Vicem cần thoái các khoản đầu tư không hiệu quả

(BĐT) - Giám sát đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp, giám sát tài chính, đánh giá hiệu quả hoạt động của Tổng công ty Công nghiệp xi măng Việt Nam (Vicem), Bộ Tài chính cho biết, Vicem đầu tư ra ngoài doanh nghiệp (DN) chủ yếu vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh chính (xi măng, clinker). 
Ảnh minh họa: Internet
Ảnh minh họa: Internet

Trong số đó, có nhiều khoản đầu tư không mang lại hiệu quả hoặc hiệu quả không cao. Bên cạnh đó, tiến độ cổ phần hóa của Vicem đang bị chậm lại. 

Nhiều khoản đầu tư không hiệu quả

Năm 2017, tổng doanh thu của Vicem đạt 2.714 tỷ đồng (tăng 205% so với năm 2016), trong đó doanh thu hoạt động tài chính là 2.002 tỷ đồng. Lợi nhuận thực hiện đạt 1.403 tỷ đồng (tăng 529% so với năm 2016) chủ yếu từ cổ tức, lợi nhuận được chia của 2 công ty con hoạt động sản xuất kinh doanh có hiệu quả là Xi măng Vicem Hoàng Thạch, Xi măng Hà Tiên 1 và một số công ty liên kết như Xi măng Chinfon, Siam City, Xi măng Nghi Sơn.

Liên quan đến hoạt động đầu tư ra ngoài DN, tại thời điểm ngày 31/12/2017, tổng giá trị đầu tư ra ngoài DN là 13.163 tỷ đồng; số dư trích lập dự phòng là 2.822 tỷ đồng (trong đó chủ yếu là trích lập dự phòng cho các khoản lỗ phát sinh của các công ty con. Cụ thể, Vicem Hải Phòng là 238 tỷ đồng, Tam Điệp là 1.060 tỷ đồng, Hạ Long là 1.126 tỷ đồng, Sông Thao là 347 tỷ đồng). Tổng giá trị cổ tức, lợi nhuận thu về năm 2017 là 1.914 tỷ đồng (tăng 1.325 tỷ đồng so với năm 2016). Tỷ suất cổ tức, lợi nhuận được chia/tổng giá trị đầu tư ra ngoài DN là 15%.

Theo đánh giá của Bộ Tài chính, bên cạnh một số khoản đầu tư mang lại hiệu quả thì còn nhiều khoản đầu tư khác không mang lại hiệu quả hoặc hiệu quả không cao như tại Xi măng Vicem Bút Sơn, Hải Vân, Hoàng Mai…; một số công ty lỗ hoặc có số lỗ lũy kế lớn như Công ty Vicem Xi măng Tam Điệp, Công ty CP Xi măng Hạ Long, Công ty CP Xi măng Sông Thao, Công ty CP Sông Đà 12, Công ty CP Tấm lợp và Vật liệu xây dựng Đồng Nai.

Ngoài ra, Vicem còn có khoản đầu tư tại Công ty CP Cao su Đồng Phú - Kratie và Công ty CP Cao su Đồng Nai - Kratie. Thực hiện Đề án tái cơ cấu Vicem giai đoạn 2013 - 2015, Tổng công ty đã triển khai thoái toàn bộ vốn tại 2 công ty này vào năm 2015 nhưng không thành công do không có nhà đầu tư tham gia. Vì vậy, Bộ Xây dựng đã báo cáo Chính phủ cho phép chuyển giao phần vốn của Vicem tại 2 công ty này về Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam theo hình thức ghi tăng giảm vốn. Tuy nhiên, Bộ Xây dựng được Chính phủ giao chỉ đạo Vicem phối hợp với Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) nghiên cứu, xây dựng phương án chuyển giao phần vốn do Vicem đầu tư tại Đồng Phú - Kratie và Đồng Nai - Kratie về SCIC theo đúng quy định hiện hành. Song, đến nay việc chuyển giao vẫn chưa hoàn thành.

Bộ Tài chính đề nghị Bộ Xây dựng kiểm tra, giám sát Vicem trong việc quản lý và sử dụng vốn đầu tư ra ngoài DN đảm bảo hiệu quả đầu tư vốn; xem xét, phê duyệt hoặc báo cáo Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án thoái các khoản vốn đầu tư không thuộc ngành nghề kinh doanh chính của Vicem. 

2019 mới cổ phần hóa

Thực hiện Đề án tái cơ cấu Vicem giai đoạn 2013 - 2015 và kế hoạch cổ phần hóa của Bộ Xây dựng, Vicem đã hoàn thành công tác xác định giá trị tại thời điểm ngày 30/9/2014, nhưng thực hiện nhiệm vụ của Chính phủ giao tiếp nhận Công ty CP Xi măng Hạ Long và Công ty CP Xi măng Sông Thao nên tiến độ thực hiện cổ phần hóa Vicem bị chậm lại.

Bộ Xây dựng đã thực hiện xác định lại giá trị DN Công ty mẹ - Vicem tại thời điểm ngày 1/1/2017 theo Nghị định số 59/2011/NĐ-CP về việc chuyển DN 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần. Đến thời điểm ngày 1/1/2018, Bộ Xây dựng chưa công bố giá trị DN Công ty mẹ - Vicem. Do đó, ngày 29/11/2017 Văn phòng Chính phủ đã có văn bản thông báo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Xây dựng chỉ đạo Vicem khẩn trương thực hiện xác định giá trị DN, trên cơ sở đó xây dựng phương án cổ phẩn hóa DN.

Bộ Tài chính đánh giá, đến nay đã là quý III/2018, việc cổ phần hóa Vicem dự kiến năm 2019 mới có thể hoàn thành. Để đẩy nhanh tiến trình cổ phần hóa, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Xây dựng khẩn trương chỉ đạo thực hiện xác định giá trị DN, xây dựng phương án cổ phần hóa Công ty mẹ - Vicem; báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc xử lý chênh lệch giữa vốn chủ sở hữu và vốn điều lệ của Công ty mẹ - Vicem tại thời điểm ngày 31/12/2017 do kế hoạch cổ phần hóa Vicem đã thay đổi và Chính phủ cũng đã đồng ý Công ty mẹ - Vicem chưa phải nộp ngay khoản chênh lệch giữa vốn chủ sở hữu và vốn điều lệ tại thời điểm ngày 31/12/2015.

Chuyên đề