 |
| Nhiều nhà đầu tư đang nghiên cứu, đề xuất một số dự án hạ tầng quy mô lớn theo phương thức PPP, hợp đồng BT tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm (TP.HCM). Ảnh: Song Lê |
Nhiều nhà đầu tư quan tâm
Sau khi việc sửa đổi Luật PPP tại Luật số 57/2024/QH15 cho phép thực hiện trở lại hợp đồng BT, nhiều nhà đầu tư đã nhập cuộc, đề xuất thực hiện những dự án hạ tầng lớn theo hình thức này.
Có thể kể đến những dự án rất lớn tại Hà Nội như Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường kết nối sân bay Gia Bình với Thủ đô Hà Nội, với tổng mức đầu tư dự kiến 32.970 tỷ đồng, phương thức thanh toán sơ bộ gồm 3 khu đất có diện tích khoảng 723 ha tại xã Phù Đổng, xã Thuận An, TP. Hà Nội. Dự án Cải tạo chỉnh trang, tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch (khoảng 4.670 tỷ đồng). Cả 2 dự án do Sun Group đề xuất đầu tư. Trước đó, Liên danh Đèo Cả - Văn Phú Invest đề xuất nghiên cứu Dự án Đại lộ - Cảnh quan sông Hồng với tổng mức đầu tư ước tính 300.000 tỷ đồng.
Tại TP.HCM, theo nhiều nguồn tin, một loạt dự án BT cũng đang được nhà đầu tư đề xuất như Tập đoàn Trung Nam đề xuất đầu tư cầu Cần Giờ và cầu Thủ Thiêm 4; Công ty CP Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP.HCM (CII) đề xuất thực hiện Dự án Nạo vét rạch, đào hồ trung tâm và xây dựng 4 cây cầu thuộc các khu chức năng trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm; Sun Group đề xuất nghiên cứu đầu tư tuyến đường ven sông Sài Gòn…
Một số địa phương khác đang đón nhận những đề xuất đầu tư dự án hạ tầng quy mô lớn từ nhà đầu tư theo phương thức PPP, hợp đồng BT. Các dự án này nếu được chấp thuận, sẽ triển khai thực hiện theo hướng dẫn tại NĐ 257.
Tiêu chuẩn nào lựa chọn nhà đầu tư?
NĐ 257 quy định 4 hình thức lựa chọn nhà đầu tư gồm đấu thầu rộng rãi, đàm phán cạnh tranh, chỉ định nhà đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt.
Về đánh giá hồ sơ dự thầu (HSDT), Nghị định quy định các tiêu chuẩn đánh giá về năng lực, kỹ thuật và tài chính - thương mại.
Trong đó, việc đánh giá năng lực trên cơ sở tiêu chuẩn về khả năng thu xếp vốn chủ sở hữu; khả năng huy động vốn vay; lịch sử tranh chấp, khiếu kiện với dự án nhà đầu tư đã và đang thực hiện; lịch sử bị ngừng hoặc chấm dứt hợp đồng đầu tư của nhà đầu tư tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi triển khai dự án (nếu có). Hồ sơ mời thầu (HSMT) không quy định tiêu chuẩn đánh giá kinh nghiệm thực hiện dự án tương tự nhưng cần quy định nguyên tắc xử lý trong trường hợp nhà đầu tư nộp tài liệu chứng minh kinh nghiệm thực hiện dự án tương tự để làm căn cứ so sánh, xếp hạng nhà đầu tư.
Đánh giá về kỹ thuật trên cơ sở tiêu chuẩn về chất lượng, công suất, hiệu suất công trình dự án BT; tiêu chuẩn về môi trường và an toàn; tiêu chuẩn kỹ thuật khác (nếu cần thiết).
Đánh giá về tài chính - thương mại, với dự án thanh toán bằng quỹ đất, dựa trên cơ sở tiêu chuẩn về lợi ích xã hội, lợi ích nhà nước, tức là tỷ lệ gia tăng nộp ngân sách nhà nước (NSNN). HSMT không quy định mà nhà đầu tư tự đề xuất tỷ lệ này trong HSDT. Nhà đầu tư đề xuất tỷ lệ gia tăng nộp NSNN cao nhất được xem xét đề nghị lựa chọn.
Sau khi đánh giá về tài chính - thương mại, trường hợp có từ 2 nhà đầu tư trở lên có đề xuất về tài chính - thương mại ngang nhau thì nhà đầu tư có kinh nghiệm thực hiện dự án tương tự được xếp thứ nhất.
Đối với dự án áp dụng phương thức thanh toán giao toàn bộ quỹ đất một lần cho nhà đầu tư sau khi ký kết hợp đồng dự án, nhà đầu tư không phải chứng minh khả năng thu xếp vốn, nhưng phải có cam kết nộp bảo lãnh của ngân hàng thương mại với giá trị bảo lãnh tối thiểu bằng giá trị công trình BT tại quyết định phê duyệt dự toán để bảo lãnh nghĩa vụ triển khai công trình dự án BT.
Theo một số ý kiến, quy định nhà đầu tư tự đề xuất tỷ lệ gia tăng nộp NSNN sẽ giúp rút ngắn thời gian chuẩn bị HSMT, đồng thời vẫn bảo đảm tính cạnh tranh do nhà đầu tư phải cân nhắc, đề xuất tỷ lệ nộp NSNN trong HSDT. Tuy nhiên, khi không có cạnh tranh, có thể phát sinh trường hợp nhà đầu tư chào tỷ lệ này bằng 0.
Trước đó, khi bản Dự thảo NĐ 257 được lấy ý kiến, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đề xuất không quy định tỷ lệ gia tăng nộp NSNN tại HSMT. Vì thực tế, việc xác định tỷ lệ này tại các địa phương là khó khăn do thiếu cơ sở dữ liệu, đặc biệt đối với các quỹ đất đối ứng lớn, có nhiều chức năng sử dụng khác nhau. VCCI cho rằng, không nên quá lo ngại việc đề xuất tỷ lệ gia tăng nộp NSNN bằng 0, vì đây là một trong những tiêu chí chủ yếu để chấm thầu và có tính chất cạnh tranh, nên các nhà đầu tư có động lực đề xuất tỷ lệ cao nhằm gia tăng khả năng trúng thầu.
