|
| Ảnh minh họa: Internet |
Đây là thông tin được Bộ Xây dựng nhấn mạnh trong văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ về việc giải quyết một số kiến nghị của các hiệp hội, hội nghề nghiệp lĩnh vực VLXD.
Tiêu thụ VLXD giảm sâu
Thông tin về tình hình sản xuất và tiêu thụ một số sản phẩm VLXD, Bộ Xây dựng cho hay, ngành sản xuất VLXD hằng năm đóng góp khoảng 6,5 - 7% GDP cả nước, đóng vai trò quan trọng đối với phát triển chung của ngành xây dựng và phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội.
Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, thị trường bất động sản trong nước giảm sâu do nhiều nguyên nhân. Điều này khiến nhiều DN kinh doanh bất động sản gặp khó khăn, dẫn đến phải giãn tiến độ, dừng triển khai thực hiện dự án. Cùng với đó là các dự án đầu tư công triển khai chậm… Đây là các nguyên nhân đã gây tắc nghẽn đầu ra cho chuỗi cung ứng VLXD trong nước.
Đối với hoạt động xuất khẩu, dịch bệnh, chiến tranh đã ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế thế giới. Nhiều quốc gia rơi vào khủng hoảng kinh tế, thị trường xuất khẩu của Việt Nam - trong đó có VLXD - bị ảnh hưởng nặng nề. Các thị trường xuất khẩu chủ đạo của hàng hóa VLXD như Trung Quốc, Đông Bắc Á hay Đông Nam Á đều giảm mạnh. Một số sản phẩm hàng hóa VLXD sản xuất trong nước đối mặt với cạnh tranh gay gắt bởi hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài.
"Khó khăn về thị trường tiêu thụ ở cả trong và ngoài nước đã tác động tiêu cực tới tình hình hoạt động của các DN sản xuất VLXD trong nước. Sản xuất và tiêu thụ VLXD giảm mạnh", Bộ Xây dựng cho biết.
Theo Bộ Xây dựng, với ngành xi măng, so với bình thường thì từ đầu năm đến nay đã sụt giảm tiêu thụ nội địa trên 13 - 15%. Tình trạng này dẫn đến nhiều nhà máy phải ngừng hoạt động một số dây chuyền lò nung để giảm lượng tồn kho. "Hiện tại, có 8 dây chuyền phải ngừng hoạt động, chiếm 9% tổng số dây chuyền sản xuất xi măng trên cả nước", Bộ Xây dựng cho hay.
Với ngành thép, sản xuất thép 9 tháng đầu năm 2023 đạt 7,72 triệu tấn, giảm 21,6% so với cùng kỳ năm 2022. Trong khi đó, tiêu thụ thép đạt 7,74 triệu tấn, giảm 19,9%.
Với kính xây dựng, do nhu cầu tiêu thụ thấp hơn nhiều so với năng lực sản xuất, sản lượng sản xuất kính xây dựng trong 2 năm gần đây chỉ bằng khoảng 60 - 70% so với tổng công suất thiết kế.
Đề xuất 5 nhóm giải pháp gỡ khó
Để giải quyết những khó khăn về sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm VLXD, tại văn bản, Bộ Xây dựng đề xuất 5 nhóm giải pháp.
Trước hết, tập trung giải pháp thúc đẩy hoạt động đầu tư xây dựng. Bộ Xây dựng nhấn mạnh, các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh đầu tư công, xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông, thủy lợi, đầu tư phát triển hạ tầng đô thị, nông thôn; Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo các chủ đầu tư tăng tỷ lệ sử dụng cầu cạn bê tông cốt thép đối với các dự án đường bộ cao tốc đang trong giai đoạn thiết kế. Địa phương tăng cường sử dụng đường bê tông xi măng cho xây dựng đường nông thôn, miền núi và đường tại những vùng thường xuyên ngập lụt.
Thứ hai, tập trung tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, nhà ở. Các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11/3/2023 của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững. Ngân hàng Nhà nước phối hợp với Bộ Xây dựng và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai thực hiện có hiệu quả Chương trình tín dụng khoảng 120.000 tỷ đồng cho vay ưu đãi phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo xây dựng lại chung cư cũ.
Thứ ba, về hỗ trợ thuế và tín dụng, cơ quan này đề nghị Chính phủ sửa đổi Nghị định số 26/2023/NĐ-CP ngày 31/5/2023 cho phép tạm hoãn tăng thuế xuất khẩu clanhke, giảm thuế suất thuế xuất khẩu clanhke về 0% đến hết năm 2025; giảm thuế suất thuế xuất khẩu và có cơ chế khuyến khích khác cho các doanh nghiệp sản xuất VLXD có chế biến sâu…
Thứ tư, cần thúc đẩy xuất khẩu, kiểm soát chặt nhập khẩu VLXD với việc tăng cường quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa VLXD, đặc biệt là hàng hóa nhập khẩu; hoàn thiện các quy chuẩn, tiêu chuẩn về sản phẩm hàng hóa VLXD. Bộ Công Thương chỉ đạo tổ chức điều tra chống bán phá giá đối với sản phẩm gạch ốp lát nhập khẩu từ một số nước để áp thuế chống bán phá giá nếu cần thiết; xây dựng Đề án thúc đẩy xuất khẩu VLXD.
Bên cạnh các giải pháp trên, Bộ Xây dựng nhấn mạnh nhóm giải pháp các DN trong Ngành phải nâng cao năng lực cạnh tranh, đổi mới công nghệ, đa dạng hóa sản phẩm, tiết giảm cho phí sản xuất.
