 |
| Do công tác giải phóng mặt bằng chậm nên Dự án phải tạm dừng thi công 405 ngày (từ ngày 30/9/2023 – 8/11/2024). Ảnh minh họa: Internet |
Thanh tra Chính phủ (TTCP) cho biết, việc thi công chậm tiến độ là do công tác giải phóng mặt bằng chậm, đến ngày 28/8/2025 vẫn còn khoảng 1,46 ha/15,2 ha đất chưa được bàn giao cho Dự án.
Theo tìm hiểu của phóng viên, tháng 12/2022, thông qua đấu thầu, Liên danh Công ty CP Xây dựng và Chuyển giao Công nghệ 678 - Công ty TNHH Xây dựng 19 – 8 (Lào Cai) đã được Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch lựa chọn trúng thầu Gói thầu Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị (gói thầu chính của Dự án có tổng mức đầu tư 252,999 tỷ đồng), thời gian thực hiện là 700 ngày, hợp đồng theo đơn giá cố định. Gói thầu có giá 156,51 tỷ đồng, sử dụng vốn ngân sách nhà nước, Liên danh trúng thầu là nhà thầu duy nhất nộp hồ sơ dự thầu (HSDT). Nhà thầu trúng Gói thầu Tư vấn giám sát thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị của Dự án là Công ty CP CONINCO 3C với giá trúng thầu 2,576 tỷ đồng (giá gói thầu 2,646 tỷ đồng). Công ty CP Đầu tư xây dựng kiến trúc AUA là nhà thầu trúng Gói thầu Tư vấn thiết kế bản vẽ thi công dự toán xây dựng công trình của Dự án (giá trúng thầu là 2,236 tỷ đồng).
Tại kết luận thanh tra các dự án có khó khăn, vướng mắc của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch mới đây, TTCP đã chỉ ra hàng loạt khúc mắc của Dự án khiến công trình không thể hoàn thành trong năm 2025 như quyết định đầu tư đã phê duyệt. Giá trị giải ngân của Dự án đến ngày 1/7/2025 là 97,572 tỷ đồng (chiếm 38,5% tổng mức đầu tư) nhưng khối lượng thi công của Gói thầu Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị mới đạt 8,5%.
TTCP cho biết, công tác triển khai các thủ tục giải phóng mặt bằng của Chủ đầu tư chậm đã gây chậm tiến độ Dự án thực hiện. Kết quả kiểm tra cho thấy, Trung tâm Phát triển Quỹ đất huyện Sa Pa (nay là Ban QLDA khu vực Sa Pa) và UBND thị xã Sa Pa (nay là Phường Sa Pa) đã thông báo thu hồi đất, tổ chức thống kê, kiểm đếm đối với 46/46 hộ gia đình và 2/2 tổ chức có đất bị thu hồi. Tuy nhiên, công tác giải phóng mặt bằng của chính quyền địa phương rất chậm, khiến Dự án không đảm bảo tiến độ và không thể hoàn thành trong giai đoạn 2021 – 2025. Do Dự án không thể hoàn thành năm 2025 nên Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có văn bản đề nghị Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép Dự án được kéo dài sang giai đoạn 2026 – 2030.
Đặc biệt, TTCP đã chỉ ra các sai sót trong việc tạm ứng và thu hồi tạm ứng tại Gói thầu Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị trên. Cụ thể, sau khi ký hợp đồng, Chủ đầu tư đã cho Liên danh nhà thầu tạm ứng thi công 39,668 tỷ đồng, số dư tạm ứng ngày 1/7/2025 là 38,546 tỷ đồng. Gói thầu được khởi công ngày 3/1/2023, dự kiến hoàn thành vào ngày 3/12/2024, đã phải tạm dừng thi công 405 ngày (từ ngày 30/9/2023 – 8/11/2024), song Chủ đầu tư không thu hồi lại số dư tạm ứng cho Liên danh nhà thầu, vi phạm quy định tại Khoản 5 Điều 1 Thông tư số 52/2018/TT-BTC.
TTCP kết luận, việc Chủ đầu tư không thu hồi tạm ứng khi công trình tạm dừng thi công trên 3 tháng là không đúng quy định, có nguy cơ gây lãng phí vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước trong thời gian Dự án tạm dừng thi công. Hiện nay, vẫn còn 8 hộ (tổng diện tích đất 1,46 ha) chưa được thu hồi để bàn giao cho Dự án. Trách nhiệm để tiến độ giải phóng mặt bằng chậm, làm cản trở tiến độ hoàn thành Dự án thuộc UBND tỉnh Lào Cai và các cơ quan tham mưu của tỉnh Lào Cai, UBND thị xã Sa Pa (nay là phường Sa Pa); Trung tâm Phát triển Quỹ đất huyện Sa Pa (nay là Ban QLDA khu vực Sa Pa) và các tổ chức, cá nhân có liên quan. Còn trách nhiệm để xảy ra việc không thu hồi lại số dư tạm ứng còn phải thu hồi tại thời điểm Gói thầu xây lắp dừng thi công trong thời gian 13 tháng thuộc về Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức kiểm điểm nghiêm khắc để xử lý trách nhiệm và có hình thức xử lý nghiêm đối với tập thể, cá nhân liên quan đến thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm được nêu tại Dự án.
TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Lào Cai tổ chức kiểm điểm trách nhiệm về công tác giải phóng mặt bằng của Dự án, báo cáo Thủ tướng Chính phủ, đồng thời giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan khẩn trương xác định trình cấp có thẩm quyền hướng dẫn làm rõ phương pháp xác định giá trị lãng phí trong các lĩnh vực để có cơ sở xử lý nghiêm các sai sót tương tự.
