"Bóng ma" lạm phát thấp tái xuất, ám ảnh giới hoạch định chính sách Eurozone

(BĐT) - Các chuyên gia kinh tế cảnh báo, tăng trưởng kinh tế yếu ớt và đà tăng giá tiêu dùng chậm chạp tại khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) đã dấy lên lo ngại rằng Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) có thể đang đối mặt với nguy cơ lạm phát quá thấp, thay vì quá cao.
Ảnh Internet
Ảnh Internet

Viễn cảnh lạm phát thấp là một bước ngoặt đáng chú ý so với mức lạm phát cao kỷ lục trong thời gian gần đây, buộc ECB phải nâng lãi suất lên mức đỉnh lịch sử 4% vào tháng 9/2023.

Các nhà hoạch định chính sách tại ECB sẽ họp vào thứ Năm tới và được kỳ vọng sẽ hạ lãi suất. Trước đây, giới đầu tư cho rằng ECB sẽ không cắt giảm lãi suất cho đến tháng 12, nhưng giờ đây, họ coi việc giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm xuống còn 3,25% trong tuần này là điều chắc chắn.

Theo các chuyên gia kinh tế, việc cắt giảm lãi suất vào tháng 10 này có thể mở đường cho một loạt đợt giảm lãi suất nhanh hơn và sâu hơn, nhằm ngăn chặn lạm phát liên tục thấp hơn mục tiêu. Thị trường tài chính đang định giá ECB sẽ hạ lãi suất xuống chỉ còn 1,7% vào nửa cuối năm sau. Tháng 9 vừa qua, lạm phát hàng năm đã giảm xuống còn 1,8%, lần đầu tiên thấp hơn mục tiêu trung hạn 2% của ECB trong hơn 3 năm.

"Tránh quay trở lại thời kỳ tiền Covid - lạm phát dưới 2% - sẽ là một trong những thách thức lớn nhất của ECB", Jens Eisenschmidt, nhà kinh tế trưởng châu Âu tại Morgan Stanley, người từng làm việc tại ECB cho đến năm 2022, nhận định. Ông dự đoán, lãi suất cơ bản của ECB sẽ giảm một nửa xuống còn 1,75% vào tháng 12/2025.

Lịch sử cho thấy, lạm phát quá thấp, chứ không phải quá cao, mới là vấn đề của ECB. Trong số 120 tháng tính đến tháng 7/2021 - thời điểm giá cả tăng đột biến do nhu cầu phục hồi mạnh trong thời kỳ đại dịch - có 93 tháng lạm phát được ghi nhận ở mức thấp hơn mục tiêu của ECB.

Tốc độ tăng yếu của giá cả đặt ra nguy cơ rơi vào vùng giảm phát, có thể dẫn tới một vòng xoáy đi xuống khi người tiêu dùng trì hoãn mua sắm do thu nhập giảm khiến việc trả nợ trở nên khó khăn hơn. Đối với các ngân hàng trung ương, việc chống giảm phát có thể khó khăn hơn nhiều so với kiềm chế lạm phát.

Dự báo mới nhất của các nhà hoạch định chính sách tại ECB cho rằng, lạm phát hàng năm ở Eurozone sẽ đạt mục tiêu 2% trong quý IV/2025, sau khi duy trì ở mức cao hơn 2% trong 9 tháng đầu năm. Tuy nhiên, một số quan chức ECB lo ngại rằng, dự báo được công bố vào tháng 9 - trước khi con số lạm phát 1,8% của tháng đó được công bố - có thể là quá lạc quan. Theo biên bản cuộc họp tháng 9 của ECB, các nhà hoạch định tỷ giá cho rằng "nguy cơ lạm phát giảm về thấp hơn mục tiêu đã trở nên không đáng kể".

Chuyên đề