Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam 2023: Doanh nghiệp hiến kế giúp Việt Nam tăng trưởng xanh, phát triển bền vững

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Xoay quanh chủ đề “Cộng đồng doanh nghiệp đồng hành cùng Chính phủ Việt Nam trong thúc đẩy tăng trưởng xanh”, tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) 2023, cộng đồng doanh nghiệp đã đóng góp nhiều ý kiến, khuyến nghị chính sách để Việt Nam chuyển đổi nhanh nền kinh tế trên con đường tăng trưởng xanh, bền vững, góp phần thực hiện thành công các cam kết tại COP26.

Bên cạnh đó, khu vực doanh nghiệp cũng chia sẻ những khó khăn, vướng mắc đến đại diện Chính phủ để tiếp tục tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, cạnh tranh.

Ông Thomas Jacobs - Giám đốc Quốc gia Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC)

Ảnh: VGP

Ảnh: VGP

Báo cáo Quốc gia về khí hậu và phát triển cho Việt Nam của Ngân hàng Thế giới dự báo, lộ trình tăng trưởng phát thải ròng bền vững cần phải có thêm 6,8% GDP đầu tư hằng năm, tức là 368 tỷ USD cho tới năm 2040 và một nửa phần này (khoảng 184 tỷ USD) cần có từ khu vực tư nhân. Để huy động được con số này, cần vượt qua một số rào cản cơ bản về môi trường thể chế, pháp luật để khu vực tư nhân đầu tư vào những ngành chính gây phát thải như năng lượng, giao thông, nông nghiệp và sản xuất nhanh hơn, đơn giản hơn, rẻ hơn.

Tiếp theo, cần có hợp đồng mua điện theo đúng chuẩn quốc tế; có thị trường vốn để có được các mô hình huy động trái phiếu bền vững; tạo cơ hội tham gia nhiều hơn nữa cho khu vực tư nhân vào các lĩnh vực này.

Ông Gabor Fluit - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (Eurocham)

Chúng ta đang trên đỉnh của một cuộc cách mạng xanh và Việt Nam có tiềm năng mở đường tới một tương lai bền vững, thịnh vượng. Chuẩn bị cho tương lai, việc sử dụng năng lượng tái tạo là nhiệm vụ cấp bách. Chính phủ nên khuyến khích tất cả các bên tiêu dùng điện đầu tư vào năng lượng tái tạo, hoàn thiện Quy hoạch điện VIII và đưa vào một chiến lược bù đắp cho năng lượng than. Với nguồn năng lượng mặt trời và gió dồi dào, điều quan trọng là Việt Nam phải chuẩn bị cho quá trình chuyển đổi hoàn toàn sang các nguồn năng lượng tái tạo này và việc sử dụng khí tự nhiên làm nhiên liệu chuyển đổi sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình này.

Các vấn đề về rác thải và thiếu nước cũng có thể được giải quyết với mô hình kinh tế tuần hoàn. Việt Nam nên tăng cường thực thi các quy định về chất thải và thúc đẩy việc dùng nhựa phân hủy cho đến khi nhựa được loại bỏ về cơ bản.

Ông Greg Testerman - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hoa Kỳ tại Việt Nam (Amcham)

Ảnh: VGP

Ảnh: VGP

Việt Nam cần ưu tiên các nguồn năng lượng có giá phải chăng và bền vững về mặt xã hội. Quá trình này sẽ yêu cầu hỗ trợ tài chính và kỹ thuật từ các nguồn lực bên ngoài.

Chúng tôi đánh giá cao những nỗ lực của Việt Nam trong cải cách hành chính nhằm cải thiện môi trường pháp lý trong nước. Dù vậy, nhiều quy định gần đây vẫn tiếp tục đưa ra các thủ tục hành chính mới như cấp phép, phê duyệt và các yêu cầu báo cáo cồng kềnh.

Chúng tôi cho rằng, có thể hỗ trợ môi trường kinh doanh tốt nhất bằng các hành động giúp tăng năng suất và giảm chi phí cũng như rủi ro khi kinh doanh tại Việt Nam. Quan trọng hơn, việc giảm chi phí và sự phức tạp trong kinh doanh sẽ mang lại lợi ích cho doanh nghiệp do Việt Nam làm chủ, phần đông là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, cũng như thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp kinh doanh, từ đó bảo đảm khả năng cạnh tranh và tăng trưởng tương lai của Việt Nam.

Ông Hong Sun - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (Kocham)

Ảnh: VGP

Ảnh: VGP

Liên quan đến quy trình giấy phép lao động, Kocham đã nhận được phản ánh vướng mắc về quá trình từ lúc nộp hồ sơ đến khi được cấp giấy phép mất rất nhiều thời gian. Ngay cả sau khi nộp hồ sơ lần đầu, nhiều trường hợp phải bổ sung, sửa đổi hồ sơ dẫn đến thông thường phải mất 2 - 3 tháng mới được cấp giấy phép lao động, thậm chí có những trường hợp mất hơn 6 tháng do phải thực hiện các thủ tục bổ sung. Hiệp hội đề nghị, cơ quan liên quan ban hành hướng dẫn chính xác, nhất quán liên quan đến hồ sơ phải nộp.

Kocham cũng tiếp nhận nhiều nội dung vướng mắc trong quá trình đầu tư mới và đầu tư mở rộng của doanh nghiệp do yêu cầu thực hiện quy định mới nghiêm ngặt hơn liên quan đến cấp phép, quản lý phòng cháy, chữa cháy.

Bên cạnh đó là lo ngại về thời gian, chi phí cấp phép lập báo cáo đánh giá tác động môi trường tăng lên, tạo gánh nặng cho hoạt động kinh doanh…

Ông Nagaoka Teketoshi - Chủ tịch Hiệp hội Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (JCCI)

Ảnh: VGP

Ảnh: VGP

Để cải thiện, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng, Việt Nam cần tích cực cải thiện cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải, bao gồm điện, đường, cảng… Chúng tôi mong muốn cả khu vực nhà nước và tư nhân đều chia sẻ rủi ro theo cơ chế đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP). Tài chính được thiết lập kịp thời và đầu tư được thực hiện.

JCCI tuân thủ Luật PPP và mong muốn tham gia sâu hơn vào đầu tư theo phương thức PPP. Tuy nhiên, cần phải làm rõ vấn đề bảo lãnh chính phủ và chi tiết của hợp đồng mua bán điện đối với các dự án điện để đảm bảo khả năng tiếp cận tín dụng.

Chúng tôi cũng mong muốn Chính phủ quan tâm đến tầm quan trọng của chuyển đổi số và bảo vệ dữ liệu cá nhân phù hợp. Chuyển đổi số là chìa khóa để đẩy mạnh công nghiệp hóa và hiện đại hóa của Việt Nam.

Ông Kenneth Atkinson - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Anh Quốc tại Việt Nam (Britcham)

Ảnh: VGP

Ảnh: VGP

Hiệp hội hoan nghênh cam kết đưa phát thải ròng về 0 mà VIệt Nam đưa ra tại COP26 cũng như những nỗ lực của Chính phủ hướng tới mục tiêu này. Đó là cơ sở để doanh nghiệp Anh tăng cường đầu tư vào năng lượng tái tạo tại Việt Nam, điển hình là các dự án điện gió ngoài khơi - lĩnh vực mà Vương quốc Anh là một trong những quốc gia đi đầu.

Nguồn lực tài chính cần thiết để thực hiện các mục tiêu cam kết của Việt Nam tương đối lớn, đòi hỏi phải có sự phối hợp công - tư. Doanh nghiệp Anh Quốc đã nhìn nhận rõ và hành động cụ thể hơn theo định hướng của Chính phủ về tăng trưởng xanh. Một số ngân hàng của Anh đã cam kết hỗ trợ thu xếp nguồn vốn trực tiếp và gián tiếp cho các dự án, doanh nghiệp bền vững tại Việt Nam.

Chúng tôi cũng tin tưởng Việt Nam có nhiều tiềm năng để trở thành trung tâm khoa học đời sống tại khu vực Đông Nam Á, một trung tâm nghiên cứu và phát triển của khu vực và một trung tâm sản xuất thuốc tiên tiến trong tương lai gần, nếu Việt Nam xây dựng, thực hiện hiệu quả các chính sách thu hút đầu tư. Cụ thể là cải thiện khả năng tiếp cận của người dân với các loại thuốc tiên tiến, thúc đẩy y tế số, khuyến khích thử nghiệm lâm sàng, tăng cường chuyển giao công nghệ để sản xuất thuốc trong nước.

Về vướng mắc, một vấn đề mà nhà đầu tư từ Anh và nhiều quốc gia khác đang gặp phải là việc áp dụng nghiêm ngặt quy định liên quan đến thị thực, giấy phép lao động và thẻ tạm trú cho người lao động cũng như nhà đầu tư nước ngoài; thủ tục xin cấp phép thành lập, vận hành các cơ sở giáo dục còn kéo dài, phức tạp…

Ông David Whitehead - Thành viên Ban lãnh đạo Hiệp hội Doanh nghiệp Australia tại Việt Nam (Auscham)

Ảnh: VGP

Ảnh: VGP

Cộng đồng doanh nghiệp nhận thức được nhu cầu hợp tác với Chính phủ Việt Nam để thúc đẩy tăng trưởng xanh trong tất cả các ngành công nghiệp.

Theo tôi, sẽ rất hữu ích nếu Chính phủ xem xét giảm hoặc loại bỏ các loại thuế và phí nhiên liệu; đẩy nhanh thủ tục thông quan, nâng cao năng lực xếp dỡ hàng hóa thông qua nâng cao năng lực tại các cảng biển, cảng hàng không, cửa khẩu chính. Bên cạnh đó, chúng tôi mong muốn có sự hỗ trợ của Chính phủ đối với doanh nghiệp đầu ngành và doanh nghiệp FDI trong các lĩnh vực quan trọng như hàng không, vận tải, xây dựng, phân phối.

Việt Nam cũng cần tăng cường đầu tư cho các dự án giao thông và hạ tầng, phát triển những tuyến đường nối các trung tâm dân cư lớn, ưu tiên các dự án khí hậu, môi trường và an ninh lương thực.

Chuyên đề