Thường trực nỗi lo lạm phát

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Giá nguyên nhiên vật liệu vẫn cao, tỷ giá USD/VND trong xu hướng đi lên càng tăng rủi ro nhập khẩu lạm phát. Trong nước, kinh tế phục hồi đẩy nhu cầu hàng hóa tăng, tiến độ giải ngân đầu tư công dự báo tích cực trong thời gian tới sẽ đẩy giá vật liệu xây dựng tăng. Đó là một vài trong số nhiều yếu tố có thể khiến lạm phát cao quay trở lại với kinh tế Việt Nam.
Trong quý III, chỉ số giá nguyên, nhiên, vật liệu dùng cho sản xuất tăng 5,92% so với cùng kỳ năm ngoái, tạo sức ép lên chi phí sản xuất của doanh nghiệp
Trong quý III, chỉ số giá nguyên, nhiên, vật liệu dùng cho sản xuất tăng 5,92% so với cùng kỳ năm ngoái, tạo sức ép lên chi phí sản xuất của doanh nghiệp

Theo bà Nguyễn Thu Oanh, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá thuộc Tổng cục Thống kê, từ đầu năm đến nay, Việt Nam luôn thuộc nhóm các nước có mức lạm phát thấp. Cụ thể, CPI tháng 9 tăng 3,94% so với cùng kỳ năm trước, CPI bình quân 9 tháng tăng 2,73%, tạo dư địa lớn để đạt được mục tiêu 4%.

Đến nay, mặt bằng giá trong nước cơ bản được kiểm soát. Tuy nhiên, bà Oanh nhận định, áp lực lạm phát trong những tháng còn lại của năm vẫn hiện hữu. Diễn biến giá cả hàng hóa, nguyên, nhiên, vật liệu trên thế giới đang có xu hướng giảm do tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại, nhưng rủi ro tăng trở lại khá cao do xung đột giữa Nga - Ukraine chưa chấm dứt. Bên cạnh đó, sự phục hồi kinh tế Trung Quốc có thể kéo nhu cầu năng lượng gia tăng.

Dù CPI chung 9 tháng tăng thấp, nhưng so với cùng kỳ năm trước, chỉ số giá nguyên, nhiên, vật liệu dùng cho sản xuất quý III/2022 tăng 5,92%, chỉ số giá nhập khẩu hàng hóa quý III/2022 tăng 10,15%, ghi nhận mức tăng cao nhất trong 10 năm qua. Điều này cho thấy, các doanh nghiệp đang chịu sức ép rất lớn về chi phí sản xuất.

“Mặt bằng giá cả hàng hóa giữ ở mức cao, tỷ giá USD/VND vẫn trong xu hướng đi lên càng làm tăng rủi ro giá cả các mặt hàng này sẽ bị đẩy cao trong thời gian tới. Bên cạnh đó, kinh tế Việt Nam có khả năng phục hồi mạnh hơn trong các tháng còn lại của năm do tác động của các gói hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng cùng với nhu cầu tiêu dùng hàng hóa và dịch vụ tăng sẽ đẩy giá cả hàng hóa lên cao. Trong đó, việc tập trung đẩy mạnh giải ngân đầu tư công có thể làm tăng giá vật liệu xây dựng, tạo áp lực lớn hơn cho lạm phát. Mặt khác, việc điều chỉnh giá dịch vụ do Nhà nước quản lý như học phí, dịch vụ y tế sẽ ảnh hưởng bất lợi cho nỗ lực kiềm giữ CPI”, bà Oanh nói.

Từ phía Ngân hàng Nhà nước (NHNN), Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn cho biết, mục tiêu xuyên suốt của Chính phủ và NHNN là điều hành chính sách tiền tệ để góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô cũng như hỗ trợ phục hồi kinh tế.

Trong 8 tháng năm 2022, NHNN giữ nguyên các mức lãi suất điều hành và đến tháng 9, sau lần điều chỉnh gần đây nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), NHNN tăng một số mức lãi suất trần tiền gửi cho các ngân hàng thương mại. Mục tiêu của việc này là bảo đảm nhiệm vụ ưu tiên cho kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.

Về vấn đề bình ổn lãi suất cho vay, NHNN tiếp tục vận động các tổ chức tín dụng tiếp tục rà soát, tiết giảm chi phí hoạt động, qua đó tạo điều kiện về mặt tài chính để giữ ổn định mặt bằng lãi suất cho vay, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong thời gian tới.

Ông Nguyễn Văn Truyền, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá thuộc Bộ Tài chính cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục thực hiện tốt các chỉ đạo về bảo đảm cung cầu hàng hóa, chủ động đề xuất theo lộ trình, đánh giá kỹ tác động trong điều hành giá các hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá… Đối với các mặt hàng cụ thể, các bộ, ngành, địa phương phải theo sát diễn biến giá, có biện pháp điều hành phù hợp, bảo đảm dự trữ, lưu thông hàng hóa, nhất là dịp cuối năm.

TS. Lê Duy Bình, Giám đốc điều hành Economica Việt Nam tin rằng, chỉ số giá tiêu dùng từ nay đến cuối năm sẽ được kiểm soát trong mức mục tiêu của Quốc hội, song áp lực lạm phát vẫn thường trực, rủi ro lạm phát cao quay trở lại là lớn.

“Điều đáng ngại là biến động lãi suất và tỷ giá USD/VND. Về lý thuyết, việc nâng lãi suất điều hành giúp giảm cung tiền trong nền kinh tế sẽ góp phần giảm lạm phát. Tuy nhiên, giá vốn tín dụng tăng cũng đẩy chi phí sản xuất của doanh nghiệp tăng, nên giá cả hàng hóa, dịch vụ sẽ chịu tác động không nhỏ. Mặt khác, đồng USD tiếp tục tăng giá so với VND có thể sẽ dẫn đến tình trạng nhập khẩu lạm phát, càng làm tăng giá cả nguyên liệu đầu vào khi nhiều doanh nghiệp Việt Nam phải nhập khẩu lượng nguyên vật liệu lớn phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh”, ông Bình nhận định.

Vì vậy, vị chuyên gia này cho rằng, việc điều phối chính sách tỷ giá và lãi suất trong thời gian tới sẽ rất quan trọng đối với kiềm chế lạm phát. Đồng thời, các cơ quan chức năng cần tính toán thận trọng trong việc tăng giá các loại dịch vụ công do Nhà nước định giá. Ngoài ra, cần tiếp tục các nỗ lực giữ vững giá cả hàng hóa tiêu dùng, như: ổn định nguồn cung hàng hóa thiết yếu dịp Tết; nghiên cứu giải pháp giảm thuế xăng dầu...

Chuyên đề