát ô nhiễm không khí hiệu quả hơn, hướng tới mục tiêu phát triển đô thị bền vững và nâng cao sức khỏe người dân.
