Minh bạch thị trường phát hành trái phiếu để gỡ khó cho doanh nghiệp

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Việc sửa đổi Nghị định số 65/2022/NĐ-CP về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp (DN) riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu ra thị trường quốc tế đang được đón nhận nhiều đánh giá tích cực của các chuyên gia kinh tế và cộng đồng DN. Lành mạnh hóa thị trường sẽ giúp khôi phục lòng tin của nhà đầu tư, khơi thông luồng tiền trong bối cảnh DN đang rất khát vốn.
Ảnh minh họa: Internet
Ảnh minh họa: Internet

Về quy định tại Nghị định 65/2022/NĐ-CP (gọi tắt là Nghị định 65), các DN phát hành, thành viên thị trường và các chuyên gia đánh giá, định hướng của Nghị định là tốt trong trung và dài hạn. Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, do nền kinh tế đang gặp khó khăn về thanh khoản và niềm tin của thị trường bị ảnh hưởng từ những vụ bê bối như Tân Hoàng Minh, FLC…, các DN gặp khó khăn trong việc cân đối nguồn tiền cho sản xuất - kinh doanh, thanh toán các nghĩa vụ nợ đến hạn trong năm 2022 - 2023. Vì vậy, cần phải điều chỉnh lộ trình áp dụng các quy định tại Nghị định cho phù hợp với bối cảnh hiện nay.

Mặc dù các quy định tại Nghị định 65 được đánh giá là hợp lý, khắc phục nhiều vấn đề bất cập so với Nghị định 153/2020/NĐ-CP và được xây dựng bảo đảm nguyên tắc thị trường, xử lý được vấn đề chênh lệch thông tin giữa DN phát hành và người mua trái phiếu, nhưng nhiều ý kiến cho rằng, quy định về thời điểm có hiệu lực và quy định chuyển tiếp của Nghị định 65 chưa thực sự hợp lý. Một số sự thay đổi chính sách lớn có thời gian có hiệu lực quá ngắn khiến các DN phát hành, nhà đầu tư và các bên liên quan khác không đủ thời gian chuẩn bị. Thêm vào đó, đây là thời điểm thị trường tài chính Việt Nam và toàn cầu có những biến động vĩ mô lớn, ảnh hưởng bất lợi đến việc huy động vốn cho sản xuất - kinh doanh. Do đó, việc sửa đổi các quy định về thời điểm có hiệu lực và quy định chuyển tiếp của Nghị định 65 là cần thiết.

Theo đó, Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 65 đề xuất, giãn thời gian thực hiện trong vòng 1 năm đối với quy định xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp tại Nghị định 65; giãn thời gian thực hiện trong vòng 1 năm đối với quy định yêu cầu xếp hạng tín nhiệm bắt buộc và quy định giảm thời gian phân phối trái phiếu tại Nghị định 65; cho phép các trái phiếu đã phát hành trước đây được kéo dài kỳ hạn của trái phiếu.

Đồng thuận với đề xuất giãn thời gian thực hiện quy định về xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp trong vòng 1 năm, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, đây là các biện pháp hợp lý nhằm hạn chế tác động tiêu cực và đề nghị cơ quan soạn thảo thực hiện tốt các biện pháp này trong năm 2023. Bên cạnh đó, VCCI đề nghị, Bộ Tài chính cần phối hợp với Ngân hàng Nhà nước để quán triệt các ngân hàng thương mại khi môi giới bán trái phiếu thì cần tư vấn đầy đủ về rủi ro cho các nhà đầu tư cá nhân.

Sự hồi phục niềm tin về triển vọng thị trường bất động sản năm 2023 chỉ dựa vào nỗ lực của Nhà nước là không đủ, mà còn phụ thuộc rất nhiều vào tính trung thực và minh bạch thông tin của doanh nghiệp phát hành trái phiếu

Đối với việc giãn thời hạn thực hiện quy định yêu cầu xếp hạng tín nhiệm bắt buộc, theo VCCI, việc xếp hạng tín nhiệm là cơ sở rất quan trọng để làm lành mạnh hoá thị trường, tăng cường lòng tin của thị trường, đưa thị trường trái phiếu Việt Nam tiệm cận với chuẩn mực quốc tế. Tuy nhiên, vấn đề xếp hạng tín nhiệm từ trước đến nay vẫn gặp tình trạng “con gà quả trứng” - khi chưa có cầu thì rất khó có cung, và khi chưa có cung thì rất khó quy định bắt buộc. Nếu áp dụng ngay lập tức quy định xếp hạng tín nhiệm bắt buộc kể từ ngày 1/1/2023 sẽ gây nhiều khó khăn cho việc phát hành trái phiếu do các đơn vị cung cấp dịch vụ chưa đủ sức phục vụ một lượng lớn khách hàng như hiện nay. Nhưng nếu lùi thời hạn áp dụng đến 1/1/2024 thì có thể vẫn sẽ lặp lại tình trạng này nếu như trong năm 2023 không có đơn vị phát hành nào sử dụng dịch vụ.

Để khắc phục mâu thuẫn này, đại diện cộng đồng DN đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc phương án khoanh định riêng một số DN phát hành buộc phải có xếp hạng tín nhiệm trong năm 2023, sau đó đến năm 2024 mới áp dụng đại trà. Diện DN buộc phải áp dụng trước thì nên lựa chọn một số ngành, lĩnh vực có thông tin tài chính tương đối lành mạnh. Biện pháp này được kỳ vọng sẽ tạo một lượng khách hàng mồi cho thị trường dịch vụ xếp hạng tín nhiệm, bước đầu tạo thói quen và sự tin tưởng của nhà đầu tư vào các báo cáo xếp hạng tín nhiệm, trước khi áp dụng bắt buộc đại trà cho tất cả các DN phát hành.

Tại một diễn đàn mới đây, ông Phan Đức Hiếu - Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, sự phục hồi của thị trường bất động sản trong thời gian tới phụ thuộc rất nhiều vào sự kịp thời tháo gỡ nút thắt về pháp lý, vốn, trong đó có trái phiếu DN. Người làm chính sách sợ nhất là văn bản vừa ký chưa ráo mực đã phải sửa đổi. Tuy nhiên, ngay khi nhận diện được những vấn đề bất cập của Nghị định 65 có nguy cơ ảnh hưởng tới thị trường, gây tắc nghẽn kênh dẫn vốn, thì Chính phủ và các bộ, ngành thẳng thắn nhìn vào thực tế, lập tức rà soát, sửa đổi, bổ sung quy định cho phù hợp với thực tế. Động thái này được cộng đồng DN ghi nhận, tạo động lực mạnh mẽ khôi phục niềm tin của nhà đầu tư, thị trường trái phiếu bắt đầu có chỉ dẫn dần phục hồi. Với tinh thần tháo gỡ khó khăn đó, thị trường bất động sản sẽ khởi sắc trong năm 2023, thị trường trái phiếu sẽ là một kênh dẫn vốn quan trọng cho nền kinh tế nói chung và thị trường bất động sản nói riêng.

“Sự hồi phục niềm tin về triển vọng thị trường bất động sản năm 2023 chỉ dựa vào nỗ lực của Nhà nước là không đủ, mà còn phụ thuộc rất nhiều vào tính trung thực và minh bạch thông tin của DN phát hành trái phiếu. Thậm chí, DN có thể vượt lên trên sự tuân thủ quy định của pháp luật, nhà đầu tư muốn biết 1 thì họ có thể chủ động cung cấp thông tin tới 10. Về phía nhà đầu tư, họ cũng phải có trách nhiệm với quyết định của mình, không đầu tư mù quáng, a dua theo phong trào, đầu cơ không xấu nhưng chuyển sang đầu tư sẽ tốt hơn”, ông Hiếu nhấn mạnh.

Chuyên đề