“Vượt rào” chính sách để đặc khu phát triển bứt phá

(BĐT) - Trong con mắt của nhà đầu tư, Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc có sức hút rất lớn bởi tiềm năng riêng có, lợi thế đặc biệt và cơ hội phát triển. 
Điều kiện tự nhiên của Phú Quốc được đánh giá hơn cả Phulet của Thái Lan hay Bali của Indonesia. Ảnh: Lê Tiên
Điều kiện tự nhiên của Phú Quốc được đánh giá hơn cả Phulet của Thái Lan hay Bali của Indonesia. Ảnh: Lê Tiên

Để 3 “đặc khu” trong tương lai của Việt Nam bứt phá mạnh mẽ, theo các nhà đầu tư, cần cơ chế thông thoáng, những ưu đãi vượt trội ngang tầm khu vực và đặc biệt là các cơ chế, chính sách ưu đãi này phải sớm được quy định tại một luật riêng.

“Vượt rào” chính sách để đặc khu phát triển bứt phá ảnh 1
“Có cơ chế riêng, sẽ tạo ra làn sóng đầu tư mạnh mẽ”

Ông Nguyễn Việt Hà, quyền Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư du lịch T&M Vân Phong

Với vị trí địa lý, đặc điểm vùng biển, mực nước cùng với thiên nhiên hoang sơ tuyệt mỹ, Bắc Vân Phong có lợi thế rất lớn để xây dựng cảng nước sâu và phát triển du lịch nghỉ dưỡng. Để khai thác hết tiềm năng, thế mạnh của khu vực này, chúng tôi chờ đợi vào những cơ chế, chính sách về đất đai, hành chính thông thoáng, thuận lợi, vượt trội hơn nữa so với những chính sách hiện hành áp dụng cho khu kinh tế.

Eurowindow Holding đã tiến hành đầu tư Dự án Khu du lịch nghỉ dưỡng hiện đại tại Bắc Vân Phong nhằm khai thác tiềm năng du lịch, tạo sức bật cho lĩnh vực kinh tế mũi nhọn trong khu vực, nên rất mong đợi vào sự cải cách hành chính mạnh mẽ tại đây để rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục hành chính cho nhà đầu tư, mô hình 1 cấp chính quyền đối với “đặc khu” sẽ rất hiệu quả. Ngoài ra, chính sách thuê đất cũng cần thay đổi theo hướng kéo dài thời hạn cho thuê có thể lên tới trên dưới 90 năm hoặc lâu hơn nữa để các nhà đầu tư yên tâm; hay chính sách thuế xuất nhập khẩu có thể tùy từng mặt hàng cho phép linh hoạt áp dụng miễn thuế xuất nhập khẩu; thuế giá trị gia tăng được áp dụng mức thuế suất 0% và không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các dự án đầu tư vào Bắc Vân Phong; những khu tạm nhập tái xuất có thủ tục đơn giản, nhanh gọn để thu hút các cảng hàng hóa trung chuyển.

Với chính sách ưu đãi vượt trội, đủ sức cạnh tranh với khu vực, cộng với lợi thế sẵn có, Bắc Vân Phong chắc chắc sẽ thu hút một làn sóng đầu tư mạnh mẽ.

“Vượt rào” chính sách để đặc khu phát triển bứt phá ảnh 2
“Nhà đầu tư kỳ vọng có cơ chế hành chính 1 cấp”

Ông Lê Nguyễn Phương Kha, Giám đốc Công ty Khám phá

Chính phủ có chủ trương cho phép thành lập Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt tại Bắc Vân Phong là thuận lợi lớn và cũng có không ít thách thức cho Khu kinh tế Vân Phong. Bắc Vân Phong có tiềm năng lớn, vị trí địa lý thuận lợi nhưng lại chưa được quy hoạch bài bản để mời gọi nhà đầu tư vào khai thác. Do vậy, nếu có chủ trương phát triển khu vực này thành “đặc khu kinh tế”, tỉnh Khánh Hòa nên bắt tay vào xây dựng quy hoạch tốt và cần tạo cơ chế, chính sách mở cho khu vực này.

Cùng với các khu kinh tế trên cả nước, thời gian vừa qua, cơ chế đầu tư vào Bắc Vân Phong gặp một số vấn đề như quản lý của các cấp ban, ngành còn chồng chéo, nhà đầu tư muốn vào đầu tư phải qua nhiều “cửa ải”, nhiều cấp… Dù được tạo điều kiện nhưng khi phải thực hiện các bước đầu tư qua các cấp, ngành có ý kiến trái chiều nhau làm nhà đầu tư mất nhiều thời gian cho thủ tục hành chính. Do đó, khi thành “đặc khu”, Bắc Vân Phong nên được tạo cơ chế 1 cấp hành chính trên cơ sở thống nhất, gom lại 1 mối trong việc xin cấp phép dự án, quản lý dự án… để nhà đầu tư thuận tiện trong đầu tư vào “đặc khu”.

Ngoài ra, muốn thu hút nhà đầu tư, ngoài việc đầu tư kết cấu hạ tầng đồng bộ, những dự án lớn tạo động lực phát triển Vùng thì những cái nhỏ cũng cần phải làm. Ví dụ thói quen xả thải, chưa chú ý đến bảo vệ môi trường, phát triển nuôi trồng thủy hải sản tự phát sẽ tác động rất lớn đến cảnh quan vịnh Vân Phong, ảnh hưởng tới hệ sinh thái để phát triển du lịch cao cấp tại khu vực này trong tương lai. Do đó, nếu xác định dịch vụ du lịch là một trong những mũi nhọn của “đặc khu” thì chính quyền cần có những biện pháp sớm để bảo vệ hệ sinh thái khu vực này.

“Vượt rào” chính sách để đặc khu phát triển bứt phá ảnh 3
“Nhận ưu đãi để đóng góp nhiều hơn cho đất nước”

Ông Mai Đình Vũ, Tổng giám đốc Công ty CP Cảng Nha Trang

Cảng Nha Trang theo chủ trương của Chính phủ sẽ chuyển đổi công năng thành cảng du lịch. Do đó, nếu cảng Nha Trang dừng làm hàng thì các hãng tàu sẽ phải đi các cảng khác, gần nhất là các cảng ở Cam Ranh, Quy Nhơn và TP.HCM.

Bắc Vân Phong có vị trí đắc địa trong việc xây dựng cảng nước sâu với độ sâu trung bình từ 20 - 27m, kín gió và không bị bồi lấp nên có điều kiện lý tưởng để xây dựng và khai thác cảng. Do đó, cảng Nha Trang đã chuyển định hướng đầu tư thành Cảng tổng hợp Bắc Vân Phong - giai đoạn mở đầu.

Sau này, khi Bắc Vân Phong thành Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt thì các nhà đầu tư mong muốn sẽ được tạo cơ chế, chính sách ưu đãi về thuế; bộ máy hành chính đơn giản, nhanh gọn giúp nhà đầu tư giải quyết nhanh khâu thủ tục, giấy tờ.

Nếu Bắc Vân Phong được ưu đãi vượt trội hơn thì rất tốt. Nhưng doanh nghiệp, nhà đầu tư khi nhận được ưu đãi phải hướng tới thực hiện nghĩa vụ tốt hơn đối với cộng đồng. Cơ chế, chính sách giảm cho nhà đầu tư, doanh nghiệp 1 đồng thuế, doanh nghiệp kinh doanh hiệu quả hơn, sẽ thu về được 10 đồng lợi nhuận, từ đó sẽ đóng thuế lại nhiều hơn cho ngân sách nhà nước.

“Vượt rào” chính sách để đặc khu phát triển bứt phá ảnh 4
“Chính sách hiện nay không thể cạnh tranh được với các đặc khu trong khu vực”

Ông Phạm Văn Thể, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Quảng Ninh

Việc xây dựng Vân Đồn theo mô hình đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt với những chính sách ưu đãi vượt trội, đủ sức cạnh tranh với khu vực và quốc tế đến thời điểm này là hơi chậm so với khu vực. Trung Quốc hay một số quốc gia khác đã rất thành công với mô hình này, và với chính sách hiện nay, các khu kinh tế của Việt Nam nói chung, Vân Đồn nói riêng không thể cạnh tranh, lãng phí tiềm năng.

Vân Đồn hội tụ nhiều lợi thế, có cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, nằm trong quần thể vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long, kết nối giao thông thuận lợi,… tạo ra lợi thế cạnh tranh rất lớn. Trong “đặc khu” này, cần có casino và cho phép thí điểm cho người Việt vào chơi để tạo sức hấp dẫn, thu hút mạnh mẽ hơn khách du lịch.

Đặc biệt, bộ máy lãnh đạo của tỉnh Quảng Ninh đang rất ổn định, đoàn kết, thống nhất và quyết tâm cao để xây dựng “đặc khu” Vân Đồn. Nếu thông qua được cơ chế, chính sách cho Vân Đồn trong nhiệm kỳ này và Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt sớm được thông qua, chắc chắn Vân Đồn sẽ rất thành công và phát triển đột phá, trở thành một động lực tăng trưởng mới cho Quảng Ninh nói riêng, cả khu vực phía Bắc và cả nước nói chung. Nếu ban hành chính sách quá chậm, cơ hội sẽ vụt mất và ngày càng khó để theo kịp các đặc khu trong khu vực.

“Vượt rào” chính sách để đặc khu phát triển bứt phá ảnh 5
“Ưu đãi vượt trội sẽ có tác động tích cực”

Ông Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư Xây dựng Hải Đăng

Hiện nền kinh tế đang có dấu hiệu phát triển chậm lại; năng lực cạnh tranh thấp; việc khai thác các tiềm năng, lợi thế, các nguồn lực đã gần tới hạn, môi trường đầu tư của Việt Nam cũng đang mất dần tính hấp dẫn do bị cạnh tranh quốc tế mạnh mẽ. Do đó, việc xây dựng Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt ở những khu vực có vị trí, tiềm năng đặc biệt thuận lợi là cần thiết để thể chế hóa chủ trương, chiến lược và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia đã được Đảng và Quốc hội thông qua. Chính sách này sẽ là tiền đề quan trọng để Khu kinh tế Vân Đồn có thể  phát huy hiệu quả tối đa các chính sách đột phá về kinh tế, tài chính, cơ chế đặc biệt.

Những cơ chế, chính sách ưu đãi vượt trội này sẽ có tác động tích cực trong việc thu hút nhà đầu tư vào Vân Đồn; đồng thời, khuyến khích du khách du lịch tới mua sắm, giải trí và tiêu dùng… từ đó, gia tăng thêm các dòng vốn đầu tư quốc tế, các dự án đầu tư quy mô và nguồn nhân lực có trình độ cao tới Vân Đồn. Hơn nữa, việc áp dụng các cơ chế, chính sách ưu đãi vượt trội tại Khu kinh tế Vân Đồn sẽ tạo thêm nhiều việc làm mới cho người lao động, hình thành môi trường sống văn minh, hiện đại của Vân Đồn. 

“Vượt rào” chính sách để đặc khu phát triển bứt phá ảnh 6
“Có cơ chế đặc biệt, Phú Quốc sẽ phát triển đột phá và đóng góp rất lớn cho ngân sách”

Ông Trần Đạo Đức, Phó Tổng giám đốc CEO Group

CEO Group gần như là nhà đầu tư tiên phong đầu tư vào du lịch nghỉ dưỡng tại Phú Quốc, vì chúng tôi đã sớm nhìn thấy tiềm năng phát triển đặc biệt của hòn đảo này. Phuket của Thái Lan hay Bali của Indonesia có điều kiện tự nhiên không hơn Phú Quốc, thậm chí có những điểm không bằng, thế nhưng đang phát triển mạnh mẽ hơn Phú Quốc rất nhiều, đó là vì họ sớm có sự đầu tư bài bản. Nếu được đầu tư thích đáng thì Phú Quốc sẽ sớm trở thành trung tâm nghỉ dưỡng của khu vực.

Để thu hút nhiều nhà đầu tư hơn nữa, Phú Quốc cần ưu đãi cao hơn trong chính sách thuế (thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế VAT); chính sách thu hút lao động, trong đó người lao động làm việc có cơ chế ưu đãi như không phải đóng thuế thu nhập cá nhân; ưu đãi về thuế, visa cho những người đến Phú Quốc du lịch, mua sắm, làm việc; cởi mở hơn về chính sách xuất nhập khẩu, áp dụng chính sách “bầu trời mở”, hàng hóa đến đây được tạm nhập tái xuất, chỉ quản lý khi nhập về đất liền, ví dụ miễn thuế cho hàng hóa, thiết bị nhập về làm tài sản, kinh doanh tại Phú Quốc. Hiện nay mới chỉ miễn thuế cho thiết bị trong nước chưa sản xuất được, trong khi nhiều sản phẩm, ví dụ thang máy, trong nước đã sản xuất được, nhưng nhà đầu tư khi xây dựng khách sạn 5 sao thì phải nhập thang máy tiêu chuẩn quốc tế, của các hãng hàng đầu trên thế giới, thì thiết bị này lại không được miễn thuế. Ngoài ra, rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài đang sẵn sàng rót vốn đầu tư vào bất động sản nghỉ dưỡng tại Phú Quốc vì nhìn thấy lợi nhuận rõ ràng, nhưng chính sách pháp luật hiện nay lại chưa có quy định cụ thể về mua, bán, cho thuê bất động sản nghỉ dưỡng đối với người nước ngoài.

Những chính sách ưu đãi cho Phú Quốc phải tốt hơn những quy định hiện hành để cạnh tranh được với khu vực, chứ không phải với các tỉnh, thành khác trong nước. CEO Group cũng như nhiều doanh nghiệp đang gắn bó với Phú Quốc đều hy vọng Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt được thông qua sớm nhất, nếu không sẽ mất cơ hội và mất nhiều nguồn thu. Nếu sớm có chính sách ưu đãi vượt trội, hòn đảo này sẽ phát triển nhanh chóng, đột phá hơn, thay vì lượng khách 1,8 triệu lượt như kế hoạch năm 2017 thì đến năm 2018 sẽ có 3 triệu, 5 triệu lượt khách du lịch, thậm chí 5 năm nữa có thể có tới 10 triệu lượt khách như Bali đang tiếp nhận, đóng góp vào thu ngân sách lớn hơn rất nhiều.

Chuyên đề