 |
| Ước thanh toán vốn đầu tư công từ đầu năm đến ngày 30/6/2025 là 268.133,854 tỷ đồng, đạt 32,46% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Ảnh: Lê Tiên |
Giải ngân hơn 32% kế hoạch, khó khăn còn nhiều
Theo Bộ Tài chính, ước thanh toán vốn đầu tư công từ đầu năm đến ngày 30/6/2025 là 268.133,854 tỷ đồng, đạt 32,46% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, cao hơn cùng kỳ năm 2024 (28,2%), về số tuyệt đối cao hơn khoảng 80 nghìn tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2024.
So với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, có 7 bộ, cơ quan trung ương và 37 địa phương (trước sắp xếp, sáp nhập) có tỷ lệ ước giải ngân nửa đầu năm cao hơn mức bình quân chung cả nước. Trong đó, nhiều địa phương giải ngân trên 50% như: Phú Thọ (85,7%), Hà Tĩnh (75,6%), Lào Cai (66,6%), Thái Nguyên (65,4%), Bắc Ninh (62,3%), Hà Nam (59,5%), Ninh Bình (59,5%), Bà Rịa - Vũng Tàu (54,9%), Nam Định (53,9%).
Tuy nhiên, vẫn còn 34 bộ, cơ quan trung ương và 26 địa phương (trước sắp xếp, sáp nhập) có tỷ lệ giải ngân dưới mức trung bình của cả nước.
Từ báo cáo của các bộ, ngành, địa phương, Bộ Tài chính đã tổng hợp những khó khăn, vướng mắc lớn ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân 6 tháng đầu năm 2025.
Trong đó, 22 địa phương báo cáo đang phải đối mặt với những khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng (xác định nguồn gốc đất, thiếu quỹ đất tái định cư…). Đây là điểm nghẽn lớn nhất cản trở tiến độ giải ngân. 8 địa phương báo cáo về sự chậm trễ trong lập, phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch, đặc biệt là các quy hoạch chi tiết và chỉ giới đường đỏ, gây khó khăn trong triển khai dự án. 10 địa phương báo cáo về thiếu nguồn cung vật liệu xây dựng, vướng mắc đơn giá, định mức. Điển hình tại Đà Nẵng và Quảng Nam, nguồn cát xây dựng khan hiếm ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhiều công trình. Giá vật liệu xây dựng biến động mạnh làm tăng tổng mức đầu tư, gây khó khăn cho kiểm soát chi phí. Thêm vào đó, việc thiếu các tiêu chuẩn, định mức kỹ thuật chuyên ngành và chi phí tư vấn làm chậm phê duyệt dự án. Để giải quyết, cần có các giải pháp đồng bộ từ rà soát, đơn giản hóa thủ tục khai thác khoáng sản, quy hoạch sử dụng đất hợp lý đến việc kiểm soát giá vật liệu và ban hành các tiêu chuẩn, định mức đầy đủ, kịp thời.
Bên cạnh đó, một số bộ, địa phương báo cáo khó khăn về thủ tục đầu tư xây dựng; năng lực của chủ đầu tư, nhà thầu. 11 bộ, địa phương báo cáo tiến độ giải ngân bị ảnh hưởng bởi tác động từ việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy. Một số dự án (như tại Bình Định và Quảng Nam...) phải tạm dừng khởi công để phù hợp với nhu cầu của các đơn vị sau sắp xếp. Nhiều dự án phải điều chỉnh do thay đổi chủ đầu tư, gián đoạn thanh toán hoặc chậm giải ngân...
Đối với các dự án quan trọng quốc gia ngành giao thông vận tải, theo Bộ Xây dựng, đến hết tháng 5, tiến độ giải ngân còn chậm. Một số khó khăn, vướng mắc ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân như vướng mắc về giải phóng mặt bằng tại Dự án Vành đai 3 - TP.HCM, Dự án Đường Hồ Chí Minh đoạn Chợ Chu - ngã ba Trung Sơn; thiếu nguồn vật liệu tại Dự án thành phần 3, Dự án thành phần 4 cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, cao tốc Hòa Liên - Túy Loan…
Cần biện pháp mạnh, tránh đứt gãy, gián đoạn
Là bộ có kế hoạch vốn lớn nhất, theo số liệu của Bộ Xây dựng tại Hội nghị tổng kết 6 tháng ngày 7/7/2025, để hoàn thành kế hoạch năm, Bộ cần giải ngân thêm 63 nghìn tỷ đồng.
Đối với cả nước, lượng vốn cần giải ngân trong nửa cuối năm còn rất lớn. Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6/2025, Thủ tướng Chính phủ khẳng định mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch vốn giao.
Để hoàn thành mục tiêu, Bộ Tài chính kiến nghị cần có các biện pháp mạnh mẽ hơn nữa. Trong đó, cần quyết liệt triển khai các giải pháp đã đề ra, tập trung đẩy mạnh giải ngân dự án trọng điểm; giao chỉ tiêu giải ngân vốn đầu tư công hàng tháng đến từng chủ đầu tư, coi chỉ tiêu giải ngân là cơ sở để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ cuối năm; quán triệt phương châm 6 rõ: “rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền” đối với từng dự án...
Để bảo đảm không xảy ra tình trạng đứt gãy, gián đoạn trong việc triển khai thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công, 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau sắp xếp, sáp nhập) khẩn trương thực hiện rà soát, điều chỉnh toàn bộ kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách địa phương giai đoạn 2021 - 2025 và năm 2025 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (trước sắp xếp, sáp nhập) để hợp nhất vào kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách địa phương giai đoạn 2021 - 2025 và năm 2025 của tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau sắp xếp, sáp nhập), hoàn thành trước ngày 20/7/2025; đề xuất điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021 - 2025 và năm 2025 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (trước sắp xếp, sáp nhập) để hợp nhất vào kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021 - 2025 và năm 2025 của tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau sắp xếp, sáp nhập), gửi Bộ Tài chính trước ngày 15/7/2025 để tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
