|
| Ảnh minh họa: Internet |
Ngày 23/2, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM tổ chức Tọa đàm “Bài học kinh nghiệm rút ra từ đấu giá đất Thủ Thiêm và những khuyến nghị về thể chế”. Theo các chuyên gia, vụ đấu giá đất ở Thủ Thiêm vừa qua đã tạo ra tranh luận nhiều chiều; tuy nhiên, các chuyên gia đều đồng thuận quan điểm cần đề xuất nhiều giải pháp liên quan đến thể chế, quy định trong đấu giá quyền sử dụng đất.
“Đánh đồng” đấu giá đất như các tài sản khác
Theo ông Phạm Chánh Trực, nguyên Phó Bí thư thường trực Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND TP.HCM bày tỏ quan điểm, không thể đem đất đai ra đấu giá để thu tiền như tài sản thông thường vì đất đai là tài nguyên đặc biệt; khi đã quy hoạch chi tiết khu đất thì tính toán để đấu giá hoặc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án sử dụng đất.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM đồng thuận với quan điểm nêu trên và cho rằng, đấu giá quyền sử dụng đất nhằm mục đích thực hiện dự án đầu tư kinh doanh bất động sản, nhà ở, khu đô thị hoàn toàn khác với đấu giá từng nền nhà, từng căn hộ hoặc đấu giá một bức tranh, một món đồ cổ, hay đấu giá tài sản thanh lý… "Nhưng hiện nay, chúng ta đang đánh đồng các loại tài sản, một bức tranh, tài sản thanh lý, thu hồi chung với việc đấu giá đất đai để thực hiện việc phát triển dự án", ông Châu nhận định.
Do vậy, cần xây dựng hoàn thiện các quy định pháp luật về đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư kinh doanh bất động sản, nhà ở, khu đô thị nhằm lựa chọn được nhà đầu tư có năng lực.
Theo đó, Nhà nước cần phải kiểm soát, quản lý 3 vấn đề quan trọng: đánh giá chất lượng dự án đầu tư theo đề xuất của nhà đầu tư; đánh giá năng lực của nhà đầu tư (trước hết là năng lực tài chính để đảm bảo việc sử dụng đất theo tiến độ của dự án đầu tư); ngăn ngừa việc lợi dụng đấu giá để thổi giá đất, tạo mặt bằng giá đất “ảo” để đầu cơ đất đai làm nhiễu loạn thị trường, trục lợi bất chính.
Năng lực doanh nghiệp đấu giá “có vấn đề”?
Ông Nguyễn Thế Phượng, Giảng viên Trường Đại học Tài chính - Marketing nhận định, vụ đấu giá đất Thủ Thiêm vừa qua có thể phản ánh năng lực tài chính của 4 doanh nghiệp trúng đấu giá có vấn đề, khi đến nay đã có 2 doanh nghiệp bỏ cọc và 2 doanh nghiệp chưa nộp tiền sử dụng đất.
Trên thực tế, thực trạng năng lực tài chính của các nhà đầu tư hiện nay còn thiếu, yếu so với yêu cầu và nguồn vốn chủ yếu được ngân hàng "hà hơi, tiếp sức". Đây là bất cập mà theo ông Phượng cần phải kiểm soát chặt chẽ.
Ông Phượng đề xuất ngoài việc mất cọc thì cần bổ sung chế tài phạt nhà đầu tư bỏ cọc để ràng buộc trách nhiệm, mức phạt có thể là 20% giá đấu trúng.
Ông Nguyễn Thanh Hải - Viện trưởng Viện Quy hoạch Xây dựng Miền Nam cho rằng, sau cuộc đấu giá đất ở Thủ Thiêm vừa qua, Thành phố và các nhà quản lý đã có một bài học lớn.
"Trong trường hợp này, nhà đầu tư đã làm đúng luật và đã tận dụng được những sơ hở trong pháp luật của chúng ta. Sự việc của Tân Hoàng Minh là một bài học cho các nhà quản lý. Chúng ta cần xem lại hệ thống pháp luật, nhanh chóng kiện toàn khía cạnh pháp luật này để quản lý, làm sao quán xuyến được các tình huống có thể xảy ra, giảm bớt được những tác động xấu thông qua việc đấu giá này", ông Hải nhấn mạnh.
Đề xuất bổ sung một số điều khoản liên quan tới pháp luật đấu giá tài sản, theo GS. Nguyễn Trọng Hoài (Trường Đại học Kinh tế TPHCM), phải có điều khoản đánh giá về năng lực của người tham gia đấu giá, chứng minh dòng tiền có minh bạch, chứng minh khả năng thực hiện dự án trong tương lai trên cơ sở thu thập thông tin minh bạch, độc lập về nhà đầu tư. Đồng thời, cần yêu cầu nhà đầu tư ký quỹ căn cứ giá thị trường của khu đất, dự án chứ không phải theo giá tham chiếu.
"Về hình thức đấu giá nên là trực tiếp, công khai trước công chúng, để công chúng giám sát, hạn chế được việc nhà đầu tư bỏ cọc, chơi chiêu, làm giá…", ông Hoài kiến nghị.
