Không ít rào cản khi tích hợp các tiêu chí đấu thầu xanh vào hồ sơ mời thầu

Tiến sĩ Nguyễn Bảo Thoa, Chuyên gia đấu thầu cấp cao của Chương trình EU SWITCH

Xu hướng mua sắm, đấu thầu xanh mang lại những lợi ích lâu dài cho con người và môi trường. Để mua sắm được sản phẩm xanh qua đấu thầu, phải xây dựng hồ sơ mời thầu hướng tới những sản phẩm đáp ứng tiêu chí đấu thầu xanh.

Tuy nhiên, trên thực tế, chi phí để sản xuất, sử dụng dịch vụ sản phẩm xanh cao hơn nhiều so với các hàng hóa thông thường. Trong bối cảnh nguồn ngân sách có hạn, không dễ để các chủ đầu tư chấp nhận mua với giá cao hơn để được một sản phẩm thân thiện hơn với môi trường. Chưa kể đến, chủ đầu tư phải giải trình được với dư luận xã hội về “dấu chân carbon của sản phẩm hàng hóa” để thuyết phục cho sự lựa chọn các sản phẩm dịch vụ xanh của mình.

Bên cạnh đó, hiện nay, đa số đối tượng thụ hưởng dịch vụ, sản phẩm hàng hóa vẫn có nhận thức sai lệch về chi phí của sản phẩm xanh. Người ta chỉ tính đến giá mua ban đầu mà không tính đến chi phí toàn bộ vòng đời của sản phẩm. Do đó, nhiều người sẽ lựa chọn mua sản phẩm thông thường với giá rẻ thay vì mua sản phẩm xanh. Nhận thức này sẽ khiến nhu cầu đối với các sản phẩm xanh bị sụt giảm so với hàng hóa thông thường, từ đó ảnh hưởng đến tâm lý và sự lựa chọn công nghệ giảm phát thải của nhà sản xuất.

Trên thực tế, một số chủ đầu tư đã bị “cáo buộc” gây hạn chế sự tham gia của nhà thầu khi hồ sơ mời thầu đưa ra những yêu cầu về hàng hóa đáp ứng tiêu chí xanh (những hàng hóa không được chứng nhận của một tổ chức độc lập, không được dán nhãn sinh thái, nhãn xanh thân thiện với môi trường sẽ không đạt yêu cầu của hồ sơ mời thầu). Chính vì vậy, con đường triển khai đấu thầu xanh vẫn còn nhiều rào cản, thách thức, cần có sự chung tay, thống nhất về nhận thức và hành động của các cấp quản lý, chủ đầu tư, nhà thầu, nhà sản xuất và người tiêu dùng.

Kết nối đầu tư