Thời gian gần đây, trong quá trình tham gia đấu thầu, chúng tôi nhận thấy khâu đánh giá hồ sơ đề xuất kỹ thuật vẫn còn tình trạng nhận định của tổ chuyên gia mang tính định tính. Nguyên nhân là có nhiều tiêu chí về mặt kỹ thuật trong hồ sơ mời thầu chưa cụ thể, rất khó lượng hóa.
Đơn cử, ở tiêu chí biện pháp thi công, hồ sơ mời thầu nhiều gói thầu chỉ yêu cầu nhà thầu trình bày: “Có biện pháp tổ chức thi công đầy đủ chi tiết, cụ thể cho từng hạng mục hợp lý, đảm bảo quy định và chất lượng; có bản vẽ minh họa phù hợp với thuyết minh” mà không đưa ra yêu cầu chi tiết, rõ ràng cho từng hạng mục, công tác thi công đối với các yếu tố như: tính khả thi, mức độ chi tiết, sự phù hợp về biện pháp thi công… Điều này dễ dẫn đến đánh giá thiếu căn cứ thuyết phục, có nhà thầu bị nhận xét không đáp ứng dù biện pháp thi công trong hồ sơ dự thầu khả thi và tương đương với thông lệ thi công phổ biến.
Tương tự, ở tiêu chí mức độ đáp ứng về vật tư, thiết bị, nhiều trường hợp tổ chuyên gia chỉ dựa trên sự khác biệt về cách diễn đạt hoặc cách bố trí danh mục để cho rằng nhà thầu không đáp ứng, trong khi thực tế năng lực cung ứng và cam kết của nhà thầu hoàn toàn đáp ứng yêu cầu. Đây là điểm bất cập, bởi năng lực vật tư - thiết bị hoàn toàn có thể kiểm chứng bằng hồ sơ hợp đồng nguyên tắc, cam kết nhà cung cấp hoặc hồ sơ năng lực đã được nộp đầy đủ.
Chúng tôi cho rằng, khâu đánh giá kỹ thuật cần có tiêu chí rõ ràng, minh bạch, có tính chất định lượng hơn cho từng nội dung nhằm hạn chế tối đa việc tổ chuyên gia nhận xét chung chung hoặc dựa trên cảm tính. Do đó, các cơ quan chức năng cần rà soát, chuẩn hóa hơn nữa hệ thống tiêu chí đánh giá kỹ thuật, đặc biệt là ở phần biện pháp thi công và đáp ứng vật tư - thiết bị nhằm bảo đảm tính khách quan, minh bạch, tạo môi trường cạnh tranh công bằng, lành mạnh cho tất cả các nhà thầu.
